هشدار جدی سازمان جهانی هواشناسی درباره بحران‌های اقلیمی در منطقه عرب

بر اساس گزارش تازه منتشرشده سازمان جهانی هواشناسی (WMO)، افزایش سرعت گرمایش زمین حدود ۴۸۰ میلیون نفر در شمال آفریقا و شبه‌جزیره عربی را با موج‌های گرمای بسیار شدید، خشکسالی، قحطی و خطر جابه‌جایی جمعیت مواجه کرده است.

به گزارش دیتاسنتر من و به نقل از  Inside Climate News، این منطقه شامل ۲۲ کشور است که با وجود تولید حدود یک‌چهارم نفت جهانی، تنها ۵ تا ۷ درصد از گازهای گلخانه‌ای جهانی را به خود اختصاص می‌دهد؛ وضعیتی که این منطقه را هم به یکی از کلیدی‌ترین بازیگران اقتصاد سوخت‌های فسیلی و هم به یکی از آسیب‌پذیرترین مناطق کره زمین تبدیل کرده است.

دبیرکل سازمان جهانی هواشناسی، سلست ساولو، اعلام کرد که گرمای شدید توانایی جسمی جوامع این منطقه را به حداکثر رسانده است. خشکسالی‌های طولانی همچنان ادامه دارند و با این حال، در برخی مناطق بارش‌های رکوردشکن و سیل نیز خسارات سنگینی وارد کرده است. وی افزود «سلامت انسان‌ها، اکوسیستم‌ها و اقتصادها نمی‌توانند تاب تحمل دمای بالاتر از ۵۰ درجه سانتی‌گراد به مدت طولانی را داشته باشند.»

مناطق جغرافیایی این گزارش از ساحل اقیانوس اطلس غرب آفریقا تا کوهستان‌های شام و بیابان‌های شبه‌جزیره عربی گسترش یافته است. اکثریت جمعیت در نزدیکی دره‌های رودخانه‌ها یا شهرهای ساحلی با منابع آبی محدود زندگی می‌کنند که حساسیت آنها را نسبت به تغییرات کوچک دما و بارندگی بسیار بیشتر می‌کند.
 

دلتا نیل در مصر، به عنوان یکی از کم‌ارتفاع‌ترین و پرتراکم‌ترین مناطق ساحلی جهان، به شدت آسیب‌پذیر است. این دلتا به دلیل فرونشست زمین و افزایش سطح دریا تهدید می‌شود و زندگی حدود ۴۰ میلیون نفر و بخش زیادی از محصولات کشاورزی کشور را در خطر قرار داده است. گزارش‌های علمی هشدار می‌دهند که تا سال ۲۰۵۰ احتمالا یک سوم زمین‌های کشاورزی این منطقه زیر آب خواهند رفت.

در بخشی دیگر از منطقه مانند مغرب، خشکسالی‌های چندساله باعث کاهش شدید تولید غلات شده و کشورها مجبور به واردات بیشتر شده‌اند. همچنین، سیستم‌های آبی کشورهای لبنان، عراق و سوریه به دلیل نوسانات بارش و خشکسالی به شدت آسیب دیده‌اند.

سال ۲۰۲۴ گرم‌ترین سال ثبت شده در منطقه عرب بوده است، با موج‌های گرمای طولانی و دمای ثبت‌شده تا بیش از ۵۰ درجه سانتی‌گراد. در مقابل، برخی نواحی جنوب خلیج فارس مانند امارات و عمان درگیر بارش‌های سنگین و سیل‌های مخرب شدند. این نوسانات شدید اقلیمی، محدودیت‌های کشورهای منطقه را برای تطبیق و سازگاری با تغییرات اقلیمی به چالش کشیده است.

با وجود تلاش‌های دولت‌ها برای تأمین آب از طریق شیرین‌سازی و بازیافت فاضلاب، شکاف بین میزان تهدیدها و آمادگی‌ها همچنان رو به افزایش است. پیش‌بینی می‌شود دمای متوسط منطقه تا پایان قرن با سناریوهای پرانتشار تا ۵ درجه سانتی‌گراد افزایش یابد.

این گزارش به منطقه کمک می‌کند تا برای مواجهه با چالش‌های اقلیمی آینده آماده شود و اقدامات مؤثرتری در زمینه حفاظت از منابع حیاتی طبیعی و پایداری زندگی انسانی انجام دهد.