آیا فرایند ادغام اتریوم واقعاً می‌تواند به سازگاری رمزارزها با محیط‌زیست کمک کند؟
اگر عبارت Ethereum Merge را در گوگل جست‌وجو کنید، با یک شمارش‌گر معکوس مواجه خواهید شد که در زمان نوشته شدن این مطلب یک دیگر تا شروع آن باقی مانده است. شمارش معکوس، آغازگر یکی از بزرگ‌ترین تغییراتی خواهد بود که جهان رمزارزها به‌خود دیده است.
فرایند ادغام (Merge) به انتقال شبکه‌ی اتریوم از سیستم گواه انجام کار (PoW) به مکانیزم گواه اثبات سهم (PoS) اشاره دارد. اتر درحال‌حاضر دومین ارز دیجیتال جهان ازنظر ارزش بازار است که درواقع بعد از بیت کوین قرار دارد. از ماه ژانویه تاکنون، ۸۰ درصد از NFTهای جهان روی شبکه‌ی اتریوم راه‌اندازی شده‌اند. هنگامی‌که مردم درمورد برنامه‌های وب ۳ در رمزارزها صحبت می‌کنند، اغلب به توسعه‌ی آن‌ها بر بستر بلاک چین اتریوم یا پروتکل‌های مرتبط با آن اشاره دارند. این تغییر می‌تواند تا حد زیادی، به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از فناوری بلاک چین کمک کند، اما به‌هرحال مشکلاتی هم پیش روی آن وجود خواهد داشت.
تفاوت تأثیر روش اثبات انجام کار و اثبات سهم، روی آب‌و‌هوا چیست؟
مصرف هنگفت انرژی رمزارزها در جهان، ناشی از فرایند استخراج است که از آن به‌عنوان روش اثبات انجام کار یاد می‌شود. این سیستم به قدرت محاسباتی درخورتوجهی نیاز دارد و ماینرها برای استفاده از آن از سیستم‌هایی استفاده می‌کنند که مصرف انرژی آن‌ها بسیار زیاد است، زیرا باید برای حل معادله‌های پیچیده با سایر ماینرهای شبکه، رقابت کنند. هرکس که زودتر از سایرین، موفق به حل معادله شود، امتیاز ایجاد بلوک جدید در بلاک چین این شبکه را به‌دست خواهد آورد.
الکس دی وریس، بنیان‌گذار دیجی‌کونومیست می‌گوید:
من دوست دارم فرایند استخراج را به‌عنوان یک بازی بزرگ حدس شماره‌ها توصیف کنم. جایی‌که فقط کسانی که درست حدس می‌‌زنند می‌توانند بلوک‌های بعدی بلاک چین را ایجاد کنند. انتشار کربن ناشی از استخراج بیت کوین درحال‌حاضر ۲۰۰ کوئینتیلیون از این حدس‌ها را در هر ثانیه و در هر روز تولید می‌کند؛ رقمی که درواقع نشان‌دهنده‌ی عدد ۲۰۰ با ۱۸ صفر جلوی آن است. کاری که ماینرها انجام می‌دهند اساساً حدس اعداد است اما این فرایند را با سرعت بسیار بالایی انجام می‌دهند به این امید که در یک نقطه، موردی پیدا شود که با الزامات، مطابقت داشته باشد. اگر موفق شدید، خوش‌شانس هستید و می‌توانید بلوک بعدی را در بلاک چین ایجاد و پاداش مربوط به آن را دریافت کنید.
از طرف دیگر، مکانیزم اثبات سهام، شباهت بسیار زیادی به قرعه‌کشی دارد. ماینرها به‌جای استفاده از ماشین‌های سخت‌افزاری، شکلی از وثیقه را ارائه می‌کنند که می‌توان آن را مشابه خرید بلیت قرعه‌کشی توصیف کرد و بدین‌طریق فرصتی برای ایجاد بلوک بعدی در بلاک چین دراختیار خواهند داشت.
دیوید یرماک، استاد امورمالی در دانشکنده‌ی بازرگانی استرن دانشگاه نیویورک می‌گوید:
برای اثبات سهام، یک نفر به‌طور تصادفی انتخاب می‌شود که این فرایند انرژی بسیار ناچیزی مصرف می‌کند.
با تغییر سیستم اتریوم به مکانیزم اثبات سهم، این شبکه دیگر نیازی به رایانه‌های قدرتمندی که مصرف انرژی بسیار بالایی دارند، نخواهد داشت. برخی تخمین‌ها حاکی از آن است که اگر ادغام با موفقیت انجام شود، می‌تواند تا ۹۹ درصد از ردپای کربن این شبکه را از بین ببرد. با توجه به اینکه میزان تولید کربن شبکه‌ی اتریوم اکنون تقریباً برابر تولید کربن کشور فنلاند است، چنین ارتقایی بسیار بزرگ خواهد بود.
