حس جدیدی که ارتباط میکروب‌های روده با مغز را ممکن می‌سازد

مطالعات جدید نشان می‌دهند که ارتباط میان روده و مغز به حدی پیچیده و پیشرفته است که می‌توان آن را به عنوان یک حس مجزا و جدید در نظر گرفت؛ حسی که قادر است اشتهای ما را تنظیم کرده و حتی بر حالات روحی و خلق‌وخو تأثیر بگذارد.

به گزارش دیتاسنتر من و به نقل از  ScienceAlert، این ارتباط دوطرفه پیشتر به مسائل مختلف سلامت مرتبط بوده است، اما فرایندهای فیزیکی آن به طور واضح شناسایی نشده بود.

تیمی از دانشگاه دوک در ایالات متحده، با بررسی سیستم‌های گوارشی و عصبی، مسیرهای بیوشیمیایی را از روده موش‌ها تا مغز آنها ردیابی کردند. دیکو بوهرکز، دانشمند علوم اعصاب، در این باره گفته است: «ما کنجکاو بودیم بدانیم آیا بدن می‌تواند الگوهای میکروبی را به صورت بلادرنگ تشخیص دهد و نه صرفاً از طریق پاسخ ایمنی یا التهابی، بلکه به عنوان پاسخی عصبی که رفتار را به‌صورت آنی هدایت می‌کند.»

محققان در این مطالعه، به بررسی پروتئینی به نام فلاژلین پرداختند که در باکتری‌های روده وجود دارد و پیش‌تر به عنوان عاملی در تحریک سیستم ایمنی شناخته شده بود. هدف پژوهشگران این بود که بررسی کنند آیا فلاژلین می‌تواند پیام‌های مستقیمی به مغز ارسال کند یا خیر.

از طریق تزریق مقدار کمی فلاژلین به موش‌ها پس از یک دوره ناشتا، دانشمندان مکانیسم‌هایی را کشف کردند که ارتباط بین باکتری‌های روده و مغز را از طریق سلول‌های عصبی کلون به نام نوروپاد و عصب واگ برقرار می‌کنند. موش‌هایی که این ماده را دریافت کردند، کمتر از حد معمول غذا خوردند که نشان می‌دهد فلاژلین نقش پیام‌رسانی را ایفا می‌کند.

 

آزمایش‌های بیشتر نشان داد که هنگامی که گیرنده‌های حساس به فلاژلین در موش‌ها خاموش شد، آنها به خوردن ادامه دادند که این موضوع تاییدی بر عملکرد این مسیر ارسال سیگنال بود.
با وجود اینکه پیش‌تر پاسخ مغز به سیگنال‌های روده در تنظیم اشتها مشخص شده بود، پژوهشگران معتقدند که وجود چنین ارتباط پیچیده و بلادرنگ بین باکتری‌های روده و مغز به طور قابل قبولی می‌تواند به عنوان حس جدیدی معرفی شود.

محققان این نوع حس بین زیست‌بوم روده و مغز را «حس نوروبیوتیک» نامیده‌اند. برای تایید وجود این حس در انسان‌ها، نیاز به مطالعات بیشتری است اگرچه به دلیل شباهت سیستم گوارشی انسان‌ها و جوندگان، احتمال وجود آن قوی است.

نویسندگان این مطالعه قصد دارند تحقیقات خود را برای بررسی انواع دیگر ارتباطات باکتری-مغز ادامه دهند و همچنین تحلیل کنند که چگونه این سیگنال‌ها ممکن است در طول زمان تغییر کنند. به طور کلی، این مطالعات می‌توانند در فهم و درمان اختلالات خوردن و چاقی مفید باشند و در آینده شاید امکان کنترل این حس مجزا به نفع سلامت فراهم شود.

دیکو بوهرکز در پایان می‌گوید: «در آینده، این تحقیق به جامعه علمی کمک خواهد کرد تا بهتر درک کند چگونه رفتار ما تحت تاثیر میکروب‌ها قرار دارد. یکی از گام‌های بعدی مطالعه چگونگی تاثیر رژیم‌های غذایی مختلف بر چشم‌انداز میکروبی روده است که می‌تواند قطعه مهمی از پازل مشکلاتی مانند چاقی یا اختلالات روانی باشد.»