بازگشت توان دیدن با تراشه‌ای به اندازه‌ی دانه برنج

ایمپلنت بیونیکی تازه‌ای با نام PRIMA، که اندازه‌ای کمتر از یک دانه برنج دارد، موفق شده است بینایی عملکردی را در بیماران مبتلا به نابینایی ناشی از دژنراسیون ماکولا بازیابی کند.

به گزارش دیتاسنتر من و به نقل از تک‌اسپات، این دستاورد که توسط شرکت بیوتک آمریکایی Science Corporation توسعه یافته، نقطه‌ی عطفی در فناوری بینایی مصنوعی به‌شمار می‌آید و می‌تواند این حوزه را از مرحله‌ی آزمایشگاهی به کاربرد بالینی واقعی برساند.

ایمپلنت PRIMA تنها دو میلی‌متر مربع اندازه دارد و طی عمل جراحی کوتاهی در حدود دو ساعت زیر شبکیه قرار می‌گیرد. یک ماه پس از جراحی، دستگاه با دوربین نصب‌شده روی عینک واقعیت افزوده به‌طور بی‌سیم ارتباط برقرار می‌کند. این دوربین محیط اطراف کاربر را ثبت کرده و داده‌ها را به یک پردازنده‌ی جیبی می‌فرستد. سپس، هوش مصنوعی تصاویر را به الگوهای فروسرخ تبدیل می‌کند و آن‌ها را روی ایمپلنت می‌تاباند. این تحریک، سلول‌های سالم باقی‌مانده‌ی شبکیه را فعال کرده و سیگنال‌های الکتریکی حاصل از طریق عصب بینایی به مغز ارسال می‌شود تا به‌صورت تصویر درک شوند.

این فناوری برای بیماران مبتلا به دژنراسیون ماکولای وابسته به سن طراحی شده است؛ بیماری‌ای که سلول‌های حساس به نور در مرکز شبکیه را از بین می‌برد و موجب ایجاد نقاط تاریک در میدان دید مرکزی می‌شود. در مراحل پیشرفته‌تر، موسوم به آتروفی جغرافیایی، نابینایی کامل بخش مرکزی رخ می‌دهد.

در یک کارآزمایی اروپایی به رهبری بیمارستان Moorfields لندن و با مشارکت ۳۸ بیمار از کشورهای مختلف، نتایج شگفت‌انگیزی به دست آمد. میانگین بهبود شرکت‌کنندگان ۲۵/۵ حرف (حدود پنج خط) در جدول بینایی بود و برخی تا ۵۹ حرف (۱۲ خط) پیشرفت داشتند. بیش از ۸۰ درصد بیماران توانستند دوباره حروف و چهره‌ها را تشخیص دهند.

دکتر ماهى موکیت، از مورفیلدز، این دستاورد را «آغاز عصری تازه در تاریخ بینایی مصنوعی» توصیف کرد. یکی از نخستین دریافت‌کنندگان ایمپلنت، «شیلا ارواین»، گفت که پس از سال‌ها تاریکی، توانسته دوباره حروف را ببیند و احساس «نگاه تازه‌ای از چشمان خود» داشته باشد.

بیماران پس از فعال‌سازی ایمپلنت، دوره‌ای چندماهه از بازتوانی بینایی را می‌گذرانند تا مغز بتواند سیگنال‌های الکترونیکی جدید را تفسیر کند. هدست سیستم دارای قابلیت «بزرگ‌نمایی» نیز هست تا به کاربران در خواندن کمک کند. شرکت Science Corporation هم‌اکنون در حال دریافت مجوزهای قانونی در اروپا است تا این فناوری را از طریق سیستم‌های سلامت عمومی، مانند NHS، در دسترس بیماران قرار دهد.