غارهای معروف استرالیا ۵۰۰ هزار سال قدیمی‌تر از حد تصور پیشین هستند
غارهای ناراکورت در استرالیای جنوبی با سابقه‌ی بیش از نیم میلیون سال از بهترین مناطق فسیلی هستند. از میان بقایای به‌دست‌آمده از لایه‌های شن، استخوان‌هایی از گونه‌های مگافاونای استرالیایی (جانوران عظیم‌الجثه) دیده می‌شود که بین ۴۸ هزار تا ۳۷ هزار سال پیش منقرض شدند.
دلیل نابودی این گونه‌های مگافاونا هنوز کاملاً مشخص نیست؛ اما با کشف فسیل‌های قدیمی‌تر به درک بهتری از تکامل و انقراض گونه‌ها خواهیم رسید. تا امروز، تعیین سن دقیق غارها دشوار بود. بااین‌حال پژوهش‌های جدید برای اولین بار نشان می‌دهند که سن غارهای ناراکورت، ۵۰۰ هزار سال قدیمی‌تر از حد تصور است. یافته‌ها، قدمت این مکان‌های مهم را تأیید می‌کنند. پژوهشگرها امیدوار هستند این یافته به درک تأثیر گوناگونی زیستی بر تغییر اقلیم کمک کند.
تصویرسازی هنرمند از مگافاونای عصر پلیستوسین در استرالیا
لحظه‌ای در دوران زمین‌شناسی
غارها می‌توانند کپسول‌های زمان خارق‌العاده‌ای باشند چراکه اغلب، بقایایی از گیاهان و جاندارانی را در خود دارند که سال‌ها قبل منقرض شده‌اند. غارهای ناراکورت در جنوب استرالیا نمونه‌ی بارزی از چنین کپسول‌هایی هستند. مجموعه غار استرالیای جنوبی تنها سایت میراث جهانی است. از میان سوابق فسیلی کامل و متنوع می‌توان بقایایی از مگافاونای زیر را مشاهده کرد:
- Thylacoleo carnifex (شکارچی کیسه‌دار)
- Zygomaturus tribolus (گیاهخوار بزرگ)
- Wonambi naracoortensis (مار غول‌پیکر)
- Procoptadon goliah (کانگوروی غول‌پیکر)
دیرینه‌شناسان تعداد زیادی از بقایای فسیلی را حفاری و تاریخ‌گذاری کردند و به بازسازی اسکلت تعدادی از گونه‌های مگافاونا پرداختند. غارها زمانی تشکیل شدند که آب‌های زیرزمینی در شکاف سنگ‌های آهکی نفوذ کردند در آن‌ها حل شدند و حفره‌هایی را شکل دادند. قدمت آن‌ها در گذشته بین ۰٫۸ تا ۱٫۱ میلیون سال بود. این تخمین براساس تاریخ‌گذاری شیار شنی که روی یک مجموعه غار قرار دارد تعیین شده است.
اما روش‌های به‌کاررفته برای تاریخ‌گذاری شیار ماسه‌ای کاملاً مناسب این پروژه نبودند. به همین دلیل تاکنون سن دقیقی برای غارها به دست نیامده‌اند. این پروژه‌ی پیچیده پنج سال به طول انجامید اما ارزش انتظار را داشت.
لایه‌های فلاوستون روی لایه‌های شنی همراه با مواد استخوان فسیلی در ناراکورت
اقدام‌های انجام‌شده
روش تاریخ‌گذاری شامل بررسی آرایش‌های کلسیتی زیبای درون غارها است. در مجموع، به این ساختارها «غارسنگ» گفته می‌شود که استالاگمیت‌ها، استالاکتیت و فلاوستون‌ها را دربرمی‌گیرند. وقتی غارسنگ‌ها شکل می‌گیرند، مقدار کمی اورانیوم (عنصر رادیواکتیو) درون آن‌ها محبوس می‌شود. به‌مرورزمان، اورانیوم به آهستگی به عنصر اولیه‌اش واپاشیده می‌شود. این اتفاق با سرعتی ثابت رخ می‌دهد و به همین دلیل می‌توان از اورانیوم موجود در غارسنگ‌ها به‌عنوان ساعتی طبیعی برای تاریخ‌گذاری آن‌ها استفاده کرد.
