تأثیر هوش مصنوعی بر مغز نوجوانان؛ زنگ خطری برای نسل آینده

به گزارش دیتاسنتر من، گروهی از متخصصان علوم اعصاب و هوش مصنوعی هشدار داده‌اند که استفاده افراطی از این ابزارها در میان نوجوانان می‌تواند پیامدهای نگران‌کننده‌ای بر رشد شناختی و عملکرد مغز آنان داشته باشد.
 

پیامدهای شناختی و رفتاری

نتایج پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد نوجوانانی که برای انجام تکالیف و تصمیم‌گیری‌های روزمره خود به‌شدت به هوش مصنوعی متکی هستند، ممکن است در فرآیند پردازش اطلاعات و شکل‌گیری تفکر مستقل دچار تغییر شوند.
اگرچه این ابزارها پاسخ‌هایی سریع، دقیق و در دسترس ارائه می‌دهند، اما وابستگی بیش از اندازه به آن‌ها می‌تواند توانایی حل مسائل و تفکر انتقادی را تضعیف کند.

کارشناسان یادآور می‌شوند که مغز در دوران نوجوانی همچنان در حال رشد و شکل‌گیری است؛ بنابراین هرگونه عاملی که بر نحوه تفکر و تصمیم‌گیری تأثیر بگذارد، ممکن است آثار بلندمدتی بر عملکرد شناختی و رفتاری فرد بر جای بگذارد.
 

کاهش تمرکز و انعطاف ذهنی

به گزارش دیتاسنتر من، یکی دیگر از نگرانی‌های فزاینده، تأثیر استفاده مداوم از هوش مصنوعی بر تمرکز و توجه نوجوانان است. دسترسی سریع به اطلاعات و پاسخ‌های آماده، اگرچه روند یادگیری را تسهیل می‌کند، اما می‌تواند نوجوانان را در مواجهه با مسائل پیچیده و نیازمند صبر و تحلیل عمیق، ذهنی کم‌تحمل‌تر و کمتر انعطاف‌پذیر سازد.
این مسئله ممکن است در بلندمدت بر عملکرد تحصیلی، رشد شخصیتی و تعاملات اجتماعی آنان اثر منفی بگذارد.

ضرورت ایجاد تعادل در استفاده از فناوری

کارشناسان تأکید دارند که باید میان استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی و پرورش طبیعی مهارت‌های ذهنی نوجوانان تعادلی آگاهانه برقرار شود.
به گفته آنها، لازم است والدین و مربیان چارچوب‌های مشخصی برای زمان و نحوه استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی تعیین کنند و نوجوانان را به فعالیت‌هایی همچون مطالعه، گفت‌وگوهای گروهی و حل معما که خلاقیت و تفکر انتقادی را تقویت می‌کنند، ترغیب نمایند.

علاوه بر این، متخصصان توصیه می‌کنند فناوری‌های هوش مصنوعی به‌صورت هدفمند و آموزشی در برنامه‌های درسی ادغام شوند، نه آن‌که به ابزار اصلی یادگیری تبدیل گردند.
 

نقش کلیدی والدین و نظام آموزشی

نقش والدین و معلمان در این میان بسیار حیاتی است و باید با رویکردی آگاهانه، نوجوانان را در مسیر استفاده مسئولانه از فناوری‌های نوین هدایت کنند.
به گزارش دیتاسنتر من، افزایش سطح آگاهی عمومی درباره خطرات اتکای بیش از حد به هوش مصنوعی و ترویج برنامه‌های آموزشی مبتنی بر تفکر مستقل و تصمیم‌گیری آگاهانه از جمله اقداماتی است که می‌تواند پیامدهای منفی این فناوری را کاهش دهد.

در مجموع، کارشناسان بر این باورند که هوش مصنوعی، اگر به‌درستی و با درک مسئولانه به‌کار گرفته شود، می‌تواند ابزاری مؤثر در رشد ذهنی و آموزشی نوجوانان باشد؛ اما در صورت استفاده بی‌رویه و بدون نظارت، ممکن است به عاملی برای تضعیف توانایی‌های شناختی و خلاقیت ذهنی نسل آینده تبدیل شود.