امضای دیجیتال نسخههای الکترونیک رونمایی شد
در این جلسه رئیس سازمان نظام پزشکی، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و همچنین مدیرکل مرکز امار و اطلاعات وزارت بهداشت دربارهی اهمیت امضای دیجیتال و نقش آن در جعلناپذیری نسخههای پزشکی سخنرانی کردند.
امین بیگرخانی مدیرکل مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، امضای دیجیتال در اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت کمک خواهد کرد. او در این زمینه به ماده ۵۳ و ۵۴ این قانون اشاره کرد:
امروز با وزیر بهداشت در خصوص تاریخ رونمایی سامانه ماده ۵۳-۵۴ قانون حمایت از خانواده صحبت میکردیم. با توجه به چالشهایی که در آن حوزه وجود دارد و مسئولیتهایی که در آن قانون دیده شده، اگر قرار بود چنین مکانیزمی وجود نداشته باشد، در صورتی که پنل نسخهنویسی مورد حمله اینترنتی واقع میشد، ممکن بود نسخهای به نام پزشکی ثبت شود، درحالیکه واقعاً اطلاع نداشته باشد و با امضای دیجیتال جلوی این اتفاقات گرفته میشود.
در ماده ۵۳ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت که سال گذشته به تصویب رسید، آمده که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است حداکثر سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، کلیه دستورالعملهای صادره مرتبط با بارداری و سلامت مادر و جنین که پزشکان و کارکنان بهداشتی-درمانی یا مادران را به سقط جنین توصیه کرده یا سوق میدهد، حذف کرده مگر مواردی که جان مادر در خطر باشد و سایر مواردی را که ممکن است عوارضی برای مادر یا جنین ایجاد کند، با همکاری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی براساس شاخصها و مفاد نقشه مهندسی فرهنگی کشور، به نحوی که در تبصرهها آمده مورد بازنگری قرار داده، به اجرا درآورد و بر آن نظارت کند.
همچنین ماده ۵۴ این قانون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را مکلف کرده طی شش ماه از لازم الاجرا شدن این قانون، ضمن استقرار سامانه جامع نسبت به ثبت اطلاعات کلیه مراجعین باروری، بارداری، سقط و دلایل آن و زایمان و نحوه آن در کلیه مراکز بهداشتی، درمانی، آزمایشگاهها، مراکز درمان ناباروری و مراکز تصویربرداری پزشکی اعم از دولتی و غیردولتی با رعایت اصول محرمانگی اقدام کند. این قانون و بهویژه این مواد مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان قرار گرفته است.
رئیس کمیسیون بهداشت مجلس: مقاومت پزشکان در خصوص نسخههای دیجیتال به ضرر مردم است
امضای دیجیتال در ادامه نسخههای دیجیتال است که بهتازگی اجرا شده و مردم و پزشکان را موظف کرده که برای استفاده از بیمه درمانی حتماً نسخهها را در سامانه ثبت کنند. ماجرایی که در مواردی منجر به صرف زمان زیاد پزشکان و سرگردانی بیماران میشود.
در این خصوص رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در این جلسه به مقاومت پزشکان در زمینه استفاده از نسخه الکترونیک و امضای دیجیتال اشاره کرده است. حسینعلی شهریاری گفت شاید این مسیر برای پیشکسوتان سخت باشد اما ضرر آن متوجه مردم میشود:
ما هنوز در اوایل راه هستیم و مقاوتهای زیادی در این زمینه وجود دارد. شاید سخت باشد که پزشکان پیشکسوت از کار سنتی نسخهنویسی وارد کار جدیدی شوند درحالیکه شاید برای پزشکان جوان سادهتر باشد. البته این مقاومتها به ضرر مردم تمام میشود چون اگر شما نخواهید از نسخه الکترونیک و امضای دیجیتال استفاده کنید، بیمارانی که به بخشی از پزشکان اعتماد دارند حاضرند هزینه بیشتری بدهند که خدمات بیشتری بگیرند.
شاید یکی از راهکارها این است که از سیستمهای جدید تایپ صوتی استفاده شود. باید راههایی پیدا کرد که همه پزشکان از این روش استفاده کنند و بیمار دچار خسران و ضرر و زیان نشود.
