فضاپیمای کهنه‌کار وویجر ۱ ناسا داده‌های عجیبی به زمین می‌فرستد

به‌گزارش ورج، تیم مهندسی گرداننده‌ی وویجر ۱ (کاوشگر رباتیک میان‌سیاره‌ای ناسا که هم‌اکنون در فضای میان‌ستاره‌ای حرکت می‌کند) در تلاش است تا دریابد چرا داده‌های ارسالی این فضاپیما با آنچه واقعاً انجام می‌دهد، مطابقت ندارد. به‌نظر نمی‌آید این معما فضاپیمای وویجر ۱ را درمعرض خطر فوری قرار دهد؛ اما ناسا تلاش می‌کند تا از آن سردرآورد.

وویجر ۱ که در سال ۱۹۷۷ پرتاب شد، از تقریباً نیم‌قرن پیش تاکنون درحال کاوش کیهان بوده است. این فضاپیما دوقلویی به نام وویجر ۲ دارد که ۱۶ روز قبل در همان سال پرتاب شد. هردو فضاپیما عازم محدوده‌ی بیرونی منظومه شمسی شدند، از کنار سیاره‌ها پرواز کردند، از اقمار آن‌ها عکس گرفتند و درنهایت به خارج از محله‌ی کیهانی‌مان سفر کردند. در سال ۲۰۱۲، وویجر ۱ از هلیوسفر (مرز پایان بادهای خورشیدی و آغاز محیط میان‌ستاره‌ای) گذر کرد. این کاوشگر با فاصله‌ی ۲۳/۳ میلیارد کیلومتر از زمین، دورترین جسم انسان‌ساخت در فضا محسوب می‌شود.

اما هرچه وویجر ۱ از زمین دورتر می‌شود، احتمال بروز اتفاقات عجیب برای این فضاپیما افزایش می‌یابد. درحال‌حاضر، سامانه‌ی تعریف و کنترل موقعیت فضاپیما یا AACS رفتار غیرمعمول از خود نشان می‌دهد. این سامانه مسئولیت حفظ جهت‌یابی فضاپیما در فضا و همچنین نشانه‌روی آنتن جهت‌دار کاوشگر را که برای ارسال و دریافت سیگنال از زمین به‌کار می‌رود، برعهده دارد. تا آنجا که مهندسان می‌دانند، AACS همچنان طبق انتظار کار می‌کند؛ اما به‌گفته‌ی ناسا، داده‌های بازگشتی آنچه را که سامانه انجام می‌دهد، به درستی توصیف نمی‌کنند. به‌عنوان مثال، ناسا در بیانیه‌ی مطبوعاتی‌اش می‌نویسد ظاهراً ممکن است داده‌ها به‌طور تصادفی تولید شده باشند یا هرگونه وضعیت احتمالی AACS را نشان ندهند.

بااین‌حال به‌نظر می‌آید که وویجر ۱ هنوز از سایر جهات در وضعیت خوبی به‌سر می‌برد. ناسا می‌گوید کاوشگر با تیم مهندسی در ارتباط است و طبق انتظار داده‌های علمی را جمع‌آوری می‌کند. مشکل سامانه‌ی تعریف و کنترل موقعیت، فضاپیما را وادار به رفتن به حالت ایمن نکرده است. حالت ایمن نوعی رویه‌ی عملیاتی است که در آن فضاپیما اکثر ابزارهایش را خاموش و فقط بر ضروری‌ترین عملکردهای خود برای زنده‌ماندن تمرکز می‌کند.

درنتیجه اساساً تیم کاوشگر درحال پیشرفت است و درهمین‌حال تلاش می‌کند تا از مشکل سردرآورد. سوزان داد، مدیر پروژه‌ی وویجر ۱ و وویجر ۲ در آزمایشگاه پیش‌رانش جت در بیانیه‌ی ناسا گفت «رازی مثل این، در این مرحله از مأموریت وویجر عادی است. فضاپیماها هردو ۴۵ سال دارند که از انتظار برنامه‌ریزان مأموریت بسیار فراتر است. ما همچنین در فضای میان‌ستاره‌ای به‌سر می‌بریم؛ محیطی با تابش بالا که هیچ فضاپیمایی قبلاً در آن پرواز نکرده است.»

اصلاح مشکل AACS می‌تواند به شکل یک وصله‌ی نرم‌افزاری از راه برسد یا شاید ازآنجاکه سازگاری یک روش زندگی برای تیم‌های وویجر است، تیم وویجر ۱ صرفاً یاد بگیرد با آن کنار بیاید. قدرت هر دو کاوشکر وویجر ۱ و وویجر ۲ به مرور زمان کاهش می‌یابد؛ زیرا باتری‌های هسته‌ای که نیروی فضاپیما را تأمین می‌کنند، به آهستگی رو به زوال هستند. تیم‌ها قبلاً مجبور شدند برخی سامانه‌های روی فضاپیماها را خاموش کنند؛ اما ابزارهای علمی بعد از تمام این مدت همچنان درحال کار هستند.