دانشمندان ژاپنی علل بیولوژیکی گوشه‌گیری اجتماعی را کشف کردند
پژوهشگران دانشگاه کیوشو متوجه وجود چندین زیست‌نشانگر مهم خون در افراد مبتلا به هیکیکوموری (گوشه‌گیری اجتماعی بیمارگونه و بسیار شدید) شده‌اند و می‌گویند که می‌توان از روی آن‌ها، شدت گوشه‌گیری اجتماعی افراد را پیش‌بینی کرد. پروژه‌ی تحقیقاتی پژوهشگران به آن‌ها امکان داد بین افراد سالم و افراد مبتلا به هیکیکوموری تمایز قائل شوند.
به‌نقل از وزارت بهداشت، کار و رفاه ژاپن، هیکیکوموری به شرایطی گفته می‌شود که فرد خود را برای مدت‌زمان بیش از ۶ ماه به‌طور کامل از خانواده و جامعه منزوی کند. به گفته‌ی مقامات بهداشت، هیکیکوموری که به آن کناره‌گیری اجتماعی بیمارگونه هم گفته می‌شود تا سال ۲۰۲۲ بیش از نیم میلیون نفر را در سراسر ژاپن تحت تأثیر قرار داده است.
به‌طور سنتی به هیکیکوموری به‌عنوان یک سندرم مختص به فرهنگ ژاپن نگاه می‌شد، بااین‌حال شواهدی که در دهه‌های اخیر به دست آمده‌اند نشان می‌دهند هیکیکوموری در حال تبدیل شدن به پدیده‌ای جهانی است. برخی از افراد نگران‌اند که دنیاگیری ویروس کرونا باعث افزایش تعداد افراد مبتلا به گوشه‌گیری اجتماعی بیمارگونه در سراسر دنیا شود.
آن‌طور که سای‌تک‌دیلی می‌نویسد، بیمارستان دانشگاه کیوشو در سال ۲۰۱۳ اولین درمانگاه سرپایی با محوریت تحقیق روی هیکیکوموری را افتتاح کرد و گفت که قصد دارد ازطریق فهم بیولوژیکی، روانی و اجتماعی این اختلال نوعی سیستم حمایت از بیمار ایجاد کند.
پژوهشگران دانشگاه کیوشو از متابولوم خون و دادههای بالینی برای شفاف‌سازی مشخصه‌های هیکیکوموری استفاده کرده‌اند. آن‌ها با هدف دسته‌بندی، پیش‌بینی شدت و طبقه‌بندی هیکیکوموری سراغ مدل‌های مبتنی‌بر یادگیری ماشین رفتند.
تاکاهیرو کاتو، پژوهشگر ارشد پروژه‌ی تحقیقاتی جدید و از اعضای دانشکده‌ی علوم پزشکی دانشگاه کیوشو، می‌گوید پیش‌تر مطالعات دقیقی روی جنبه‌ی جامعه‌شناختی هیکیکوموری انجام شده است، بااین‌حال شکاف‌هایی عمده در فهم جنبه‌های بیولوژیکی این اختلال دیده می‌شود.
کاتو در ادامه توضیح می‌دهد: «بیماری‌های روانی نظیر افسردگی، اسکیزوفرنی و اختلال اضطراب اجتماعی گاهی اوقات در افرادی که با هیکیکوموری دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند مشاهده می‌شود. بااین‌حال مطالعات پیشین ما نشان می‌دهد همه‌چیز به این سادگی‌ها نیست و هیکیکوموری اختلالی پیچیده محسوب می‌شود که در آن عناصر مختلف روان‌شناختی و غیر روان‌شناختی هم‌پوشانی دارند. فهمیدن این که از لحاظ بیولوژیکی چه اتفاقی می‌افتد کمک بزرگی به ما می‌کند تا هیکیکوموری را شناسایی و درمان کنیم.»
