به‌لطف دیپلماسی تیم کوک و تحریم هواوی، اپل اکنون سودآورترین شرکت بازار چین است

به‌لطف ترکیبی از تحریم‌های اعمال‌شده علیه هواوی و دیپلماسیِ شرکتی تیم کوک، اپل اکنون سودآورترین شرکت فعال در چین محسوب می‌شود. اپل با دولت چین رابطه‌ی حَسنه‌ای دارد؛ به‌همین‌دلیل، از برخی سخت‌گیری‌های این دولت علیه شرکت‌های خارجی صنعت فناوری در امان بوده است. تحلیلگران بازار تخمین می‌زنند که سودآوری فعلی اپل در بازار چین، از مجموع سود علی‌بابا و تنسنت، شرکت‌های فعال در حوزه‌ی فناوری، بیشتر باشد. اپل برای رسیدن به جایگاه فعلی، از مشکلات مهمی سربلند بیرون آمده است.

در سال‌های نه‌چندان دور، ساکنان چین برای تهیه‌ی گوشی‌های پریمیوم سراغ محصولات هواوی می‌رفتند. یکی از تحلیلگران مؤسسه‌ی تحقیقاتی کانترپوینت می‌گوید هواوی برای چینی‌ها مثل «کارخانه‌ای ملی» بود: «شهروندان چین می‌خواستند نشان دهند که چقدر این کشور را دوست دارند؛ به‌همین‌دلیل، همواره گوشی‌های ساخت هواوی را می‌خریدند.»

پس از اِعمال تحریم‌های شدید آمریکا، قواعد بازی تغییر کرد. به‌موجب تحریم‌های دولت ایالات متحده، شرکت‌های آمریکایی به قطع همکاری با هواوی مجبور شدند و در زمانی نسبتاً کوتاه، واحد موبایل این شرکت بزرگ فلج شد. در‌ادامه، دولت ایالات متحده ادعا کرد که هواوی ازطریق فروش تجهیزات شبکه به اپراتورهای آمریکایی، جاسوسی می‌کند.

به‌دلیل تحریم‌های آمریکا، هواوی قدرت تولید تراشه‌ی اختصاصی و تأمین مودم‌های 5G را از دست داد. مهم‌تر از همه، این شرکت چینی دیگر نمی‌توانست گوشی اندرویدی بفروشد.

به‌نوشته‌ی فایننشال تایمز، دولت چین در سال‌های اخیر محدودیت‌های بیشتری برای اکثر شرکت‌های حوزه‌ی فناوری در نظر گرفته است. این محدودیت‌ها افزون‌بر شرکت‌های خارجی، گریبان‌گیر شرکت‌های داخلی نیز شده‌اند. چین نگران است که شرکت‌های حوزه‌ی فناوری بیش‌از‌حد قدرتمند شوند و جایگاهش را تهدید کنند.

بااین‌همه‌، اپل برخلاف تمامی شرکت‌های دیگر، توانسته است از محدودیت‌های دولت چین در امان بماند. کارشناس فایننشال تایمز می‌گوید ایمن‌بودن اپل دربرابر محدودیت‌های دولت چین نتیجه‌ی دیپلماسی تیم کوک و وجود نوعی رابطه‌ی هم‌زیستی مسالمت‌آمیز بین اپل و دولت چین است. در دوران پیش از همه‌گیری کرونا، تیم کوک به‌طورمنظم به پکن می‌رفت و با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور و شماری از مدیران ارشد چینی دیدار می‌کرد.

اپل تا حد زیادی تلاش کرده است خودش را با قوانین سخت‌گیرانه‌ی چین وفق دهد؛ از مسدود‌کردن وی‌پی‌ان‌ها در اپ استور تا حذف چندین اپلیکیشن خبری و… . همچنین، کوپرتینویی‌ها به درخواست دولت چین دیتاسنترهایی در این کشور راه انداخته‌ند تا داده‌های شهروندان چین را در سرورهایی ذخیره کنند که شرکت‌های تحت‌حمایت دولت اداره می‌کنند.

اپل می‌گوید در تمامی کشورهایی که رسماً مشغول فعالیت است، با قوانین محلی موافقت می‌کند. بااین‌حال، بسیاری از منتقدان اپل می‌گویند این شرکت در چین برخلاف ارزش‌های ادعاییِ خود عمل می‌کند و بیش‌از‌حد به دولت این کشور وابسته است.

وجود رابطه‌ی هم‌زیستی بین اپل و دولت چین مشخصا بدین‌معنی است که هیچ‌یک از این دو طرف به برهم‌زدن رابطه‌ی سودآور تمایلی ندارد.

اپل برای تولید محصولاتش تا حد زیادی به چین وابسته است و حتی با وجود تحولات اخیر و راه‌اندازی خط‌تولید در هند، همچنان اکثر محصولات اپل در خاک چین مونتاژ می‌شوند. چین دومین بازار بزرگ اپل در دنیا برای فروش محصول است. ناگفته نماند حضور اپل در چین نیز باعث ایجاد هزاران شغل با درآمد نسبتاً مناسب شده است و دولت چین به‌خوبی می‌داند که فعالیت‌های اپل برای اقتصاد این کشور مفید است.