این هفته دقیقاً چه اتفاقی خواهد افتاد؟
بنیان‌گذار بلاک چین اتریوم هفته‌ی گذشته گفت که این شبکه بین ۱۳ تا ۱۵ سپتامبر، نرم‌افزار خود را به‌روز خواهد کرد. این آپدیت بر آن‌چه به‌عنوان سختی شبکه‌ی اتریوم شناخته می‌شود تأثیر دارد. سختی شبکه به مدت‌زمانی گفته می‌شود که یک ماینر برای حل یک مسئله‌ی محاسباتی نیاز دارد. بلوک جدید در بلاک چین نرم‌افزار رمزارز، معمولاً به‌روز می‌شود تا اطمینان حاصل شود که معادلات در مدت زمان معقولی قابل‌حل هستند، اما در این هفته، شبکه‌ی اترویم چیزی را که به‌عنوان سختی شبکه شناخته می‌شود افزایش خواهد داد و استخراج تحت سیستم قدیمی اثبات انجام کار را غیرممکن خواهد کرد.
یرماک گفت:
مشکل به‌سطح بسیار افزایش یافته‌ای خواهد رسید و به‌اصطلاح، «بمب سختی شبکه» منفجر خواهد شد. افرادی که اثبات انجام‌کار ماینینگ را انجام می‌دهد با توجه به اینکه استخراج در سیستم قدیمی چقدر دشوار می‌شود، چاره‌ای نخواهند داشت. آن‌ها باید سیستم‌های خود را گذاشته و از استخراج به‌روش قدیمی دست بردارند و به راه جدید رو بیاورند.
این تعییر، از نظر تئوری روش جدیدی را برای استخراج اتریوم ایجاد می‌کند که مصرف انرژی آن واقعاً ناچیز است. یرماک گفت:
اساساً تمام مصرف انرژی اتریوم ازبین خواهد رفت. انتخاب فردی به‌صورت تصادفی با اجرای قرعه‌کشی بسیار ارزان است. شما آن را با افرادی مقایسه می‌کنید که تریلیون‌ها محاسبه را هر در ثانیه انجام می‌دهند و رایانه‌های بسیار قدرتمندی دراختیار دارند که مصرف انرژی آن‌ها بسیار بالا است. هدف اصلی این است که مصرف انرژی کاهش یابد.
آیا همه‌چیز به آرامی پیش خواهد رفت؟
پیش‌روی فرایند ادغام به عوامل متعددی بستگی دارد. دی وریس خاطرنشان کرد که مؤسس اتریوم در گذشته بارها اعلام کرده که قصد دارد به مکانیزم اثبات‌سهم مهاجرت کند اما تاکنون این تغییر را اعمال نکرده است. اما این دورترین فاصله‌ای محسوب می‌شود که آن‌ها در فرایند مذکور داشته‌اند و اکنون برای اولین‌بار تاریخ مشخصی برای تغییر یادشده تعیین کرده‌اند. هرچه به زمان اعمال ادغام روی شبکه‌ی اتریوم نزدیک‌تر شویم، می‌توان با اطمینان بیشتری اعلام کرد که این هفته، اتفاقی مهم رخ خواهد داد.
- ماینرهای اتریوم در ۱٫۵ سال اخیر ۱۵ میلیارد دلار برای خرید گرافیک پرداخت کرده‌اند
- با کوچ اتریوم به مدل گواه بر سهام در اوت ۲۰۲۲، احتمالاً قیمت گرافیک کاهش می‌یابد
مانند هر تغییر نرم‌افزاری دیگری امکان دارد هنگام به‌روزرسانی شبکه‌ی اتریوم، مشکلاتی به‌وجود بیاید که حتی منجر به مختل شدن کامل آن شود. اما مشکل بزرگ‌تر، از تصمیم ماینرها برای عدم همکاری با شیوه‌ی جدید به‌وجود خواهد آمد. روش اثبات انجام کار یعنی استخراج‌کنندگان اتریوم مثل همه‌ی ماینرهای رمزارزها، پول زیادی را برای سرمایه‌گذاری روی پردازنده‌های گرافیکی فیزیکی صرف کرده‌اند و با مهاجرت به مکانیزم اثبات سهام، این سرمایه‌گذاری دیگر ارزشی نخواهد داشت.
ماینرها می‌توانند چیزی را که به‌عنوان فورک شناخته می‌شود، با جدایی از بلاک چین اصلی برای ایجاد نسخه‌ی جداگانه‌ای از شبکه ایجاد کنند. هر دو شبکه‌ی بیت کوین و اتریوم، قبلاً فورک‌هایی را تجربه کرده‌اند که منجر به ایجاد نسخه‌های مختلفی ار رمزارزها شده است. بیت کوین کش و اتریوم کلاسیک دو نمونه‌ی بارز از رمزارزهایی هستند که از نسخه‌ی اصلی این دو ارز دیجیتال فورک شده‌اند. اگر تعداد کافی از ماینرهای اتر همچنان به روش اثبات انجام‌کار پایبند بمانند، می‌تواند بسیاری از ماشین‌هایی که قرار بود پس از ادغام بازنشسته شوند را همچنان فعال نگه دارد که این امر به تولید مجدد گازهای گلخانه‌ای دراثر مصرف بالای انرژی آن‌ها خواهد شد.
