چت‌بات هوش مصنوعی ۱۰ دلاری برای گفت‌وگو با افرادی که درقید حیات نیستند

مرگ، امری اجتناب‌ناپذیر است. هر انسانی در مقطعی از زندگی خود با ازدست دادن اقوام و دوستان، غم‌واندوه آن را تجربه می‌کند. بسیاری از افراد با زنده‌نگه داشتن خاطرات عزیزانشان، با غم نبود آن‌ها به‌نوعی آرامش می‌رسند. اکنون با پیشرفت تکنولوژی، امکان برقراری ارتباط دوباره با افرادی که دیگر درقید حیات نیستند فراهم شده است.

هوش مصنوعی با شبیه‌سازی، راهکارهای تخیلی جدیدی برای یادآوری زندگی افراد ارائه می‌دهد. سال گذشته، شخصی که نامزد خود را ازدست داده است براساس پیام‌های او یک چت‌بات مبتنی‌بر GPT-3 توسعه داد تا بتواند دوباره با وی صحبت کند. جاشوا بابو با بهره‌گرفتن از مزایای هوش مصنوعی و ایجاد نرم‌افزار گفت‌وگو به خود کمک کرد تا با مرگ جسیکا پریرا، زنی که یک‌دهه قبل با او آشنا و عاشقش شده بود، کنار بیاید. این موضوع به‌حدی جالب بود که طبق گزارش‌ها، تلویزیون جهانی، حقوق انحصاری تبدیل داستان زندگی جاشوا به یک سریال را خریداری کرده است.

مدتی بعد با مقاله‌ی سان‌فرانسیسکو کرونیکل، افراد دیگر به پروژه‌ی دسامبر هجوم آوردند تا چت‌بات‌های مبتنی‌بر هوش مصنوعی خود را ایجاد کنند؛ پروژه‌ای که نرم‌افزار جاشوا از آن استفاده می‌کرد. جیسون روهرر، خالق این نرم‌افزار یک توسعه‌دهنده‌ی مستقل بازی است که کد آن را در دوران همه‌گیری کووید ۱۹ ساخته است و فکر می‌کند که کاربران اینترنت حاضر هستند برای شخصیت‌سازی از یک موجود مجازی که قصد دارند با آن صحبت کنند، پنج دلار بپردازند. او فکر نمی‌کرد مردم بلافاصله به پروژه‌ی مذکور علاقه‌مند شوند، تا این‌که داستان بابو و استفاده از دسامبر برای شبیه‌سازی مردگان، در فضای اینترنت به‌سرعت پخش شد.

روهرر پروژه‌ی دسامبر را به‌عنوان ابزاری که به‌طورخاص برای برقراری ارتباط دوباره با مردگان طراحی شده است، بار دیگر راه‌اندازی کرد. کاربران می‌توانند با پرداخت مبلغ ۱۰ دلار، یک چت‌بات هوش مصنوعی برای تلقید رفتار شخصی که دیگر درقید حیات نیست، ایجاد کنند.

روهرر در گفت‌وگو با وب‌سایت TheRegister گفت:

وقتی پس از داستان بابو، تمایل زیادی به پروژه‌ی خود مشاهده کردم، تصمیم گرفتم یک سرویس هدف خاص بسازم. من می‌خواستم پروژه‌ای بهتر برای افراد ایجاد کنم. امیدوارم تجربه‌ی گفت‌وگو با این چت‌بات‌ها به ایجاد آرامش در افرادی که عزیزان خود را ازدست داده‌اند، کمک کند.

ساختن چت‌بات هوش مصنوعی پیشرفته، فرآیندی دیوانه‌کننده، جالب و علمی-تخیلی است. این کار برای من به‌عنوان یک توسعه‌دهنده، جذاب است.

روهرر حتی یک ویدئو درمورد پروژه‌ی دسامبر ایجاد کرده است که می‌توانید آن را در ادامه تماشا کنید.

