برنامه نویسی بلاک چین
کسب‌وکارهای مختلف از مدتی قبل استفاده از فناوری بلاک چین را به‌عنوان ابزاری ارزشمند برای فعالیت‌های تجاری خود آغاز کرده‌اند. این تکنولوژی جذاب در حوزه‌های مختلفی مثل امور مالی، سرگرمی، املاک و مستغلات و چندین بخش دیگر کاربرد دارد. با ادامه‌ی روند رشد فناوری مذکور، میزان تقاضا برای افرادی که بتوانند چنین شبکه‌هایی را ایجاد و مدیریت کنند، روبه‌افزایش است؛ کسانی که به آنان توسعه‌دهندگان بلاک چین می‌گویند.
طبق اعلام شورای بلاک چین، تقاضای جهانی برای استخدام مهندسان این حوزه در دو سال گذشته بیش از ۵۱۷ درصد افزایش یافته است؛ بنابراین، اگر تمایل دارید به برنامه‌نویس بلاک چین تبدیل شوید، در این مقاله، گام‌های اولیه و مسیری که باید طی کنید، به شما توضیح خواهیم داد.
توسعه‌ی بلاک چین چیست؟
بلاک چین اساساً نشان‌دهنده‌ی دفتری از اطلاعات ذخیره‌شده روی هزاران کامپیوتر در سرتاسر جهان است. یکی از ویژگی‌های مهم این فناوری فراهم‌نبودن امکان دست‌کاری اطلاعات موجود در هر کامپیوتر بدون مجوزهای خاص است. این قابلیت باعث می‌شود امنیت شبکه‌های بلاک چین افزایش یابد. برنامه‌نویسانی که پروژه‌های مبتنی‌بر این فناوری را می‌توانند ایجاد و نگه‌داری کنند، به‌عنوان توسعه‌دهندگان بلاک چین شناخته می‌شوند.
توسعه‌دهنده‌ی بلاک چین دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟
توسعه‌دهندگان بلاک چین نرم‌افزار و سیستم‌های موردنیاز این فناری را برنامه‌ریزی و آزمایش می‌کنند و آن‌ها را توسعه می‌دهند. دو نوع توسعه‌دهنده‌ی بلاک چین وجود دارد:
- توسعه‌دهندگان اصلی بلاک چین: به برنامه‌نویسانی گفته می‌شود که معماری سیستم‌های بلاک چین را توسعه می‌دهند و آن‌ها را نگه‌داری می‌کنند. این افراد پروتکل‌ها و الگوهای امنیتی را توسعه می‌دهند و وظیفه‌ی حفظ کل شبکه برعهده‌ی آن‌ها است.
- توسعه‌دهندگان نرم‌افزار بلاک چین: به برنامه‌نویسانی گفته می‌شود که برنامه‌های بلاک چین را روی پلتفرم‌های موجود می‌سازند. وظیفه‌ی این افراد توسعه و نگه‌داری و عیب‌یابی اپلیکیشن‌های بلاک چین است.
چگونه برنامه‌نویس بلاک چین شویم؟
۱. کسب مهارت‌ها
توسعه‌دهندگان بلاک چین به ترکیبی از مهارت‌های فنی و نرم نیاز دارند که در‌ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
مهارت‌های فنی
- درک رمزنگاری
- تسلط به زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف
- آشنایی با ساختارهای داده
- آشنایی با معماری بلاک چین
مهارت‌های نرم
- مهارت‌های ارتباطی قوی
- قابلیت همکاری یکپارچه
- آشنا به روش حل مسئله
- آشنا به تکنیک‌های مدیریت زمان
۲. گذراندن دوره‌های آنلاین بلاک چین و بوت‌کمپ‌های مرتبط
درحال‌حاضر، دوره‌های آنلاین فراوانی درباره‌ی بلاک چین و آموزش مهارت‌های موردنیاز برای فعالیت در این حوزه وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید.
۳. اصول بلاک چین را درک کنید
برای مطالعه‌ی دوره‌های آموزشی بلاک چین، تماشای فیلم‌ها و سخنرانی‌های مرتبط با این فناوری و روش عملکرد آن وقت بگذارید.
۴. تسلط به Cryptonomics
دنیای رمزارزها برپایه‌ی فناوری بلاک چین کار می‌کند. برنامه‌های مرتبط با رمزارزها را مطالعه کنید و درک خود را از فناوری مذکور افزایش دهید.
