سیاستهای حریم خصوصی اپل درآمد پلتفرمهای تبلیغاتی را میلیاردها دلار کاهش داده است
مدتی پیش اپل قابلیتهای جنجالی حریم خصوصی را در iOS و سایر سیستمعاملهایش منتشر کرد و گمان میرفت که قابلیتهای مذکور تأثیر انکارناپذیری بر شرکتهایی که عمده درآمدشان از ردیابی کاربران برای ایجاد تبلیغات هدفمند است، خواهد داشت. درواقع، کوپرتینوییها با راهاندازی قابلیت شفافیت ردیابی برنامه (ATT) در ماه آوریل، برخی از سیاستهای حریم خصوصی آیفونها را اصلاح کردند تا کاربران کنترل بیشتری روی دادههایشان داشته باشند.
اکنون گزارشی منتشر شده است که نشان میدهد قابلیتهای حریم خصوصی اپل واقعا روی کسبوکار مبتنیبر تبلیغات تأثیر داشته است؛ بهطوریکه گفته میشود ویژگی ATT در نیمهی دوم سال جاری میلادی برای اسنپ چت، فیسبوک، توییتر و یوتیوب حدود ۹٫۸۵ میلیارد دلار ضرر بههمراه داشته است. با استناد به دادههای شرکت تحقیقاتی Lotame، چهار غول فناوری بهطور متوسط ۱۲ درصد از درآمد خود را در سهماهه سوم و چهارم سال ۲۰۲۱ از دست دادهاند.
آمار جداگانهای از Statista نشان میدهد که ۹۸ درصد از درآمد فیسبوک را تبلیغات هدفمند تشکیل میدهد و بالطبع تغییرات حریم خصوصی اپل میتواند ضربه سختی را به کسبوکار این شرکت وارد کند؛ ازاینرو ممکن است برخی از دادههای Lotame به دور از حقیقت باشند؛ چراکه اریک سوفرت از Adtech ادعا میکند که فیسبوک احتمالا به تنهایی کاهش درآمد ۸٫۳ میلیارد دلاری را در نیمه دوم سال جاری میلادی تجربه کرده است. وی دراینباره میگویید:
برخی از پلتفرمها، بهویژه فیسبوک که بیشتر تحت تأثیر قرار گرفتند، مطابق با قابلیت ATT، پلترفمهایشان را از ابتدا بازسازی کنند. اعتقاد من این است که ساخت زیرساختهای جدید حداقل یک سال بهطول میانجامد. ابزارها و چارچوبهای جدید باید از ابتدا توسعه داده و قبل از ارائه برای تعداد زیادی از کاربران بهطور گسترده آزمایش شوند.
این گزارش در حالی است که گفته میشود غول دنیای فناوری در سهماهه اخیر از تخمینهای درآمد کسبوکار تبلیغاتی خود ۷۰۰ میلیون دلار پیشی گرفته و در آمد کلی آن از این بخش به ۱۸.۳ میلیارد دلار رسیده است. گفتنی است اپل ATT را در iOS 14.5 و بهعنوان بخشی از سیاستهای حفظ حریم خصوصی منتشر کرد. این یک تغییر نسبتا ساده، اما مهم است که قبل از ردیابی کاربران در برنامهها و وبسایتها، باید ابتدا از آنها اجازه گرفته شود.
این ویژگی اگرچه توسط گروههای حقوق دیجیتالی و حریم خصوصی مورد ستایش قرار گرفته است، اما شرکتهای وابسته به تبلیغات همچون فیسبوک بهشدت با آن مخالف هستند. گزارش تحلیلی در اوایل ماه می ۲۰۲۱ (اردیبهشت ۱۴۰۰) نشان داد که ۹۶ از کاربران آیفون برای انصراف از ردیابی برنامهها از ATT استفاده میکنند. یک نظرسنجی جداگانه از کاربران گوشیهای هوشمند در ایالات متحده نشان داد که اکثریت افراد از حریم خصوصی اپل پشتیبانی میکنند و حداقل ۳۶ درصد گفتند که ATT ویژگی مورد علاقه iOS 14.5 آنها است.
البته باید به این نکته اشاره کرد که برخی از توسعهدهندگان راهحلهایی برای ردیابی کاربران و دور زدن قابلیت ATT پیدا کردهاند؛ اما گفته میشود که اپل در صدد حل کردن آن است. دراینمیان، فایننشال تایمز گزارش میدهد که کمبود دادههای کاربر سبب شده است که تبلیغکنندگان در مورد هدفگذاری تبلیغات در iOS تا حد زیادی ناموفق باشند.
بهطور خلاصه، شواهد نشان میدهد که در مقایسه با سال گشته، میزان کل هزینههای تبلیغات نسبتا بدون تغییر باقی مانده است، اما رسانههای اجتماعی شاهد کاهش سهمشان با نرخ هشداردهندهای هستند. در گزارش درآمد سهماهه سوم فیسبوک، شریل سندبرگ، مدیر عملیاتی این شرکت اظهار داشت که با چالشهای متعددی ناشی از سیاستهای اپل مواجه شدهاند. وی میگوید:
ما شروع به دیدن این تأثیر در سهماهه دوم کردیم، اما پذیرش در سمت مصرفکننده در اواخر ژوئن افزایش یافت و در سهماهه سوم به حجم بحرانی رسید. در نتیجه، ما با دو چالش مواجه شدهایم: یکی این است که دقت هدفگذاری تبلیغات ما کاهش یافته است که باعث افزایش هزینه نتایج برای تبلیغکنندگان ما میشود و دیگری اندازهگیری آن نتایج دشوارتر میکند.
بهطور کلی، این ضررها ممکن است در درازمدت به فیسبوک (متا) آسیب برساند؛ اما با توجه به مجموعه پلتفرمها و سرمایهگذاریهای متنوع این شرکت، احتمالا ویرانگر نخواهد بود. بااینحال، اسنپ ممکن است چندان خوش شانس نباشد. پس از گزارش درآمد سهماهه سوم که بخشی از آن به تغییرات حریم خصوصی اپل نسبت داده شد، سهام این شرکت تقریبا ۲۵ درصد کاهش یافت. جرمی گِرمن، مدیر ارشد بازرگانی این شرکت در بیانیهای میگوید:
اسنپ با تغییرات صنعت در نحوه هدفگذاری، بهینهسازی و اندازهگیری تبلیغات در iOS دستوپنجه نرم کرد که تأثیر درخور توجهی بر تجارت ما نسبت به آنچه انتظار داشتیم ایجاد کرد.
اسنپ همچنین با مشکلات جهانی زنجیره تأمین مواجه است؛ مشکلی که شرکتهای فناوری در سراسر جهان همچنان با آن در حال جدال هستند. با نزیک شدن به فصل تعطیلات اهمیت این موضوع دو چندان میشود و ظاهرا تاکنون هیچ بهبودی در این زمینه دیده نشده است.