کاربران برای ایجاد چت‌بات خود باید ابتدا پرسش‌نامه‌ای را درباره‌ی شخص موردنظر، پر کنند. ازجمله سؤالات این پرسش‌نامه می‌توان به سن، نام، سرگرمی‌های موردعلاقه و خاطرات و حقایق خاص آن‌ها اشاره کرد. پروژه‌ی دسامبر از این داده‌ها برای شخصی‌تر کردن مکالمات و قانع‌کننده‌تر کردن پاسخ‌ها بهره می‌برد. برنامه‌ی روهرر پس‌از این‌که OpenAI حساب وی را به‌دلایل امنیتی مسدود کرد، از GPT-3 و مدل زبان AI21 Lab استفاده کرد.

مردم معمولاً از روی کنجکاوری تصمیم می‌گیرند با پروژه‌ی دسامبر کار کنند و تعداد کمی از آن‌ها با دریافت پاسخ‌های مناسب، دوباره به استفاده از آن روی می‌آورند. یکی از افرادی که تجربه‌ی کار با این نرم‌افزار را داشت اعلام کرد که نتایج ارائه‌شده ازطرف این چت‌بات، متفاوت است. او با انواع و اقسام افرادی که ازدنیا رفته‌اند ازجمله مادربزرگ خود و حتی استیو جابز مکالمه کرده بود. او در بخشی از توضیحات خود گفت:

مکالمات شما با چت‌بات هوش مصنوعی پروژه‌ی دسامبر بسته به نیت می‌تواند خنده‌دار، ترسناک، عمیق، عجیب یا حتی شبیه به یک روند درمانی باشد.

او حتی سعی کرده است تا یک ربات چت با شخصیت مرده‌ی آینده‌ی خود ایجاد کند. وی در این‌رابطه گفت:

این پروژه به‌نوعی من را به‌یاد طالع‌بینی می‌اندازد. شما به ستاره‌های آسمان نگاه می‌کنید تا شخصیت خود را کشف کنید. من هم با نگاه کردن به صفحه‌ای از پیکسل‌ها همین‌کار را کردم.

آیا استفاده از هوش مصنوعی برای شبیه‌سازی مردگان، صنعت روبه‌رشدی است؟

جذابیت استفاده از هوش مصنوعی برای تجسم مردگان، متفاوت است. به‌عنوان مثال، استفاده از شبکه‌های عصبی برای لمس و رنگ‌آمیزی عکس‌های قدیمی بسیار جالب به‌نظر می‌رسد. ابزارهایی مانند MyHeritage حتی گام را فراتر گذاشته و تصاویر را متحرک می‌کند تا احساس خوبی از نگاه‌کردن به آن‌ها به مردم انتقال یابد. احساس دیدن افرادی که زنده نیستند یا دوستانی که ظاهراًُ لحظه‌ای به زندگی بازگردانده شده‌اند، شاید برای برخی افراد، ناراحت‌کننده باشد.

در بخش سؤالات متداول این شرکت آمده است:

برحی افراد قابلیت Deep Nostalgia را دوست دارند و آن را یک ویژگی جادویی توصیف می‌کنند، درحالی‌که برخی دیگر آن را ترسناک می‌دانند و علاقه‌ای به استفاده از آن ندارند. درواقع نتایج ارائه‌شده ازطرف این هوش مصنوعی می‌تواند بحث‌برانگیر باشد و به‌سختی می‌توان نسبت به آن بی‌تفاوت ماند. این ویژگی همان‌طور که از نام آن پیدا است، برای بازگرداندن خاطرات افراد محبوبی که ازدنیا رفته‌اند درنظر گرفته شده است.

