جمعیت زیر ۴۰ سال واکسن آبله نزدهاند/ ماجرای واکسن کرونا تکرار میشود؟
به گزارش دیتاسنتر من، هنوز کرونا بارش را نبسته، ویروس آبله میمون کشورها را یکی پس از دیگری میپیماید. تاکنون نیز بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی در ۲۰ کشور شناسایی شده است.
۲۰۰ نفر مبتلا به این بیماری در کشورهای دیگر شناسایی شد. در ایران نیز موارد مشکوک به ابتلا در حال بررسی هستند. این بیماری تا همسایگی ایران و به امارات هم رسیده است. اما ایران چقدر برای مقابله با این بیماری آمادگی دارد؟
جمعیت زیر ۴۰ سال واکسن آبله نزدهاند
رئیس مرکز تحقیقات ویروسشناسی به دیتاسنتر من میگوید: «آبله میمون مشابه و هم خانواده ویروس آبلهای است که قبلا ریشهکن شد. واکسن این بیماری، تا ۸۵ درصد اثر محافظتی در برابر آبله میمون دارد.»
علیرضا ناجی میگوید: «از سال ۱۹۸۰ میلادی معادل سال ۱۳۶۰ شمسی، دیگر واکسیناسیون مستمر مربوط به آبله انجام نشد.»
او ادامه میدهد: «قطع برنامه واکسیناسیون در کشورهای مختلف، متفاوت است. در ایران افراد بالای ۴۰ سال سابقه واکسیناسیون علیه این بیماری را دارند. اما با توجه به اینکه مدت زیادی است که از واکسیناسیون آنها میگذرد، سطح ایمنی این افراد در برابر بیماری کاهش یافته است.»
رئیس مرکز تحقیقات ویروسشناسی میگوید: «جمعیت زیر ۴۰ سال در کشور واکسن مربوطه را دریافت نکردهاند.»
آمار دقیقی از جمعیت زیر ۴۰ سال در ایران نیست. اما بر اساس دادههای مرکز آمار ایران، نیمی از جمعیت ایران تا سال ۹۶ زیر ۳۰ سال بودند. علیاکبر محزون، مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری مرکز آمار نیز سال ۹۸ گفت: «حدود ۲۴٫۶ درصد جمعیت کشور زیر ۱۵ سال و ۲۲ درصد یعنی حدود ۱۸ میلیون و ۲۶۹ هزار نفر جمعیت جوانان ۱۵ تا ۲۹ سال و حدود ۴۷ درصد جمعیت کشور، میانسال ۳۰ تا ۶۴ ساله است.» (تعادل)
ناجی هم میگوید احتمالا دلیل شیوع بیماری در کشورهای مختلف به دلیل کاهش سطح ایمنی جوامع نسبت به آبله باشد.
بنابراین کل جمعیت ایران میتواند در معرض خطر ابتلا به آبله میمون باشند، زیرا سطح ایمنی گروه واکسینهشدهها کاهش یافته و گروه دیگر نیز اصلا واکسنی دریافت نکردهاند.
امریکا مجوز واکسن آبله میمون را دارد
اما آیا ایران دسترسی به واکسنهای مقابله با آبله میمون را دارد؟ آیا ممکن است ماجرای مشابه به کرونا در کشور تکرار شود؟
ناجی میگوید: «دو نوع واکسن علیه این بیماری وجود دارد. نوع قدیمی واکسن آبله آن که تا سال ۱۹۸۰ میلادی تزریق میشد، دیگر تولید نمیشود. واکسن دیگری هم در دسترس است که در سال ۲۰۱۹ از سوی مرکز غذا و داروی امریکا مجوز مصرف برای انسان گرفت.»
او ادامه میدهد: «ایران در سالهایی که واکسیناسیون انجام میشد، یکی از تولیدکنندههای واکسن آبله بود. اگر موضوع جدی شود میتوانیم دوباره آن را تولید کنیم یا اینکه خریداری کنیم.»
این در حالی است که با شیوع کرونا، واکسنهای امریکایی در ایران مجوز نگرفتند. آنهم در شرایطی که فوتیهای کرونا تا ۷۰۰ مورد در روز نیز رسیده بود. در همان حال برخی از شرکتهایی ایرانی از جمله برکت برای تولید واکسن کرونا وعدههایی دادند که نتوانستند در موعد مقرر آن را به دست مردم برسانند.
اولویت با چه کسانی است؟
رئیس مرکز تحقیات ویروسشناسی میگوید: «در حال حاضر واکسیناسیون آبله میمونی به صورت عمومی توصیه نمیشود. زیرا شیوع خیلی بالایی ندارد. اگر واکسن در دسترس قرار گیرد افراد در خطر باید برای واکسیناسیون در اولویت باشند. با توجه به میزان ابتلا و شیوع در آینده میتوانیم دوباره برنامه واکسیناسیون را در کشور را از سر گیریم.»
او میگوید: «زنان باردار، کودکان، افرادی که با حیون آلوده در تماس هستند و کادر درمان و اعضای خانوادهای که با افراد مبتلا به این بیمای تماس دارند، باید در اولویت واکسیناسیون قرار گیرند.»
افریقای جنوبی، مرکزی و غربی منشا ویروس آبله میمون هستند. حالا اما این ویروس به کشورهای مختلف رسیده است. ناجی میگوید: «آبله میمون در کشورهایی که شناسایی شده است، بیماری معمول آن منطقه نیست. بیشتر افراد مبتلا در این کشورها ارتباط رفت و آمدی به کشورهای منشا ویروس را نداشتند. بنابراین باید پایشها را در این مورد افزایش دهیم.»
این بیماری از انسان به انسان از راه قطرات تنفسی یا استفاده از لباس مشترک آلوده به ویروس صورت میگیرد. انتقال از طریق حیوانات آلوده نیز صورت میگیرد. آنطور که متخصصان میگویند قطرات تنفسی بزرگ هستند و زیاد نمیتوانند جابهجا شوند. بنابراین احتمال انتقال ویروس در صورتی است که افراد طولانیمدت باهم در تماس باشند.
آبله میمونی مانند کرونا همهگیر میشود؟
اما آیا آبله میمون میتواند مانند کرونا همهگیر شود؟ ناجی میگوید: «عامل ویروس کرونا در همه منتقل میشد اما در آبله میمون اینطور نیست. فعلا نمیتوان گفت که این بیماری مانند کرونا پاندمی ایجاد کند.»
او درباره کشندگی آبله میمون میگوید: «بیماری آبله میمون نسبت به آبله کمتر بیماریزایی ایجاد میکند و کشندگی آن نیز بسیار کمتر است.»
ناجی میگوید: «درصد کشندگی آبله میمونی با توجه به نوع ژنتیکیآن متفاوت است. نوع ژنتیکی افریقای غربی زیر یک درصد و تا ۹ درصد نوع افریقای مرکزی آن کشندگی دارد.»