تیمی از ماینرهای کنونی اتریوم اعلام کرده است که قبلاً «بمب سختی شبکه» را ازبین برده‌اند و آماده‌ی ایجاد یک هاردفورک هستند. اگر این ماینرها دستگاه‌های خود را فقط روی یک فورک اتریوم متفاوت نگه‌دارند یا از آن‌ها برای استخراج سایر رمزارزهای مبتنی‌بر روش اثبات انجام‌کار استفاده کنند، می‌تواند به این معنا باشد که بسیاری از ماشین‌های استخراج و تشنه‌ی مصرف انرژی، همچنان آنلاین باقی خواهند ماند.
دی وریس گفت:
ماینرها همگی دلایلی برای تلاش دارند و با فرایند ادغام اتریوم، درآمدزایی آن‌ها متوقف خواهد شد.
اگر ادغام به‌خوبی پیش برود، آیا همه‌ی مشکلات زیست‌محیطی رمزارزها برطرف خواهد شد؟
پاسخ کوتاه به سؤال فوق، نه است. برای شروع، رفع انتشار گازهای گلخانه‌ای اتریوم هیچ ارتباطی به اصلی‌ترین دلیل انتشار این نوع گازها یعنی بیت کوین ندارد. حتی پس از سقوط ارز بازار رمزارزها در اوایل سال جاری، شبکه‌ی بیت کوین همچنان حدود ۷۱٫۵ مگاتن کربن دی‌اکسید در هرسال منتشر می‌کند که بسیار بیشتر از ۴۶٫۸ مگاتن اتریوم است.
دی وریس گفت این احتمال وجود دارد که انتقال موفقیت‌آمیز اتریوم به سیستم اثبات‌سهم بتواند روند مشابهی را برای بیت کوین آغاز کند، به‌ویژه با توجه به تلاش اخیر پارلمان اتحادیه‌ی اروپا و رهبری برخی کشورها برای ممنوع کردن استخراج پرمصرف رمزارزها، این امر جدیت بیشتری به‌خود می‌گیرد. وی همچنین اظهار داشت:
من کاملاً انتظار دارم حداقل در اروپا، به‌زودی طرح‌های ممنوعیت استخراج رمزارز با روش اثبات انجام کار، دوباره روی کار بیایند.
اما یرماک، درمورد تغییر روند کلی استخراج رمزارزها تردید دارد. او اشاره کرد برخلاف اتریوم که رهبری متمرکز و شخصیت‌های عمومی قابل شناسایی در رأس آن برای کمک به تشویق انتقال بزرگی مثل ادغام دراختیار دارد، شبکه‌ی بیت کوین به‌شکل غیر متمرکز اداره می‌شود، بنیان‌گذار آن ناشناس است و هر تغییری برای حرکت به سیستم اثبات سهم باید ابتدا مورد تأیید اپراتورهای هزاران گره در شبکه‌ی این رمزارز قرار گیرد. وی گفت:
یک بعد سیاسی برای دوست‌داران محیط‌زیست وجود دارد که هرگز برای افرادی که بیت کوین را عرضه می‌کردند، مشکلی نداشت. یک خیال‌پردازی از طرف طرفداران محیط‌زیست وجود خواهد داشت که نشان می‌دهد بیت کوین نیز می‌تواند تغییر کند، اما این یک مشکل حاکمیتی بسیار بزرگ است.
اگر شبکه‌ی بیت کوین درنهایت تغییر کند، در آن زمان می‌توان گفت چنین اقدامی بر عرضه‌ی رمرزارزها تأثیر بسیار بزرگی خواهد داشت. همان‌طور که دی وریس اشاره می‌کند، دنیای کریپتو در هسته‌ی خود برای ایجاد ثبات ازطریق یک شبکه‌ی غیرمتمرکز ساخته شده و هرچه تعداد ماینرهای موجود در شبکه بیشتر باشند، امنیت آن بیشتر خواهد بود. این مورد خلاف چیزی است که با تغییرهای سیستم‌های جهان برای مبارزه با تغییرات اقلیمی، موردنیاز است.
دی وریس در بخش دیگری از توضیحات خود گفت:
از منظر بلاک چین، شما همیشه ماشین‌های بیشتری نیاز دارید، اما از منظر آب‌وهوایی و کارایی، هرچه تعداد ماینرها کمتر باشد، بهتر است. مسئله مهم این است که اگر مدرک کار را به آن اضافه کنید، می‌توانید اوضاع را ده‌ها برابر بدتر کنید. من نمی‌گویم که حرکت به سیستم اثبات‌سهام، همه‌ی چالش‌های پایداری مربوط به رمزارزها را برطرف خواهد کرد. من همیشه به مردم می‌گویم اگر مدرک کار نداشتیم و فقط امروز مدرکی برای سهام دراختیارمان بود، احتمالاً از این بابت بسیار ناامید می‌شدیم. اکنون ما بلاک چین‌هایی داریم که براساس اثبات انجام کار اجرا می‌شوند و اثبات سهام میزان ناکارآمدی آن‌ها را واقعاً به‌خوبی نشان می‌دهد.