هوش مصنوعی می‌تواند مردگان را با انواع داده‌ها ازجمله صدا و تصویر، شبیه‌سازی کند. آمازون نیز قبلاً نشان داد که دستیار صوتی این شرکت موسوم به آلکسا، چگونه می‌تواند صدای افراد را تقلید کند و پس از آن جنجال‌های زیادی مطرح شد. در ویدئویی که تابستان سال جاری در کنفرانس re:MARS این شرکت به‌نمایش درآمد، یک کودک می‌پرسد: «آلکسا، آیا مادربزرگ من می‌تواند خواندن داستان جادوگر شهر اوز را تمام کند؟» و بدین‌ترتیب دستگاه به‌جای مادربزرگ او شروع به خواندن داستان می‌کند.

روهید پراساد، دانشمند ارشد واحد هوش مصنوعی آلکسا گفت که شخص‌سازی این فناوری روشی برای ایجاد اعتماد میان انسان‌ و ماشین فراهم می‌کند. وی همچنین اظهارداشت که این قابلیت به‌خصوص زمانی اهمیت دارد که بسیاری از ما بتوانیم با افرادی که درقید حیات نیستند، مکالمه کنیم. به‌نظر پراساد، آلکسا می‌تواند وانمود کند که شخص موردنظر کاربر مرده است و درصورت درخواست، می‌توان با او صحبت کرد.

فناوری گفت‌وگو با مردگان آلسکا به‌دلیل ماهیت ترسناک خود مورد انتقاد قرار گرفته است. هنوز نمی‌دانیم آیا این ویژگی در دستیار صوتی آمازون، دردسترس عموم قرار خواهد گرفت یا خیر. سخن‌گوی این شرکت دربیانیه‌ای گفت:

ما چیز بیشتری برای اشتراک‌گذاری درمورد قابلیت‌های فناوری گفت‌وگو با مردگان یا دردسترس بودن آن برای عموم، نداریم. شخصی‌سازی صدای آلکسا، ازجمله قابلیت‌های موردعلاقه‌ی بسیاری از مشتریان ما است که از آن برای ایجاد تجربیات لذت‌بخش استفاده می‌کنند. ما درحال‌کار روی بهبود این ویژگی هستیم تا موارد استفاده‌ی دیگری برای آن پیدا کنیم که می‌توانند مشتریان ما را خوشحال کنند. علاوه‌براین، لایه‌های محافظتی موردنیاز برای جلوگیری از سواستفاده‌های احتمالی را مدنظر قرار می‌دهیم.

مارینا اسمیت با شرکت لس‌آنجلسی StoryFile همکاری کرد تا پس‌از مرگش، ویدئوی ایجادشده با هوش مصنوعی از او، در مراسم تشیع‌جنازه، پخش شود که این اقدام بسیار خبرساز شد. اسمیت پیام‌های ویدئویی را ازقبل ضبط می‌کرد و الگوریتم‌های یادگیری ماشینی به انتخاب بهترین کلیپ‌ها کمک کردند تا وقتی مهمان‌ها از او سؤال کردند، به‌نوعی بتواند در مراسم تدفین خود، با آن‌ها صحبت کند.

شاید احیای مردگان با استفاده از الگوریتم‌ها، عجیب‌وغریب یا حتی مخرب به‌نظر برسد، اما می‌تواند به‌نوعی برای افرادی که ذهن باز دارند، احساس آرامش ایجاد کند. یکی از کاربران پروژه‌ی دسامبر می‌گوید قبل‌از اقدام به استفاده از نرم‌افزار مذکور، چندبار فکر می‌کند. این کاربر تجربه‌ی گفت‌وگو با چت‌بات هوش مصنوعی موردبحث را به‌طرز عجیبی شبیه به روندهای درمانی می‌بیند.

روهرر پروژه‌ی دسامبر را چندین‌بار آزمایش و از چت‌بات خود برای گفت‌وگو با برخی آشنایان ازجمله پدربزرگ و مادربزرگ، عمه و معلم پیانوی دوران کودکی‌اش که درگذشته‌اند، استفاده کرده است. او می‌گوید، پروژه‌ی دسامبر فرصتی ایجاد کرده است تا خاطرات قدیمی‌ را زنده کند.