فضاپیمای اوراین ناسا به نزدیک‌ترین فاصله‌اش از ماه رسید

کپسول اوراین ناسا بعدازظهر دوشنبه به وقت ایران با رسیدن به نزدیکی ماه، از فاصله‌ی ۱۳۰ کیلومتری سمت پنهان، تنها قمر زمین پرواز کرد. این فضاپیما که هیچ سرنشینی ندارد، چهارشنبه هفته‌ی گذشته به‌عنوان بخشی از مأموریت آرتمیس ۱ به‌سمت ماه پرتاب شد. سفر اوراین ۲۰ روز دیگر طول خواهد کشید.

ناسا با انجام مأموریت آرتمیس ۱ قصد دارد تأیید کند که فضاپیمای اوراین طبق طراحی عمل می‌کند. این مأموریت به ناسا فرصت می‌دهد تا پیش از حمل فضانوردان برای مأموریت‌ آرتمیس ۲، هرگونه تنظیمات و اصلاحات لازم را نیز انجام دهد. انتظار نمی‌رود نخستین مأموریت سرنشین‌دار به مقصد ماه دست‌کم تا پیش از سال ۲۰۲۴ پرتاب شود. سپس در مأموریت بعدی به نام آرتمیس ۳ که شامل اوراین و فضاپیمای استارشیپ اسپیس ایکس است، فضانوردان روی سطح ماه فرود خواهند آمد.

فضاپیما چند دقیقه پیش از رسیدن به نزدیک‌ترین فاصله‌اش از ماه، موتورش را به‌مدت ۲٫۵ دقیقه روشن کرد. این احتراق موتور هم‌زمان با چرخش فضاپیما به دور ماه و آمادگی برای ورود به مسیری به نام مدار مخالف‌گرد دوردست، سرعت آن را افزایش داد. انتظار می‌رود تصاویر مربوط به پرواز اوراین از فراز ماه تا انتهای امروز منتشر شوند.

مدار مخالف‌گرد دوردست همان‌طورکه از نامش برمی‌آید، در فاصله‌ی دور تقریباً ۶۴ هزار کیلومتری از سطح ماه قرار دارد. مخالف‌گرد بدین‌معنا است که فضاپیما با ورود به این مدار، در جهت مخالف مسیر حرکت ماه به دور زمین به دور ماه خواهد چرخید.

اوراین ۶ روز در مدار یادشده باقی خواهد ماند و زمان بلندی را برای آزمایش سامانه‌های فضاپیما دراختیار کنترل‌کنندگان مأموریت قرار خواهد داد. ناسا خاطرنشان می‌کند که فضاپیمای آرتمیس ۱ با حرکت در مدار مخالف‌گرد دوردست، به دورترین فاصله‌ی پیموده‌شده تاکنون از زمین با فضاپیمای مخصوص حمل انسان خواهد رفت. رکورد پیشین در طول مأموریت آپولو ۱۳ به‌دست آمد؛ وقتی فضاپیمای معیوب مجبور شد برای بازگشت به زمین، به دور ماه بچرخد.

ماه از نگاه فضاپیمای اوراین.

پیش از گذر از کنار ماه، یکی از دوربین‌های نصب‌شده روی اوراین ویدئویی واضح از بزرگ‌شدن تدریجی ماه حین نزدیک‌شدن فضاپیما به آن ثبت کرد. در پس‌زمینه‌ی تصویر، صحنه‌ی غروب زمین یا خزیدن سیاره آبی‌مان مانند تیله‌ی آبی کوچک به پشت قرص خاکستری بزرگ ماه به‌چشم می‌خورد.

همان‌طورکه انتظار می‌رفت، با قرارگیری اوراین در پشت ماه، کنترل‌کنندگان مأموریت ارتباط با فضاپیما را از دست دادند. درنتیجه تا ۳۴ دقیقه بعد که فضاپیما دوباره ظاهر شد، آن‌ها نمی‌دانستند آیا روشن‌شدن موتور فضاپیما موفقیت‌آمیز بوده است یا نه.

مأموریت آرتمیس ۱ پس از مدت‌ها انتظار ۲۵ آبان برفراز موشک جدید اسپیس لانچ سیستم ناسا از مرکز فضایی کندی در فلوریدا پرتاب شد. به‌جز برخی نقص‌های جزئی که مایک سارافین، مدیر برنامه آرتمیس، آن‌ها را اشکالات خنده‌دار می‌نامد، پرواز آرتمیس ۱ تاکنون بدون مشکل پیش رفته است. موارد خنده‌دار شامل این بود که ردیاب‌های ستاره یا دستگاه‌های هدایتگر نوری اوراین هنگام روشن‌شدن پیشرانه‌های فضاپیما برای مدت بسیار کوتاهی گیج می‌شدند.

پرواز نزدیک از کنار ماه برای یکی از قطعه‌های اصلی مأموریت آرتمیس که ساخت آمریکا نیست، آزمونی مهم به‌شمار می‌رفت. قطعات اسپیس لانچ سیستم به‌دست بوئینگ، نورثروپ گرومن و ائتلاف پرتاب و راه‌اندازی ساخته شده‌اند و خود کپسول اوراین نیز ساخت لاکهید مارتین است.

بااین‌حال، ماژول سرویس که به‌عنوان بخشی از اوراین در زیر کپسول، پیشرانه‌ها، صفحه‌های خورشیدی، تجهیزات ارتباطی و دیگر وسایل را دربر دارد، ساخت ایرباس و نتیجه‌ی مشارکت آژانس فضایی اروپا در برنامه‌ی آرتمیس است. این ماژول به زمین بازنخواهد گشت؛ بلکه هنگام بازگشت اوراین به زمین، در جوّ رها می‌شود و می‌سوزد.

روز جمعه، پیشرانه‌های روی ماژول سرویس دوباره روشن خواهند شد تا اوراین را در مدار مخالف‌گرد دوردست قرار دهند. روز شنبه، اوراین رکورد فاصله‌ی آپولو ۱۳ از زمین (تقریباً ۴۰۱٬۰۵۶ کیلومتر) را خواهد شکست. سپس دوشنبه‌ی هفته‌ی آینده، اوراین به حداکثر فاصله‌اش از زمین، یعنی تقریباً ۴۳۴٬۵۲۲ کیلومتر، خواهد رسید.