دانشمندان سرنخ‌هایی از اولین شبکه اجتماعی مربوط به هزاران سال قبل به‌دست آوردند
محققان اعلام کرده‌اند مدت‌ها قبل از اختراع فیسبوک، توییتر، اینستاگرام و تیک‌تاتک، در آفریقا شبکه‌ی اجتماعی باستانی وجود داشته است. این مکاشفه‌ی خیره‌کننده ازطریق یک دسته از تکه‌های پوسته‌ی تخم شترمرغ به‌دست ما رسیده است. مهره‌های باستانی با رنگ خنثی به‌شکل حلقه از جنس پوسته‌ی تخم شترمرغ در میان قدیمی‌ترین زیورآلاتی قرار می‌گیرند که تاکنون بشر ساخته است و قدمت آن‌ها به ۵۰ هزار سال قبل می‌رسد و درواقع، آثار منحصر‌به‌فردی از دوران باستان محسوب می‌شوند.
جنیفر میلر از مؤسسه‌ی ماکس پلانک آلمان و نویسنده‌ی اصلی مطالعه‌ای درباره‌ی شبکه‌ی اجتماعی باستانی در بیانیه‌ای گفت: «این مهره‌های کوچک می‌توانند داستان‌های مهمی را درباره‌ی گذشته‌ی انسان‌ها آشکار کنند.» مدت‌ها پیش، صنعتگران تخم شترمرغ را به‌عنوان میان‌وعده می‌خوردند و پوسته‌های باقی‌مانده را به قطعات کوچک تبدیل می‌کردند. آن‌ها وسط این قطعات را سوراخ می‌کردند و احتمالاً چیزی شبیه گردن‌بند با آن‌ها می‌ساختند. این گردن‌بند‌ها براساس سلیقه در شکل‌ها و ابعاد مختلفی ساخته می‌شد؛ ازاین‌رو، تصور بر این است که فرهنگ‌های مختلف سبک‌های مخصوص خود را ساخته‌اند. درواقع، ساخت چنین زیورآلاتی همچنان نیز میان برخی قبایل سنتی رواج دارد.
نقشه‌برداری از اینکه هر طرح از کجا آمده است، می‌تواند در درک روندها و مبادلات فرهنگی در مناطق مختلف به ما کمک کند. روش ردیابی این روندها شبیه به روش‌های روندهای امروزی است. میلر می‌گوید: «مهره‌ها سرنخ‌هایی هستند که در زمان و مکان‌های مختلف پراکنده شده‌اند و فقط باید آن را جمع‌آوری و بررسی کرد.»
الگو کاملاً واضح است
میلر و همکاران او در جست‌وجوی مسیرهای فرهنگی در آفریقا، ۱۵۰۰ مهره‌ی ساخته‌شده از پوسته‌ی تخم شترمرغ که قدمت آن‌ها به ۵۰ هزارسال قبل می‌رسد، جمع‌آوری و آن‌ها را تجزیه‌وتحلیل کردند. بیش از یک دهه مطالعه روی این مهره‌ها نشان داد که برخی از قطعات که قدمتی بین ۳۳ تا ۵۰ هزار سال دارند، ازنظر ویژگی‌هایی مثل قطر و ضخامت یکسان هستند که این امر نشان‌دهنده‌ی تلاقی تقریباً ۲۰ هزارساله‌ای از اطلاعات میان مردمان باستان است.
ییمینگ وانگ، از بخش باستان‌شناسی مؤسسه‌ی ماکس پلانک و یکی از نویسندگان این مطالعه گفت: «نتیجه بسیار شگفت‌آور و الگوی آن واضح است. در ۵۰ هزار سالی که بررسی کرد‌ه‌ایم، این تنها دوره‌ی زمانی بوده که ویژگی‌های مهره‌ها در آن یکسان است.»
- مطالعه‌ای جدید از شباهت غیرمنتظره بین مغز اختاپوس و انسان خبر می‌دهد
- پژوهشی جدید: احتمال مرگ در بیماران مجرد دچار نارسایی قلب، ۵۸ درصد بالاتر است
برخی از این مهره‌ها از بخش شرقی آفریقا و برخی دیگر در فاصله‌ی حدود ۳ هزار کیلومتری آن‌ها و از بخش جنوبی سرچشمه می‌گیرند که در توضیح آن چند فرضیه مطرح شده است. فرضیهی اول این است که مردم در هر دو منطقه هم‌زمان دقیقاً طرح مهره‌ای یکسانی ارائه کرده‌اند. فرضیهی دوم می‌گوید یک فرهنگ ابتدا این کار را انجام داده و سپس الگو را با دیگران به‌اشتراک گذاشته است. فرضیهی دیگر نیز به احتمال مبادلات هدایا در سراسر کشور اشاره می‌کند.
علاوه‌براین شاید تله‌پاتی یا تصادف محض دلیل این شباهت‌ها بوده باشد. ازآن‌‌‌جاکه فاصله‌ی بین مکان‌ها بسیار زیاد است، اطلاعات طراحی یا هدایا قبل از رسیدن به مقصد نهایی، احتمالاً از چندین نفر عبور کرده‌اند. برای دید بهتر از این موضوع می‌توانید شبکه‌ی اجتماعی دهان‌به‌دهانی را تصویر کنید. محققان می‌گویند این شواهد به قدیمی‌ترین شبکه‌ی اجتماعی‌ای اشاره می‌کنند که تاکنون پیدا شده است.
داده‌های تیم این مطالعه نشان می‌دهد بخشی از شواهد احتمالاً به‌دلیل تغییرات آب‌وهوایی مستند در آن زمان مثل بارندگی شدید و سیلابی‌شدن سواحل رودخانه‌ها ناپدید شده‌اند که مانعی بین دو منطقه ایجاد کرده‌اند. درنهایت، باید بگوییم که همه‌ی ارتباطات میان دو منطقه‌ی شرقی و جنوبی آفریقا احتمالاً متوقف شده است. با گذشت هزاران سال، اکنون به انبوهی از شبکه‌های اجتماعی مدرن مثل فیسبوک می‌رسیم.
