قوانین مالکیت معنوی NFT همچنان بسیار گمراهکننده و آشفته است
توکنهای غیرقابل معاوضه یا NFT با وعدهی مالکیت قانونی خریدار بهفروش میرسند اما طبق بررسیهای اخیر، بسیاری از سازندگان و خریداران این توکنها هنوز نمیدانند که معنی واقعی آن چیست. بررسی شرکت سرمایهگذاری بلاک چین گلکسی دیجیتال (Galaxy Digital) نشان میدهد که فقط یکی از ۲۵ پروژهی ارزشمند NFT سعی میکند برای هنر زیربنایی، به خریداران حقوق مالکیت معنوی مستقیم را اعطا کند و با وجود تلاشهای اخیر برای بهبود این فضا، بسیاری از آنها مجوزهای گیجکننده یا مبهم را ارائه میدهند.
ورج مینویسد گزارش گلکسی دیجیتال، شرایط پروژههای بزرگ NFT ازجمله Yuga Labs Bored Ape Yacht Club (BAYC)، VeeFriends از گری واینرچوک، World of Women و همچنین پلتفرمهای اجتماعی متاورسی دیسنترالند (Decentraland) و سندباکس (Sandbox) را تحلیل میکند. براساس نتیجهگیری این گزارش، بیشتر NFTهای این پروژهها، مالکیت معنوی محتوای اصلی خود را به صفر میرسانند و بهنظر میرسد بسیاری از اپراتورهای آنها (ازجمله آزمایشگاههای Yuga)، خریداران NFT را درمورد فرایند حقوقی، گمراه میکنند. برخی از پروژهها سعی کردهاند با پذیرش مجوز Creative Commons بهطور گستردهتر از سردرگمی مشتریان جلوگیری کنند، اما در این فرايند برخی از آنها بهطور مؤثری حقوق مالک معنوی را از NFT جدا کردهاند که این امر باعث میشود دارندگان این توکنها نتوانند از حقوق انحصاری آثار هنری خود دفاع کنند.
گزارش فوق همچنین منعکسکنندهی نتایج بررسیهای دانشگاه کورنل و ابتکار عمل برای ارزهای دیجیتال و قراردادها است. این دو گزارش با بررسی BAYC که یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین سریهای NFT محسوب میشود از آن بهعنوان نامنسجم یاد میکنند. شرایط BAYC وعده میدهد که خریداران، هنر زیربنایی توکن، خود را بهطور کامل دراختیار خواهند داشت، اما مجوز دیگری اعطا میشود که بهطور مستقیم با این ادعا در تضاد است، زیرا بهطورخلاصه اگر شما واقعاً صاحب این اثر هنری بودید، برای استفاده از آن نیاز به مجوز نداشتید. گلکسی دیجیتال نسبت به این ادعا که هنرمندان بزرگی مثل ست گرین واقعاً به شرایط خدمات NFT اعتماد میکنند بسیار بدبین است و با نتیجهگیری منطقی میگوید:
تصور اینکه ست گرین و استودیوی او برای یک قرارداد جداگانه با Yuga مذاکره نکردهاند، سخت است.
- طرفداران رمزارز برای خرید NFT خودرو بیشتر از مدل واقعی آنها هزینه پرداخت میکنند
- چگونه رایگان NFT بسازیم؟
با توجه به آنچه گفته شد، آزمایشگاههای Yuga اخیراً شرایط خدمات کاملاً اصلاحشدهای را برای سریهای CryptoPunks و Meebits معرفی کرده است که بهنظر میرسد نسخهی حرفهایتری از مجوز NFT است. گلکسی دیجیتال همچنین از تلاشهای World of Women (WoW) نام میبرند؛ تنها پروژهای که سعی میکند با NFTهای خود، حق مالکیت آثار را بهطور رسمی به خریدار آن انتقال دهد. البته WoW همچنان اعلام نکرده است که حقوق هر اثری را چگونه با فروش NFT منتقل میکند.
هنگامیکه حقوق مالکیت معنوی نزد سازندگان اصلی NFT باقی بماند، آنها میتوانند بهطور یکطرفه شرایط را بهگونهای تغییر دهند که امکان دارد برخی خریداران NFT از آنها متنفر شوند. این مورد اخیراً در پروژهی MoonBrids رخ داد که پس از ماهها تأکید بر اینکه خریداران مالک آثار هنری این پروژه هستند، مجوزهای خود را به Creative Commons CCO تغییر داد. CCO درواقع یعنی غیر از دارندهی NFT، هرکسی میتواند از این اثر استفاده کند.
گزارش گلکسی دیجیتال بر هدف بهبود مجوزهای NFT تمرکز دارد. این مجوزها احتمالاً برای علاقهمندان به توکنهای غیرقابل تعویض که قصد دارند برای خریدهای خود مجوز دریافت کنند، مفید خواهند بود. البته در وضعیت فعلی این بازار هیچ نشانهای درمورد بهکارگیری روشهای مناسب و کاربری برای مدیریت حقوق مالکیت معنوی آثار هنری وجود ندارد.