۵. درباره‌ی اتریوم و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApps) تحقیق کنید و بیاموزید
اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا DApps برنامه‌هایی هستند که بر بستر شبکه‌های غیرمتمرکز بلاک چین مثل اتریوم اجرا می‌شوند. یادگیری درباره‌ی DApps می‌تواند به شما کمک کند تا برنامه‌های مختلفی را درک کنید که می‌توانند از فناوری مذکور بهره ببرند.
۶. درباره قراردادهای هوشمند و سالیدتی (Solidity) تحقیق کنید و بیاموزید
سالیدیتی یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی است که در توسعه‌ی قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود؛ قراردادهایی با قابلیت اجرای خودکار که برپایه‌ی بلاک چین کار می‌کنند.
۷. برقراری ارتباط با دیگران در صنعت
به‌عنوان توسعه‌دهنده‌ی بلاک چین، باید با سایر افراد فعال در این حوزه ارتباط برقرار کنید تا از آنان چیزهای جدیدی یاد بگیرید و با کارفرمایان بالقوه ملاقات کنید.
۸. درخواست راهنمایی از دیگران
یک مربی می‌تواند برای شخصی که وارد حوزه‌ی بلاک چین می‌شود، بسیار مفید باشد. این افراد می‌توانند در درک بهتر فناوری مذکور و هنگام مواجه‌شدن با مشکلات رایج در این مسیر، به شما کمک کنند.
زبان‌های برنامه‌نویسی حوزه بلاک چین
بلاک چین به امنیت اشاره می‌کند؛ زیرا دست‌کاری در بلوک‌های آن تقریباً غیرممکن است و همین ویژگی باعث می‌شود فناوری مذکور در زمینه‌هایی مثل بانکداری و امور مالی بسیار مناسب باشد. درواقع، بلاک چین برای اولین‌بار زمانی‌که در اجرای بیت کوین استفاده شد، به محبوبیت رسید.
- همه‌چیز درباره برنامه‌نویس‌شدن
- همه‌چیز درباره زبان برنامه‌نویسی پایتون
مردم همیشه تمایل دارند پول و دارایی‌شان بیشترین امنیت ممکن را داشته باشد، بنابراین، درحال‌حاضر تقاضای بسیار زیادی برای جذب توسعه‌دهندگان بلاک چین وجود دارد. یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی محسوب و قدرتمند برای فعالیت در این حوزه قطعاً باعث خواهد شد درمقایسه‌با سایر توسعه‌دهندگان برتری‌هایی داشته باشید. در‌ادامه زبان‌های برنامه‌نویسی برتر و کاربردی حوزه‌ی بلاک چین را به شما معرفی می‌کنیم.
۱. سی‌پلاس‌پلاس (++C)
++C در سرتاسر دنیای فناوری بسیار محبوب است و این موضوع حتی در حوزه‌ی بلاک چین نیز صدق می‌کند. این زبان یکی از گزینه‌های بسیار محبوب برای برنامه‌نویسی بلاک چین محسوب می‌شود؛ زیرا قابلیت‌های متعدد آن ازجمله معناشناسی حرکت، کنترل‌های اولیه روی حافظه، حالت چندرشته‌ای پیشرفته و پشتیبانی از شیءگرایی در این زمینه بسیار کاربردی هستند.
این امکانات به توسعه‌دهندگان بلاک چین اجازه می‌دهد داده‌ها را با روشی آسان‌تر قالب‌گیری و عملکرد‌ها را در یک ماژول با یکدیگر ترکیب کنند؛ درست مثل بلاک چین که بلوک‌ها را با زنجیره‌های رمزنگاری قالب‌گیری می‌کند. درواقع، ++C به‌اندازه‌ی بیت کوین در صنعت بلاک چین محبوب است. نکته‌ی جالب اینکه بیت کوین به‌عنوان اولین رمزارز جهان و بلاک چین این پروژه در ابتدا با زبان ++C نوشته شد.
۲. پایتون (Python)
پایتون به‌سرعت در حال تبدیل‌شدن به محبوب‌ترین زبان برنامه‌نویسی جهان است و اگر اخیراً با این زبان آشنا شده‌اید، شاید بهترین گزینه برای یادگیری توسعه‌ی بلاک چین باشد. مشکل پایتون این است که زبان تفسیرشده محسوب می‌شود؛ به‌همین‌دلیل، هنگام اجرای عملیات‌های رمزنگاری پیچیده در بلاک چین، با مشکلاتی مواجه می‌شود. بااین‌حال، زبان اشاره‌شده از شیءگرایی پشتیبانی می‌کند که این ویژگی باعث بهبود روند مدیریت بسیاری از سربارهای مربوط به عملکرد آن می‌شود.
