نشان دادن استرس باعث می‌شود دوست‌داشتنی‌تر به نظر برسید
انسان‌ها رفتارهای عجیبی را از خود نشان می‌دهند. آن‌ها احساسات درونی خود را در لحظات ضعف نشان می‌دهند که به نظر کار عاقلانه‌ای نمی‌رسد. تنها با دیدن رفتار شخصی می‌توانید بفهمید آن شخص رنج می‌کشد، ناامید یا ناراحت است؛ اما آیا بهترین استراتژی تلاش برای مخفی کردن نقاط ضعف است؟ و چرا باید ریسک سوءاستفاده را افزایش داد؟
بسیاری از جانداران دیگر به‌ندرت تغییرات رفتاری واضحی را در شرایط ناخوشایند نشان می‌دهند. دامپزشک‌ها و سرپرست حیوانات باید بر سرنخ‌هایی مثل تغییرات فشار خون، ضربان قلب یا سطوح هورمونی تکیه کنند تا به رنج یا استرس در حیوانات پی ببرند؛ اما چه منفعتی در نمایش آسیب‌پذیری وجود دارد؟
پژوهشی جدید به بررسی دلایل برقراری ارتباط با استفاده از بدن، چهره و دست‌ها پرداخته است. براساس یافته‌های این پژوهش، سیگنال‌های احساسی نقشی کلیدی را در چگونگی ساخت و حفظ شبکه‌های اجتماعی دارند. به‌ویژه، آزمایش‌ها نشان می‌دهند هرچقدر پراسترس‌تر به نظر برسید دیگران بیشتر شما را دوست خواهند داشت.
تکامل و استرس
مدت‌ها است می‌دانیم تجربه‌ی استرس و رفتار با یکدیگر در ارتباط هستند. وقتی شخصی در شرایط استرس قرار دارد، رفتار موسوم به خودهدایت‌شده را نشان می‌دهد. برای مثال هنگام استرس، صورت خود را لمس می‌کنید، ناخن‌هایتان را می‌جوید، با اشیا یا موی خود بازی می‌کنید. شکل‌های مشابه رفتار استرسی در میمون‌ها و بوزینه‌ها هم دیده شده‌اند درنتیجه می‌توان گفت این رفتارها در دوره‌ی تکاملی از اجدادی مشترک سرچشمه گرفته‌اند.
بااین‌حال، چگونگی نگرش افراد به استرس و رفتارهای مرتبط برای پژوهشگرها همیشه یک راز بوده است. آیا افراد این گونه رفتارها را در دیگران می‌بینند؟ آیا احساس استرس را در دیگران تشخیص می‌دهند؟ این مسئله چگونه بر احساس ما نسبت به آن‌ها تأثیر می‌گذارد؟
انسان‌ها در زمان استرس سیگنال‌های مشخصی را نشان می‌دهند.
برای این پژوهش، استرسی خفیف به داوطلبان داده شد تا رفتار آن‌ها بررسی شود. داوطلبان سه دقیقه زمان داشتند تا برای ارائه آماده شوند و از یک مصاحبه‌ی شغلی تقلید کنند که پس از یک تست دشوار ریاضی شروع شد. عجیب نبود که در این شرایط اکثر شرکت‌کنندگان احساس استرس داشتند.
پژوهشگرها فیلمی از داوطلبان دارای استرس را به گروه جدیدی از افراد نشان دادند تا این رفتار را براساس مقیاس‌های کشویی از جمله «این شخص چه میزان استرس دارد؟» درجه‌بندی کنند. براساس نتایج، ظاهر افراد در شرایط استرس و نگرش دیگر افراد نسبت به آن‌ها مشخص شد.
براساس نتایج، انسان‌ها در تشخیص شخص دارای استرس عملکرد خوبی دارند. هرچقدر شخصی استرس بیشتری را نشان دهد، بقیه حس استرس را بیشتر از او دریافت می‌کنند. این نتیجه نشان‌دهنده‌ی رابطه‌ای شفاف و خطی است. رفتار خودهدایت‌شده طبق انتظار نقش مهمی را ایفا می‌کند. هرچقدر شخصی رفتار خودهدایت‌شده‌ی بیشتری داشته باشد، افراد دیگر حس استرس را بیشتر از او دریافت می‌کنند. همچنین که این سیگنال‌ها تنها توسط دوستان نزدیک قابل شناسایی نبودند چراکه از افراد کاملاً غریبه هم درخواست شد قضاوت خود را درباره‌ی شرکت‌کنندگان بگویند.
یافته‌های جدید
این حقیقت که افراد دیگر می‌توانند به وضوح استرس را در اشخاص دیگر تشخیص دهند نشان می‌دهد رفتارهای استرسی مانند انواع دیگر ارتباطات غیرکلامی ازجمله حالت‌های چهره عمل می‌کنند. حقیقتی که تاکنون فاقد پشتیبانی علمی بود. پژوهش یادشده اولین پژوهشی است که ارتباط قابل توجهی را بین رفتار استرسی و ادراک استرس نشان می‌دهد.
از طرفی افرادی که استرس بیشتری را از خود بروز دادند، از دید افراد دیگر دوست‌داشتنی‌تر به نظر می‌رسیدند و این حقیقت نشان می‌دهد چرا سیگنال‌های ضعف را از خود نشان می‌دهیم و چرا این سیگنال‌ها در تکامل انسان وجود دارند. اولین نگاه نسبت به سیگنال‌دهندگان استرس منفی نیست بلکه بسیار هم مثبت است. معمولاً انتظار می‌رود افراد از نقطه‌ضعف به سود خود استفاده کنند اما نشان دادن چهره‌ی آسیب‌پذیر، حس حمایت و پیوند اجتماعی را در دیگران برمی‌انگیزد.
- استرس ممکن است بدترین دشمن قلب شما باشد
- استرس چیست و چگونه می‌توان بر آن غلبه کرد؟
همچنین انسان‌ها بسیار بیشتر از جانداران دیگر حس همکاری و مشارکت دارند و جذب افرادی می‌شوند که نسبت به اهداف و وضعیت ذهنی خود صادق هستند. هیچ چیزی صادقانه‌تر از برقراری ارتباط در دوران‌های ضعف نیست پژوهش‌های دیگر نشان می‌دهند استرس می‌تواند مفید باشد و باید آن را پذیرفت. مغز هم برای برطرف کردن چالش‌ها در محیط به تکامل می‌رسد و استرس خفیف چالشی سالم برای برانگیختگی مغز فراهم می‌کند.
انتقال استرس هم روایت مشابهی را نقل می‌کند؛ بنابراین احساسات خود را صرف‌نظر از خوب یا بد بودن نشان دهید. برای مخفی کردن سطح استرس در طول یک ارائه یا مصاحبه‌ی بزرگ سخت تلاش نکنید. برقراری ارتباط صادقانه و طبیعی می‌تواند تأثیر مثبتی بر دیگران بگذارد.
