سرماخوردگی به اختلال نادر و مرگبار لختگی خون مرتبط است

به گزارش دیتاسنتر من و به نقل از ایندیپندنت، پلاکت‌ها که غالبا به آن‌ها ترومبوسیت می‌گویند، در تشکیل لخته‌های خون هنگام آسیب‌دیدگی افراد نقش کلیدی دارند.

بیماری‌های ویروسی، بیماری‌های خودایمنی و سایر بیماری‌ها به کاهش سطح پلاکت در سراسر بدن منجر می‌شوند. به این حالت ترومبوسیتوپنی می‌گویند.

دکتر استفن مول، استاد پزشکی بخش هماتولوژی دپارتمان پزشکی، در بیانیه‌ای دانشگاهی عنوان کرد: «این اختلال مرتبط با آدنوویروس اکنون یکی از چهار اختلال شناخته‌شده ضدپلاکت ۴ (anti-PF4 disorder) است.»

«امیدواریم یافته‌های ما به تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و بهینه و کسب نتایج بهتر برای بیمارانی که به این اختلال مرگبار مبتلا می‌شوند، منجر شود.»

این تازه‌ترین یافته‌ها که در نشریه پزشکی نیوانگلند منتشر شده است، در مورد این ویروس و نقش آن در ایجاد فاکتور ۴ ضدپلاکتی جزئیاتی ارائه می‌دهد.

این کشف برای پژوهش درباره درک چرایی و چگونگی بروز این وضعیت نیز راه‌های جدیدی باز می‌کند.

در اختلالات آنتی‌ــ‌‌پی‌اف۴، سیستم ایمنی فرد علیه پی‌اف۴، پروتئینی که پلاکت‌ها آزاد می‌کند، آنتی‌بادی می‌سازد. آنتی‌بادی پروتئینی است که به مبارزه با بیماری‌های زیانبار کمک می‌کند.

با این حال، زمانی که آنتی‌بادی علیه پی‌اف۴ تشکیل و به آن وصل می‌شود، فعال شدن و حذف سریع پلاکت‌ها در جریان خون تحریک می‌شود و به لخته شدن خون و کاهش پلاکت‌ها می‌انجامد.

گاهی اوقات قرار گرفتن بیمار در معرض هپارین، که به آن ترومبوسیتوپنی ناشی از هپارین (HIT) می‌گویند، باعث تشکیل آنتی‌بادی‌های ضد پی‌اف۴ می‌شود. گاهی نیز بدون مواجه پیشین با هپارین به مثابه یک بیماری خودایمنی رخ می‌دهد که به آن اچ‌آی‌تی خود‌به‌خودی می‌گویند.

ظرف سه سال گذشته، تعداد اندکی از موارد ترومبوسیتوپنی به واکسن‌هایی خاص از کوویدــ۱۹ مرتبط شده‌اند که متمایز از واکسن‌های مدرنا و فایزرند. این وضعیت ترومبوسیتوپنی ایمنی ترومبوتیک ناشی از واکسن (VITT) نام دارد.

پژوهشگران برای درک بهتر این موضوع پسر پنج ساله‌ای را معاینه کردند که پیش‌تر به بیماری آدنوویروس مبتلا و با لخته شدید خون در مغز در بیمارستان بستری شده و سطح پلاکت‌هایش به میزانی چشمگیر پایین آمده بود.  

دکتر ژاکلین باسکین میلر گفت: «پزشکان بخش مراقبت‌های ویژه، متخصصان مغز و اعصاب و گروه هماتولوژی (خون‌شناسی) شبانه‌روز برای تعیین مراحل بعدی مراقبت از این پسربچه تلاش می‌کردند.»‌

«او به درمان پاسخ نمی‌داد و حالش به‌سرعت بدتر می‌شد. پرسیده بودیم که آیا با توجه به داده‌های واکسن ممکن است این وضعیت به آدنوویروس او مرتبط باشد یا خیر، اما آن زمان منابع مکتوبی وجود نداشت که به این موضوع اشاره کند.»

این نتایج نشان داد این پسر آنتی‌بادی دارد که معمولا با اچ‌آی‌تی مرتبط است. مورد مشابهی درباره بیمار دیگری با بیماری آدنوویروس گزارش شد که به آزمایش‌های بیشتر انجامید.

آزمایش‌ها نشان داد که آنتی‌بادی‌های بیمار همان پروتئین آنتی‌بادی‌های اچ‌آی‌تی را هدف قرار می‌دهد و به این نتیجه رسیدند که آن‌ها نوعی  اچ‌آی‌تی مرتبط با بیماری آدنوویروس دارند.

پژوهشگران اکنون درمورد میزان شیوع این اختلال و اینکه آیا ویروس‌های دیگر امکان تولید آن را دارند یا خیر، با پرسش‌های بی‌پاسخ بسیاری مواجه‌اند.

دکتر مول پرسید:‌ «این اختلال چقدر شایع است؟ چه میزانی از ترومبوسیتوپنی آستانه آزمایش آنتی‌بادی‌های ضد پی‌اف۴ را افزایش می‌دهد؟‌ و درنهایت، چگونه می‌توانیم بهترین درمان را به این بیماران ارائه دهیم تا در برابر ابتلا به این بیماری احتمالا مرگبار فرصت بیشتری برای زنده ماندن داشته باشند؟»

نشانه‌های لختگی خون که لازم است از آن‌ها اطلاع داشته باشید
هرچند تشکیل لخته خون در صورت بروز جراحت یا جراحی باعث جلوگیری از خونریزی بیش از حد می‌شود‌ــ دلایل دیگری برای این اختلال وجود دارد که می‌تواند زیانبار باشد.

با استناد به کلینیک کلیولند، لخته شدن خون نشانه‌های احتمالا مرگباری ایجاد می‌کند و افرادی که بیشتر در معرض خطر قرار دارند، عبارت‌اند از:

ــ افراد ۶۵ سال و بالاتر که خطر لخته شدن خون در آن‌ها بیشتر است
ــ زنان باردار‌
ــ مبتلایان به سرطان‌
ــ مبتلایان به چاقی
ــ افرادی که قرص ضدبارداری مصرف می‌کنند یا هورمون‌درمانی می‌کنند
ــ سیگاری‌ها

آدنوویروس چیست؟‌
آدنوویروس گروهی از ویروس‌ها هستند که می‌توانند روی بخش‌های مختلف بدن تاثیر بگذارند. این تاثیر فقط به نوع آن بستگی دارد.

وب‌سایت مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده آمریکا اعلام کرده است که مجموعه‌ای از بیماری‌ها شامل سرماخوردگی یا نشانه‌های مشابه آنفلوانزا مانند تب و گلودرد با آدنوویروس‌ها مرتبطند.

برونشیت حاد، ذات‌الریه، ورم ملتحمه و گاستریت حاد‌ــ از جمله اسهال و استفراغ‌ــ نیز می‌تواند ناشی از این عفونت باشد.

التهاب یا عفونت مثانه و بیماری‌های عصبی کمتر شایع‌اند اما جزو علائم ذکرشده‌اند.