در این جلسه عبدالکریم مباشر جنت، مدیر مرکز آمار و فناوری اطلاعات این سازمان کار ابتدا گزارشی از عملکرد سازمان در خصوص نسخه الکترونیک ارائه کرد: «سه حوزه اساسی برای سازمان نظام پزشکی تعریف شده بود: احراز هویت پزشکان، احراز اصالت پزشکان و اصالت و خدمات امضای الکترونیک پزشکان. در بخش اول مشکلاتی در خصوص دادههای اعضا داشتیم که با کمک دادههای سازمان ثبت احوال، اطلاعات اعضا را مجدداً مورد صحتسنجی قرار دادیم، موارد مشکلدار مورد پیگیری و اصلاح قرار گرفت و این کار همچنان در ثبتنامهای جدید ادامه دارد. در قدم دوم ۱۶ سرویس متنوع استعلام برخط هویتی و اصالتی را طراحی کردیم. در قدم بعدی سرویسهای ضروری را دراختیار وزارت بهداشت و سایر دینفعان قرار دادیم.» به گفتهی او اگرچه برای اکثریت قاطع جامعه پزشکی کارت هوشمند صادر شده بود اما امضای دیجیتال پیادهسازی نشده بود: «تصمیم بر این شد که به سمت استفاده از امضای دیجیتال همراه برویم که هم گواهی امضای دیجیتال روی گوشی دریافت شود و هم خدمت امضا در این گوشی برای کل سامانههای مرتبط فراهم شود.»
رئیس سازمان نظام پزشکی: امضای دیجیتال اصالت دارد
نسخههای الکترونیک پزشکان با نام کاربری و رمز عبور فعال میشوند و این بیم وجود داشته که هر کسی بتواند به جای پزشک نسخه ثبت کند و مسئولیت آن به عهده پزشک باشد. محمد رئیسزاده، رئیس سازمان نظام پزشکی در مورد مزیت امضای دیجیتال گفت: «امضا دیگر قابل انکار نیست، اصالت دارد و در محاکم قضایی قابل استناد و دراختیار شما است. امنیت این روش فوقالعاده به نسبت روش قبلی بالاتر است.»
به گفتهی مباشر جنت، دو مجموعه دانشگاهی شرکت پیشگامان اعتماد ایرانیان و سامانه نسخهنویسی دکترنکست در راهاندازی امضای دیجیتال نقش داشتند. او دربارهی امنیت دادهها گفت:
اطلاعاتی در سازمان ذخیره نمیشود بلکه همه اطلاعات به صورت رمزگذاریشده در سامانه نسخهنویسی میآید و در گوشی فرد با کلید خصوصی خودش رمز باز میشود و امضا میشود. ما فقط یک گواهی از نسخه امضاشده را داریم که به صورت رمزگذاری شده است و هیچ دسترسیای به آن نداریم.
او در ادامه تأکید کرد برای پشتیبانی سختافزاری و زیرساختی و حفظ عملکرد در شبانهروز به حمایت مجلس نیاز است.
همچنین فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بهعنوان سخنران بعدی امضای دیجیتال را یک سرآغاز برای هوشمند سازی، توانمندسازی، شفافسازی و کارآمدسازی دانست و گفت: «میزان صرفهجویی در این خصوص طبق برآورد دیوان محاسبات حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد خواهد بود. صرفهجویی از راه ذخیره وقت، کاهش مصرف داروها، کاهش تجویزهای نابهجا و ذخیره منابع انسانی و زمانی و ریالی یک جهش هوشمند را در نظام سلامت رقم میزند که سایر فرایندها هم خودبهخود اتفاق میافتد. همچنین این طرح براساس حفظ محرمانگی دادهها صورت گرفته است.» او بر بسترسازی برای حضور استارتاپها و بخش خصوصی تأکید کرد.
مجتبی توانگر رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس هم به جعل و انکارناپذیری بهعنوان نکته قوت امضای دیجیتال اشاره کرد: «گام امروز سازمان نظام پزشکی گام مهمی برای افزودن اصالت و استنادپذیری به نسخههای پزشکان بود که پس از فراگیری اپراتورهایی که در حوزه نسخه نویسی و نسخهپیچی فعال شدند حقی است که باید انجام میشد و برای صنعت بیمه هم مناسب است.» او همچنین ابراز امیدواری کرد که ملاحظاتی مثل پایداری سرویس مد نظر قرار بگیرد.