وزیر ارتباطات: کنترل ماهواره خیام به طور کامل در اختیار متخصصان کشورمان است
در مراسم افتتاح مرکز کنترل و عملیات ماهواره‌های سنجش از دور در پایگاه فضایی ماهدشت اعلام شد که قرار است برای نخستین بار تصاویر دریافتی ماهواره خیام به نمایش گذاشته شود. به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات در این برنامه خبر داد به‌زودی امکان بهره‌برداری از تصاویر و داده‌های ماهواره خیام برای شرکت‌ها، ارگان‌ها و سازمان‌هایی که خدمات لازم را ارائه می‌کنند فراهم می‌شود. زارع‌پور تأکید کرد نخستین بار است که به چنین تصاویر و داده‌هایی به‌طور مستقیم دسترسی داریم و کنترل ماهواره خیام به‌طور کامل دراختیار متخصصان کشورمان است.
در حال حاضر، خیام تنها ماهواره سنجشی است که کشور به آن دسترسی دارد و بهره‌برداری از تصاویر ارائه‌شده از خیام در این مرکز صورت می‌گیرد. حدود دو ماه از پرتاب این ماهواره می‌گذرد. ماهواره‌ای که حواشی زیادی در مورد ساخت و استفاده از داده‌های آن وجود داشت. اگرچه برخی از ملی بودن این ماهواره گفته بودند اما این ماهواره بنابر اعلام مرکز فضایی کشور با مشارکت روسیه ساخته شده و براساس پارامترهای تعیین‌شده از سوی ایران و همچنین نظارت ایران به مرحله ساخت رسیده است. کاربرد داده‌های این ماهواره هم از مواردی بود که حاشیه‌هایی درباره آن شکل گرفت. اما سازمان فضایی ایران اهداف صلح‌آمیز خیام را در چند دسته کشاورزی، محیط زیست، بلایای طبیعی، تغییرات شهری، اکتشافات معدنی و پایش منابع آبی اعلام کرده است.
زارع پور در این برنامه از تلاش وزارت ارتباطات و صنعت فضایی کشور با محوریت سازمان فضایی برای دستیابی به ماهواره‌های بومی با دقت بالا گفت و تأکید کرد: «همه فعالان صنعت فضایی به‌دنبال آن هستند که در کشور مطابق برنامه‌ریزی‌ها در حوزه ماهواره‌های سنجشی به ماهواره‌هایی با دقت یک‌متر و زیر یک متر تا افق ۱۴۰۳ برسیم. برای داشتن یک ماهواره عملیاتی و موفق باید گام‌های متعددی برداشته شود. نخستین گام دراختیار داشتن ماهواره‌هایی است که امکان دریافت تصاویر با دقت بالا داشته باشد که خود همین امر نیازمند زیرسیستم‌ها و دوربین‌هایی است که تصاویر را از فاصله ۵۰۰ کیلومتری به صورت رنگی تهیه کند و کاری بسیار پیشرفته است.»
قابلیت پرتاب ماهواره‌های سبک تا ۵۰ کیلوگرم در مدار لئو ( حدود ۵۰۰ کیلومتری از سطح زمین) که نمونه آن ماهواره نور ۲ است و سال گذشته پرتاب شد، یکی از دستاوردهایی بود که زارع‌پور به آن اشاره کرد و خبر داد که امسال کلاس جدیدی از ماهواره‌بر‌های لایه لئو حاصل کار وزارت دفاع و سپاه پاسداران رونمایی خواهد شد که امکان پرتاب ماهواره تا ۱۰۰ کیلوگرم را دارد. او ابراز امیدواری کرد که: «تا پایان دولت سیزدهم ماهواره‌های ۵۰۰ کیلوگرمی و در کلاس ماهواره خیام را با ماهوره‌برهای خودمان با موفقیت در مدار قرار دهیم.»
پرتاب ماهواره ۶۰۰ کیلوگرمی خیام در ۱۸ مرداد از پایگاه فضایی بایکونور در قزاقستان صورت گرفت. وزیر ارتباطات در مراسم افتتاح ساختمان خیام خبر داد که ساخت بزرگ‌ترین پایگاه پرتاب فضایی آغاز شده و در یک سال آینده اولین پرتاب‌ها از این مرکز جدید فضایی صورت خواهد گرفت که به گفته زارع‌پور مزایایی نسبت به پایگاه‌های دیگر فضایی از جهت دسترسی به مدارهای بالاتر دارد. او از برنامه‌ریزی برای ماهواره‌های مخابراتی در لایه ژئو خبر داد و گفت: «مطابق قول متخصصان کشور باید تا پایان دولت سیزدهم یک ماهواره را در مدار ژئو (۳۶ هزار کیلومتری از سطح زمین) قرار دهیم. امروز حضور در فضا یک کار اختیاری نیست بلکه یک الزام است. بسیاری از خدماتی که به مردم باید داده شود و بخش‌های مختلف به آن نیازمند هستند لازمه‌اش دریافت داده‌های فضایی است و بهره‌برداری از مواهب فضا یکی از برنامه‌های کلیدی دولت سیزدهم است. سرریز فناوری‌های فضایی در بخش‌های مختلف کشور قطعاً می‌تواند منجر به تحول شود. یکی از مأموریت‌هایی که برای سازمان فضایی ترسیم شده و یکی از مصوبات شورای عالی فضایی این است که سرریز فناوری‌های فضایی را در بخش‌های مختلف صنعت و خدمات کشور داشته باشیم که این حرکت هم آغاز شده و امیدواریم که شاهد تحول در حوزه‌هایی که با بخش فضایی مشترک هستند باشیم. هدف نهایی کاربردی شدن فناوری فضایی در زندگی روزمره مردم است که با بهره‌برداری از نخستین ماهواره عملیاتی این اتفاق رقم خواهد خورد.»
زارع پور خبر از تصویب نقشه راه و برنامه ده سال آینده حوزه فضایی کشور در جلسه‌ی دوم شورای عالی فضایی داد که به‌زودی قرار است برگزار شود.