یکی دیگر از مزیت‌های پایتون این است که توسعه‌دهندگان می‌توانند ایده‌های خود را به‌سرعت با هر کدنویسی طولانی موردنیاز نمونه‌سازی کنند. این زبان از پشتیبانی منبع‌باز گسترده‌ای نیز بهره میبرد که آن را به گزینه‌ای ایدئال برای برنامه‌نویسی بلاک چین تبدیل کرده است. بسیاری از کتابخانه‌های پایتون و افزونه‌ها و منابع دیگر آن به‌صورت آنلاین دردسترس قرار دارد و تقریباً برای هر مشکلی که احتمالاً هنگام برنامه‌نویسی با آن مواجه خواهید شد، راه‌حل آنلاین وجود دارد.
۳. جاوا (Java)
جاوا ازنظر محبوبیت و کاربردی‌بودن رقابت بسیار سختی با ++C دارد و این موضوع در حوزه‌ی بلاک چین نیز بین دو زبان مذکور صدق می‌کند. جاوا رابط برنامه‌نویسی کاربردی (API) گسترده‌ای دارد که شامل بسیاری از کلاس‌ها، بسته‌ها، رابط‌ها و… می‌شود که برای ساخت برنامه‌ها بدون نیاز به اطلاع از پیاده‌سازی داخلی آن‌ها مفید است. علاوه‌براین، یکی از مزیت‌های بسیار جذاب جاوا در بلاک چین قابل‌حمل‌بودن آن است.
شما می‌توانید برنامه‌های جاوا را به‌دلیل عملکرد WORA (یک بار بنویس، همه‌جا اجرا کن) روی پلتفرم‌های مختلف انتقال دهید. این برنامه‌های به معماری خاص سیستم وابستگی ندارند؛ زیرا از JVM (ماشین مجازی جاوا) یونیورسال برای اجرا استفاده می‌کنند. قابلیت جابه‌جایی آسان درکنار سایر ویژگی‌های محبوب جاوا باعث شده است برای توسعه‌ی بلاک چین گزینه‌ای ایدئال باشد.
۴. سالیدیتی (Solidity)
سالیدیتی یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی سریع بلاک چین است که برای نوشتن قراردادهای هوشمند قابل‌اجرا روی ماشین مجازی اتریوم (EVM)، طراحی شده است. وظیفه‌ی ساخت این پلتفرم محاسباتی توزیع‌شده‌‌ی مبتنی‌بر بلاک چین و سیستم‌عامل برعهده‌ی اتریوم بوده است. ازآنجاکه سالیدیتی با درنظر‌‌گرفتن بلاک چین ایجاد شده است، برای حل بسیاری از مشکلاتی مناسب است که توسعه‌دهندگان این حوزه با آن مواجه هستند.
این زبان از ساختار دستوری مشابه ECMAScript بهره میبرد؛ اما ویژگی‌هایی مثل انواع بازگشت متغیر و تایپ‌اسکریپت را نیز ارائه می‌دهد. بنابراین، اگر قصد دارید به‌طور‌خاص روی توسعه‌ی بلاک چین کار کنید، این زبان برنامه‌نویسی یکی از بهترین نمونه‌ها برای شما خواهد بود.
۵. وایپر (Vyper)
وایپر زبان برنامه‌نویسی جدید بلاک چین محسوب می‌شود که از پایتون ۳ مشتق شده است؛ بنابراین، ساختار دستوری آن یه پایتون ۳ شباهت دارد. البته این زبان همه‌ی ویژگی‌های پایتون را ندارد و به‌عنوان جایگزینی برای سالیدیتی ساخته شده است و معمولاً در ماشین مجازی اتریوم (EVM) استفاده می‌شود. وایپر ساختارهای کنترلی متفاوتی از سالیدیتی دارد و مسائل امنیتی را به‌طور‌متفاوتی مدیریت می‌کند.
همچنین، وایپر بسیاری از قابلیت‌های OOPS سالیدیتی را همراه با ویژگی‌های دیگری مثل حلقه‌های بی‌نهایت و اصلاح‌کننده‌ها و تماس‌های بازگشتی حذف کرده است. این تغییرات به جلوگیری از مشکلات امنیتی‌ای کمک می‌کند که به‌دلیل ویژگی‌های مذکور ایجاد می‌شوند. بنابراین، اگر به زبان توسعه‌ی بلاک چین برای نوشتن قراردادهای هوشمند نیاز دارید، وایپر را مدنظر قرار دهید.
