چرا موش‌های نر از موز می‌ترسند؟
دانشمندان اخیراً کشف کردند که بوی موز به موش‌های نر استرس وارد می‌کند. محققان دانشگاه مک‌گیل کانادا، هنگام تجزیه‌و‌تحلیل افزایش هورمون‌های استرس در موش‌های نر وقتی نرها نزدیک ماده‌های باردار یا شیرده بودند، متوجه بیزاری غیرعادی موش‌های نر از موز شدند.
دانشمندان در مطالعه جدید خود گزارش کردند که تغییرات هورمونی نرها ناشی از وجود ترکیبی به نام ان-پنتیل استات در ادرار موش‌های ماده است. ترکیب مذکور همان ترکیبی است که بوی متمایز موز را به آن می‌دهد. جفری موگیل، نویسنده ارشد مطالعه و استاد گروه روانشناسی دانشگاه مک‌گیل گفت:
همه چیز غافلگیرکننده بود، زیرا دنبال این موضوع نبودیم و به‌طور تصادفی متوجه آن شدیم. ماده‌های باردار برای آزمایش دیگری در آزمایشگاه ما بودند و یکی از دانشجویان ما متوجه شد رفتار نرها عجیب شده است.
پژوهشگران در مقاله خود نوشتند: «به خوبی مشخص شده است که موش‌های نر، خصوصاً موش‌های نری که تا به‌حال جفت‌گیری نکرده‌اند، به‌منظور افزایش شایستگی ژنتیکی خود دست به کشتن توله‌ها می‌زنند.»
ماده‌های باردار و شیرده برای دور نگه داشتن این شکارچیان بالقوه، از سیگنال‌دهی شیمیایی یا انتشار پاسخ‌های شیمیایی ازطریق بدن خود استفاده می‌کنند تا به نرها این پیام را ارسال کنند که از فرزندانشان دور بمانند. موگیل گفت:
جوندگان و بسیاری از پستانداران غیرانسان به حس بویایی خود متکی هستند. ایجاد رایحه به کمک ادرار پدیده شناخته‌شده‌ای است، اما آنچه در اینجا یافتیم، پیام جدیدی است که قبلاً در پستانداران توصیف نشده است. ما پیام‌های بویایی زیادی را دیده‌ایم که از نرها به ماده‌ها ارسال می‌شود، اما نمونه‌های کمتری از ارسال پیام از ماده‌ها به نرها وجود دارد. بیشتر این پیام‌ها با رفتار جنسی ارتباط دارند، اما در این مورد، رابطه جنسی ارتباطی با آن ندارد. ماده‌ها به نرها می‌گویند که از توله‌های آن‌ها دور بمانند وگرنه آسیب خواهند دید.
موگیل و تیمش پس از مشاهده این موضوع که سطح استرس در موش‌های نر در پاسخ به مواد شیمیایی موجود در ادرار ماده‌ها افزایش یافت، کنجکاو شدند که آیا ان-پنتیل استات حاصل از منبع دیگری نیز پاسخ مشابهی را موجب خواهد شد یا خیر.
آن‌ها روغن موز را از فروشگاه محلی خریداری کردند و گلوله‌های پنبه‌ای را به آن آغشته کردند و درون قفس موش‌های نر قرار دادند. وجود این رایحه به‌طور محسوسی سطح استرس در نرها را افزایش داد (درست مانند تأثیر ادرار در آزمایش‌های قبلی). پژوهشگران حدس می‌زنند که افزایش سطح هورمون مستقیماً با استرس که فرد هنگام مواجهه با مبارزه‌ای احتمالی احساس می‌کند، در ارتباط است.
نویسندگان مطالعه گزارش کردند که قرار گرفتن درمعرض ادرار یا روغن موز اثر ضددرد نیز داشت و موجب کاهش حساسیت نرها نسبت به درد شد. پژوهشگران با اندازه‌گیری در طول زمان دریافتند که پنج دقیقه پس از استشمام ان-پنتیل استات، مقاومت به درد در موش‌ها ایجاد می‌شد و ۶۰ دقیقه پس از بو کشیدن آن فروکش می‌کرد.
نویسندگان مطالعه همچنین دریافتند که سطح کاهش درد ناشی از استرس در موش‌های نر باکره به‌طور قابل‌توجهی بالاتر بود. این امر نشان می‌دهد نرهای غیرخویشاوند نسبت به پدرها، تهدید بزرگ‌تری برای بقای توله‌ها بودند. به‌گفته‌ی موگیل، یافته‌ها بینشی در زمینه کانال‌های ارتباطی نامرئی که حیوانات برای صحبت با یکدیگر استفاده می‌کنند، ارائه می‌دهد. او گفت: «پستانداران بیش از چیزی که فکر می‌کردیم، به همدیگر پیام می‌فرستند.»
یافته‌های این مطالعه در مجله‌ی Science Advances منتشر شد.
