منجمان برای اولین بار منظومه ستارهای سهتایی نزدیک و عجیبی را شناسایی کردند
جایی در اعماق جهان سه ستاره بزرگ با نیروی گرانشی یکدیگر به دور هم گردش میکنند و با روشنایی جمعی هم میدرخشند. به تازگی محققان دانشگاه کپنهاگ در مطالعهای منظومه ستارهای سهتایی پیدا کردند که مقاله آنها در یکی از ژورنالهای انجمن نجوم سلطنتی (Royal Astronomical Society) منتشر شده است.
پژوهشگران این مطالعه اعلام کردند: «تا جایی که میدانیم، این منظومه سهتایی اولین در نوع خود است.» با اینکه تا امروز منظومههای سهتایی زیادی را مطالعه کردهایم، تمام آنها فاصله بسیار زیادی از ما و جرم کمتری نسبت به منظومه جدید داشتند. این منظومه جدید فقط ۱۵۰ سال نوری از ما فاصله دارد و در محدوده صورت فلکی مار (Hydra) قرار دارد.
حالا طبق این مطالعه جدید، جرم این منظومه سهتایی ۱۲ برابر جرم خورشید ما است و کرهای که آنها را محاصره کرده، ۱۶ برابر خورشید جرم دارد. برای مقایسه بهتر باید گفت که جرم خورشید بیش از ۳۳۰ هزار برابر زمین است و ۹۹.۸ درصد از تمام جرم منظومه شمسی را تشکیل میدهد.
ستارهای گمشده
این پژوهشگران به دنبال چگونگی تشکیل این منظومه سهتایی به نام HD 98800 بودند که به نتایج جالبی دست پیدا کردند و برای نحوه شکلگیری آن، فرضیههای مختلفی را بررسی کردند. اولین فرضیه، شکلگیری ستاره دورتر را زودتر از ستارههای دیگر احتمال میدهد.
البته این فرضیه در ابتدای مطالعه به این دلیل رد شد که پس از چند بررسی، آنها متوجه شدند که ستاره دورتر مواد خود را به داخل این منظومه پرتاب میکرد و مانع شکلگیری دو ستاره دیگر میشد و دیگر منظومهای وجود نداشت و مواد گازی در همان جا بلااستفاده باقی میماند.
دومین فرضیه میگوید که شاید ستاره سوم به طور جداگانهای شکل گرفته باشد و بسیار دورتر از دو ستاره دیگر باشد تا بتواند تاثیری روی آنها بگذارد. این فرضیه همچنان در بین منجمان مورد بحث است، اما بهترین فرضیه موجود نیست.
به علاوه، این پژوهشگران احتمال دادند که شاید دو منظومه دوتایی در کنار هم شکل گرفته باشد و در یکی از آنها، ستاره بزرگتر با ستاره کوچکتر برخورد کرده باشد و تبدیل به یک ستاره شده باشد. اگر چنین اتفاقی افتاده باشد، ستاره بزرگتر همان ستاره دورتر از منظومه دوتایی مرکزی است که به دور آنها میچرخد.
به عبارتی، ستاره چهارمی نیز وجود داشته که بخشی از این منظومه بوده و همراه بزرگتر آن، ستاره کوچکتر را خورده است. این تیم تحقیقاتی تمام فرضیههای خود را با شبیهسازیهای رایانهای مطرح کرده است و متوجه شدند که فرضیه آخر محتملترین فرضیه موجود است.
اما فقط مدلسازی برای مطرح کردن نظریهای کافی نیست. در ادامه این مطالعات باید تحقیقات بیشتری صورت بگیرد تا دادههای بیشتری جمعآوری و بررسی شود.