۶. گو (GoLang)
گو زبان برنامه‌نویسی فوق‌العاده‌ای برای ساخت سیستم‌های سریع و کارآمد مبتنی‌بر بلاک چین است. این بهترین زبان برای ایجاد برنامه‌های هایپرلجر است که پایه‌ای برای توسعه‌ی این اپلیکیشن‌ها محسوب می‌شود. ازآنجاکه Go استاتیک و زبان برنامه‌نویسی کامپایل‌شده است، برای کدنویسی بلاک چین عالی خواهد بود.
این پلتفرم قابلیت‌های دیگری مثل عملکرد را نیز بهبود می‌بخشد و کلاس‌ها، وراثت، سازنده‌ها، حاشیه‌نویسی‌ها، استثناها و… ازجمله ویژگی‌های دیگر آن است. گو زبان ساده‌ای است که به‌راحتی می‌توان آن را یاد گرفت. ناگفته نماند درحال‌حاضر بیش از ۸۰۰ هزار توسعه‌دهنده در شبکه‌ی زبان گو فعالیت می‌کنند.
۷. سی‌شارپ (#C)
سی‌شارپ از برخی جهات شبیه جاوا و ++C است؛ بنابراین، زبان برنامه‌نویسی بلاک چین ایدئالی به‌شمار می‌رود. درحالی‌که سی‌شارپ در ابتدا فقط به‌عنوان زبانی برای شرکت مایکروسافت ایجاد شد، اکنون بسیار محبوب است و یکی از بسترهای برنامه‌نویسی برتر برای بلاک چین محسوب می‌شود. توسعه‌دهندگان متن‌باز می‌توانند به‌راحتی یک کد با قابلیت انتقال درخورتوجه را با #C ایجاد کنند و امکان اجرای آن در همه‌ی دستگاه‌ها و سیستم‌عامل‌ها ازجمله ویندوز، لینوکس، مک و اندروید فراهم است.
علاوه‌براین، سی‌شارپ زبان برنامه‌نویسی OOPs است و توسعه‌دهندگان بلاک چین می‌توانند از مزیت‌های آن حداکثر استفاده را ببرند. ازجمله پروژه‌هایی که با این زبان نوشته شده‌اند، می‌توان به Stratis اشاره کرد که یکی از ارائه‌دهندگان BaaS (Blockchain-as-a-Service) است و به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد برنامه‌های کاربری مبتنی‌بر بلاک چین خود را به‌راحتی روی این پلتفرم ایجاد کنند
۸. جاوا اسکریپت (Java Script)
جاوا اسکریپت همچنان محبوب‌ترین زبان تحت‌وب است و به‌لطف NodeJS، محیط اجرای آن میان توسعه‌دهندگان بلاک چین نیز محبوبیت بسیار فراوانی دارد. آنان می‌توانند برنامه‌های بلاک چینی خلاقانه‌تر و با قابلیت‌های جذاب‌تری نیز بسازند؛ زیرا این زبان ازقبل روی اکثر سیستم‌ها نصب شده است و این ویژگی یکی از مزیت‌های مهمی است که جاوا اسکریپت را دربرابر سایر زبان‌ها متمایز می‌کند؛ زیرا هر سیستمی در وب در برخی از امکاناتش از این زبان استفاده می‌کند.
نکته‌ی دیگر اینکه توسعه‌دهندگان نیازی نیست بابت یکپارچه‌سازی هنگام استفاده از جاوا اسکریپت نگران باشند و فقط روی منطق برنامه برای بلاک چین می‌توانند تمرکز کنند. نمونه‌ای از این کیت توسعه زنجیره‌ی جانبی Lisk (SDK) است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد برنامه‌های بلاک چین خود را که با جاوا اسکریپت نوشته شده‌اند، ایجاد و منتشر کنند.
۹. سیمپل‌سیتی (Simplicity)
Simplicity زبان توسعه بلاک چین پیشرفته‌ای محسوب می‌شود که برای ایجاد قراردادهای هوشمند طراحی شده است. درواقع، این زبان یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی کارآمد برای نوشتن قراردادهای هوشمند است که هم توسعه‌دهندگان حرفه‌ای و هم برنامه‌نویسان متن‌باز می‌توانند از آن بهره ببرند. سیمپل‌سیتی بر کاهش درک پیچیده و سطح پایین اسکریپت بیت کوین تمرکز دارد.