تاریخ‌گذاری غارسنگ‌ها شامل مراحلی مثل استخراج اورانیوم و عنصر اصلی از غارسنگ در آزمایشگاه است. در مرحله‌ی بعدی هر عنصر اندازه‌گیری می‌شود و سن نمونه به شکلی بسیار دقیق محاسبه خواهد شد.
غار ویل بون، یکی از قدیمی‌ترین غارها در منطقه‌ی ناراکورت
غارسنگ‌ها تنها زمانی شروع به رشد می‌کنند که یک حفره‌ی قناتی تشکیل شود و سن قدیمی‌ترین غارسنگ نشان‌دهنده‌ی حداقل سن غار است. براساس این شواهد به این نتیجه می‌رسیم که شکل‌گیری غارها حداقل ۱٫۳۴ میلیون سال قبل شروع شد و براساس تخمین‌ها قدمت آن‌ها ۲۵۰ تا ۵۰۰ هزار سال کهن‌تر از تخمین‌های گذشته است.
دومین بخش از پژوهش نشان می‌دهد چه زمانی برای اولین بار غارها نسبت به سطح باز شدند و هوا و جانوران به داخل آن‌ها نفوذ کردند. پژوهشگرها این کار را با بررسی ذرات میکروسکوپی زغال و گرده‌های به دام افتاده در ساختارهای کلسیتی انجام دادند.
آن‌ها متوجه شدند زغال و گرده‌های موجود در غارها برای اولین بار ۶۰۰ هزار سال پیش ظاهر شدند. این یافته نشان می‌دهد احتمالاً غارها میزبان مواد فسیلی جدیدی از مهره‌داران هستند که قدمتشان تا ۶۰۰ هزار سال هم می‌رسد. این تخمین ۱۰۰ هزار سال قدیمی‌تر از کهن‌ترین بقایای فسیلی شناخته شده در یک مجموعه غار است.
رینک ویج، نویسنده اصلی مطالعه در حال پائین رفتن از غاری در ناراکورت
دلیل اهمیت
بحث داغی درباره‌ی این مسئله وجود دارد که آیا انقراض مگافاونای استرالیایی حاصل حضور انسان‌ها بوده یا اقلیم؟ با گاه‌شناسی مناسب می‌توان فهمید فرایند‌های طبیعی چه زمانی و با چه سرعتی در طول زمان رخ داده‌اند؟ بدون سن دقیق نمی‌توان به سرعت تغییر چشم‌اندازها، اقلیم و گوناگونی زیستی پی برد.
- استرالیا می‌خواهد بیش از ده‌هزار اسب وحشی را از بین ببرد
- چرا در استرالیا حیوانات کیسه‌دار فراوان وجود دارد؟
بنابراین با اینکه غارهای ناراکورت حداقل ۱٫۳۴ میلیون سال پیش شکل گرفتند تا ۶۰۰ هزار سال پیش درمعرض سطح نبودند. این یافته دیدگاهی جدید را درباره‌ی تفکیک وسیع زمانی بین تکامل زمین و انباشته شدن فسیل‌ها فراهم می‌کند. یافته‌ها همچنین به دیرینه‌شناسان کمک می‌کنند تا سایت‌های حفاری جدید را برای یافتن فسیل‌های قدیمی‌تر هدف قرار دهند.
روش جدید پژوهشگرها همچنین به حل راز قدمت رسوب‌های فسیلی در دیگر مجموعه غارهای استرالیا و سراسر جهان کمک می‌کند. در این غارها، غارسنگ‌ها و فسیل‌های مهره‌دار کشف شدند. گوناگونی و تنوع گونه‌های جانوری و گیاهی استرالیا به دلیل تغییرات اقلیمی و دیگر آثار انسانی با آینده‌ای نامعلوم روبه‌رو است. بررسی سایت‌های مهم مثل غارهای ناراکورت نه‌تنها به ما در درک تأثیر تغییرات اقلیمی بر گوناگونی زیستی گذشته کمک می‌کنند بلکه بر پیش‌بینی آینده هم تأثیر می‌گذارد.
