خواب کافی: سپری در برابر کاهش حافظه مرتبط با آلزایمر

خواب عمیق می‌تواند نقشی کلیدی در به تأخیر انداختن کاهش تدریجی سلامت مغز که ممکن است به بیماری آلزایمر منجر شود، ایفا کند.

به گزارش دیتاسنتر من و به نقل از ساینس‌آلرت، نتایج مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۳ توسط محققان دانشگاه‌های کالیفرنیا (برکلی و ارواین) و استنفورد بر روی ۶۲ فرد مسن با سلامت شناختی انجام شد نشان داده است که افرادی که تغییرات مغزی مرتبط با آلزایمر داشتند، با خواب عمیق‌تر، در آزمون‌های حافظه عملکرد بهتری داشتند. این یافته‌ها مستقل از میزان تحصیلات و فعالیت بدنی بودند که هر دو به عنوان عواملی برای مقاومت شناختی در سنین بالا شناخته می‌شوند.

افرادی که تغییرات مرتبط با آلزایمر را نشان می‌دادند اما خواب عمیقی نداشتند، در این آزمون‌ها عملکرد ضعیف‌تری داشتند. در مقابل، خواب تأثیر کمی بر افرادی که رسوبات پروتئینی کمتری داشتند داشت. این نتایج نشان می‌دهد که خواب کافی می‌تواند به حمایت از حافظه در مواجهه با شروع دمانس کمک کند. به گفته متیو واکر، عصب‌شناس دانشگاه کالیفرنیا برکلی، «خواب عمیق را می‌توان مانند یک قایق نجات در نظر گرفت که حافظه را شناور نگه می‌دارد و از غرق شدن آن توسط پاتولوژی بیماری آلزایمر جلوگیری می‌کند.» او همچنین اشاره می‌کند که «این موضوع به‌ویژه هیجان‌انگیز است زیرا ما می‌توانیم کاری در مورد آن انجام دهیم. راه‌هایی برای بهبود خواب، حتی در افراد مسن، وجود دارد.»

 

این مطالعه با تحقیقات قبلی همخوانی دارد که نشان داده‌اند تجمع پروتئین‌های آمیلوئید-بتا در مغز افرادی که خواب مختل دارند، مشاهده می‌شود. با این حال، خواب ضعیف هم یک عامل خطر و هم یک علامت بیماری آلزایمر است که تشخیص علت و معلول را دشوار می‌کند. حتی اگر پروتئین‌های آمیلوئید-بتا فقط نشانه‌ای از آلزایمر باشند و نه علت اصلی آن، تحقیقات نشان می‌دهد که این پروتئین‌ها و پروتئین دیگری به نام تائو می‌توانند دهه‌ها قبل از بروز علائم بیماری در سلول‌های مغزی تجمع یابند.

تحقیقات گذشته از گروه واکر نشان داد که سطوح بالای آمیلوئید-بتا در مغز افراد مسن می‌تواند خواب عمیق را مختل کرده و عملکرد حافظه را تضعیف کند. با این حال، برخی افراد حتی با وجود سطوح بالای آمیلوئید-بتا، می‌توانند از کاهش شناختی مرتبط با آلزایمر جلوگیری کنند. برای کشف دلایل این مقاومت، محققان امواج مغزی شرکت‌کنندگان را در حین خواب نظارت کردند و سپس از آن‌ها خواستند تا روز بعد یک آزمون حافظه را انجام دهند.

به نظر می‌رسید که در میان افرادی که اسکن‌های مغزی آنها نشان‌دهنده سطوح بالای رسوبات بتا-آمیلوئید بود، داشتن خواب عمیق تفاوت مهمی در عملکرد شناختی ایجاد می‌کند. این اثر تنها زمانی مشاهده شد که محققان به‌طور خاص به خواب موج آهسته غیرحرکتی چشم (خواب عمیق) توجه کردند و نه به سایر فرکانس‌های امواج خواب یا مراحل خواب.

به مطالعات طولانی‌مدت‌تری در افراد مسن نیاز است تا بررسی شود که آیا افزایش خواب عمیق در طول چندین سال می‌تواند به حفظ عملکرد شناختی در آن مدت کمک کند، حتی زمانی که سطوح آمیلوئید-بتا افزایش می‌یابد. این تحقیق به مجموعه‌ای از مطالعات اشاره دارد که نشان می‌دهند خواب می‌تواند یک عامل خطر قابل تغییر برای بیماری آلزایمر باشد، عاملی که می‌تواند با دادن زمان به مغز برای پاکسازی محصولات زائدی که در طول روز تجمع می‌یابند، تغییرات مولکولی را به تأخیر بیندازد. همچنین به اهمیت کیفیت خواب اشاره می‌کند. به گفته زسوفیا زاوتس، عصب‌شناس دانشگاه کالیفرنیا برکلی و نویسنده اصلی مطالعه، «با وجود سطحی از پاتولوژی مغزی، شما محکوم به علائم شناختی یا مشکلات حافظه نیستید.»