ازآنجاکه Simplicity مؤلفه‌های منطقی سطح‌پایین را از توسعه‌دهندگان بیت کوین پنهان می‌کند و ظرفیت کاری توسعه‌دهندگان را افزایش می‌دهد، به ایجاد توسعه‌ی بسیار سریع‌تر کمک خواهد کرد. این زبان با پلتفرم Elements نیز سازگار است؛ پلتفرمی منبع‌باز و مبتنی‌بر بلاک چین که از قابلیت‌های زنجیره‌ی جانبی نیز بهره میبرد. بنابراین، توسعه‌دهندگان بلاک چین که زنجیره‌های جانبی را روی Elemets می‌سازند، از بسیاری توابع و ویژگی‌های آن می‌توانند بهره ببرند.
۱۰. رولنگ (Rholang)
Rholang زبان برنامه‌نویسی قدرتمندی برای توسعه‌ی قراردادهای هوشمند است. این زبان به‌جای رویکرد شیءگرایی، از رویکردی کاربردی بهره میبرد که در حل بسیاری از مشکلات بلاک چین بسیار مفید است و درواقع، یکی از دلایل محبوبیت آن محسوب می‌شود. برنامه‌های Rholang کل اپلیکیشن را به‌عنوان یک سری توابع ارزیابی می‌کنند و آن‌ها را به‌صورت متوالی حل می‌کنند.
این زبان با زبان‌هایی مثل C یا Python که از متغیرها برای ذخیره‌ی داده‌ها استفاده می‌کنند و مقدار متغیرها را با زمان تغییر می‌دهند، تفاوت فراوانی دارد؛ بنابراین، رولنگ به‌جای الگویی شیءگرا، الگوی برنامه‌نویسی کاربردی‌ای دارد که آن را به محبوب‌ترین زبان توسعه بلاک چین در این دسته تبدیل می‌کند.
۱۱. Move
Move پلتفرم جدیدی با قابلیت برنامه‌ریزی برای توسعه‌ی بلاک چین است. این زبان برنامه‌نویسی برای ساخت برنامه‌های کاربری که امنیت و صحت عملکرد درآن‌ها اولویت دارد، ابزاری ایدئال است. این زبان برای ارائه‌ی محاسبات تراکنش‌محور امن و قابل‌تأیید طراحی شده است و از سیستمی قدرتمند با انواع منابع خطی، اجرایی و تأییدی بهره میبرد.
همان‌‌طورکه اشاره کردیم، Move زبان برنامه‌نویسی امنی است که انعطاف‌پذیری فراوانی در طراحی و ساخت برنامه‌ها دارد. ازجمله اولین پروژه‌هایی که برپایه‌ی این زبان توسعه داده شده است، می‌توان به بلاک چین Diem اشاره کرد. این زبان برنامه‌نویسی همچنان در مسیر تکامل است و ظرفیت لازم برای استفاده در سایر بلاک‌چین‌ها و حتی برنامه‌های غیر‌بلاک‌چین را دارد.
پرسش‌های متداول
آیا توسعه‌دهنده بلاک چین شغل مناسبی است؟
مشاغلی که توسعه‌دهندگان بلاک چین در آن فعالیت می‌کنند، بسیار زیاد است. درواقع، افرادی که به‌دنبال کار روی برنامه‌های کاربردی مبتنی‌بر جدیدترین فناوری‌ها هستند، همیشه به برنامه‌نویسان بلاک چین نیاز دارند.
توسعه‌دهندگان بلاک چین چقدر درآمد دارند؟
طبق اعلام Glassdoor، متوسط دستمرد پایه برای توسعه‌دهندگان بلاک چین در ایالات متحده‌ی آمریکا حدود یک‌میلیون دلار در سال است.
روند تبدیل‌شدن به توسعه‌دهنده‌ی بلاک چین چقدر زمان میبرد؟
با‌‌‌‌توجه‌‌‌به نوع روشی که برای آموزش انتخاب کرده‌اید، احتمالاً با تلاش و پشتکار می‌توان حداقل در سه ماه یا حداکثر در سه سال به توسعه‌دهنده‌ی بلاک چین تبدیل شد.
آیا امکان دورکاری برای برنامه‌نویسان بلاک چین وجود دارد؟
همه‌گیری کرونا نشان داد همه‌ی برنامه‌نویسان نرم‌افزار در سرتاسر جهان می‌توانند از خانه کار کنند که این موضوع درباره‌ی توسعه‌دهندگان بلاک چین نیز صدق می‌کند.
