برخورد ۳۵ میلیون سال پیش سیارک‌ها به زمین بر آب‌وهوا تاثیر نداشت

این سیارک‌ها گرچه کوچک‌تر از سیارک نابودکننده دایناسورها بوده‌اند با فاصله زمانی حدود ۲۵ هزار سال از  یکدیگر به سیاره ما برخورد کرده‌اند. آن‌ها گودال‌هایی به طول چند کیلومتر در خلیج چساپیک در میانه اقیانوس اطلس و سیبری به جا گذاشتند که به ترتیب چهارمین و پنجمین گودال بزرگ حاصل از برخورد سیارکی در زمین‌اند.

اما آنچه پس از برخورد این سیارک‌ها رخ داده است برای دانشمندان سردرگم‌کننده است. چراکه دانشمندان هیچ‌گونه شاهدی مبنی بر تغییر دائمی آب‌وهوا تا حدود ۱۵۰ هزار سال پس از این برخوردها نیافته‌اند.

بریجت وید، استاد یورنیورسیتی کالج لندن، می‌گوید: «آنچه در نتایج ما قابل توجه است این است که پس از این برخوردها هیچ تغییر جدی رخ نداده است. ما انتظار داشتیم که ایزوتوپ‌‌ها در آزمایشگاه به سمت خاصی منحرف شوند، یعنی نشان دهند که آب‌های زمین پس از این برخورد‌ها گرم‌تر یا سردتر شده‌اند، اما چنین چیزی اتفاق نیفتاد. چنین برخوردهای سیارکی مهمی رخ داده است، و بااین‌حال به نظر می‌رسد روال عادی سیاره ما در بلندمدت ادامه یافته است.»

ایزوتوپ‌‌ها نوعی اتم یا کوچک‌ترین واحد ماده‌اند که تمامی خواص شیمیایی یک عنصر را حفظ می‌کنند.

وید و این گروه پژوهشگران برای تعیین شرایط اقلیمی گذشته، ایزوتوپ‌ها را در بیش یک‌هزار و ۵۰۰ فسیل جاندار دریایی صدف‌دار و کوچک، موسوم به «روزن‌داران» فرامينيفر را بررسی کردند.

این فسیل‌ها بین ۳۵.۵ تا ۳۵.۹ میلیون سال قدمت داشتند و در دل صخره‌ای تقریبا سه متری پیدا شدند، یعنی در یک نمونه‌ استوانه‌ای که در جریان یک پروژه علمی حفاری عمیق دریا (DSDP) از زیر خلیج مکزیک جمع‌آوری شده بود. الگوی ایزوتوپ‌های بررسی‌شده دمای آب‌ها را در زمان زنده بودن این موجودات نشان می‌داد. آن‌ها تغییراتی را در حدود ۱۰۰ هزار سال قبل از برخورد سیارک‌ها مشاهده کردند، اما هیچ تغییری در زمان برخورد یا بعد از آن نیافتند.

آن‌ها همچنین شواهدی از برخورد سیارک‌ها پیدا کردند که به صورت هزاران خرده شیشه یا همان ترکیبات سیلیس درآمده بود. این ذرات براثر برخورد سیارک با صخره‌های حاوی سیلیس و تبخیر آن‌ها تشکیل می‌شوند. سیلیس راهی جو زمین می‌شود و وقت سرد شدن به ذرات جامد بدل می‌گردد.

این پژوهش که با پشتیبانی مالی «شورای پژوهشی محیط زیست طبیعی» بریتانیا انجام شده است، در نشریه «ارتباطات زمین و محیط زیست» (Communications Earth & Environment) به چاپ رسیده است.

وید گفت: «در بررسی ما تغییرات کوتاه‌مدت چندده‌ ساله یا چندصد ساله شناسایی نشد، چون این نمونه‌ها متعلق به دوره‌های ۱۱ هزار ساله بوده‌اند. این‌گونه برخوردهای سیارکی در مقیاس زمانی انسانی فاجعه‌آمیز خواهند بود. موج و سونامی عظیمی ایجاد می‌شود و حریق‌های وسیعی به وجود می‌آید و غبار بسیار زیادی به هوا می‌رود که جلو آفتاب را می‌گیرد.»

وی همچنین اشاره کرد که پژوهش‌های مربوط به برخورد سیارک یوکاتان، که به برخورد گودال چیکشلوب نیز معروف است، حاکی از آن است که پس از این برخورد در کمتر از ربع قرن تغییراتی اقلیمی رخ داده است. همچنین پژوهش‌های پیشین درمورد شرایط اقلیمی آن دوران نتیجه قطعی نداشته است، چراکه برخی از آن‌ها این برخوردها را عامل سردشدن هوا و برخی دیگر آن‌ها را عامل گرم‌شدن هوا برشمرده‌اند.

اما گزارش اخیر این دانشگاه چنین استدلال می‌کند که استفاده از روزن‌دارانی که در اعماق مختلف اقیانوس‌ می‌زیسته‌اند تصویر کامل‌تری از واکنش دمای آب اقیانوس‌ها پس از برخورد سیارکی ارائه می‌کند.

وید گفت: «پژوهش‌هایی که به‌ مدد بازسازی موقعیت درمورد برخورد بزرگ چیکشلوب، که دایناسورها را از بین برد انجام شده‌اند، همچنین نشان می‌دهند که تغییرات اقلیمی در مقیاس زمانی بسیار کوچک‌تر، یعنی در کمتر از ۲۵ سال رخ داده‌اند. پس هنوز باید بدانیم چه چیزی در پیش است، و از ماموریت‌های پژوهشی برای جلوگیری از برخوردهای سیارکی در آینده پشتیبانی مالی کنیم.»