پژوهشگران دانشگاه کیوشو آزمایش بیوشیمیایی خون انجام دادند و اطلاعات مربوط به متابولوم پلاسما را از ۴۲ فرد مبتلا به هیکیکوموری که هیچ دارویی دریافت نکرده‌اند جمع‌آوری و سپس آن را با دادههای ۴۱ فرد سالم داوطلب مقایسه کردند (منظور از متابولوم، مولکول‌های کوچکی مثل قندها، اسیدهای آمینه و پروتئین‌ها هستند که در خون یافت می‌شوند). در مجموع دادههای مربوط به ۱۲۷ مولکول تجزیه‌و‌تحلیل شد.
دایکی ستویاما، نویسنده‌ی ارشد مقاله، می‌گوید: «برخی از یافته‌های کلیدی ما نشان می‌دهد در خون مردان مبتلا به هیکیکوموری سطح اورنیتین و فعالیت آرژیناز سرم بالاتر و سطح بیلی‌روبین و آرژینین پایین‌تر بود. در بیماران مرد و زن، سطح آسیل‌کارنیتین‌های دارای زنجیره‌ی بلند بیشتر بود. به‌علاوه، وقتی این داده‌ها را بیشتر تحلیل و دسته‌بندی کردیم، توانستیم بین افراد سالم و افراد مبتلا به هیکیکوموری تمایز قائل شویم و حتی شدت بیماری را پیش‌بینی کنیم.»
اورنیتین نوعی اسید آمینه است که به کمک آنزیم آرژیناز از اسید آمینه‌ی آرژینین ایجاد می‌شود. این مولکول‌ها در بسیاری از عملکردهای بدن نظیر تنظیم فشار خون و چرخه‌ی اوره حیاتی‌اند.
بیلی‌روبین زمانی ساخته می‌شود که کبد گلبول‌های قرمز خون را تجزیه می‌کند و در اغلب مواقع از آن به‌عنوان نشانه‌ای برای عملکرد مناسب کبد استفاده می‌شود. مطالعات علمی نشان می‌دهد سطح بیلی‌روبین خون در بیماران مبتلا به افسردگی شدید و اختلال عاطفی فصلی، پایین‌تر از حد معمول است.
در نهایت آسیل‌کارنیتین‌ها نقش مهمی در تأمین انرژی برای مغز ایفا می‌کنند. هنگامی که بیماران مبتلا به افسردگی از بازدارنده‌های منتخب بازجذب سروتونین استفاده می‌کنند، سطح آسیل‌کارنیتین‌ها کاهش پیدا می‌یابد. بااین‌حال تفاوت مهمی بین بیماران مبتلا به هیکیکوموری با بیماران مبتلا به افسردگی دیده می‌شود؛ تنها آسیل‌کارنیتین‌های دارای زنجیره‌ی بلند در بیماران مبتلا به هیکیکوموری افزایش می‌یابند و تغییری در آسیل‌کارنیتین‌های دارای زنجیره‌ی کوتاه ایجاد نمی‌شود.
- انزوای اجتماعی ساختار مغز انسان را تغییر می‌دهد
- تأثیر تنهایی و انزوای اجتماعی بر سلامت روان
تاکاهیرو کاتو می‌گوید: «شناسایی زیست‌نشانگرها قدم اول در کشف ریشه‌های بیولوژیکی هیکیکوموری و ربط دادن آن‌ها به‌شدت این اختلال است. ما امیدواریم که این یافته‌ها به درمان‌های تخصصی بهتر و حمایت از بیماران مبتلا به هیکیکوموری منجر شود.»
کاتو در ادامه‌ی سخنانش اضافه می‌کند که سؤالات زیادی باقی مانده و دانشمندان هنوز نمی‌دانند علل ایجاد این زیست‌نشانگرها چیست: «امروزه هیکیکوموری در حال گسترش در سراسر دنیا است، به‌همین‌دلیل باید تحقیقاتی بین‌المللی انجام دهیم تا شباهت‌ها و تفاوت‌های بین افراد مبتلا به هیکیکوموری را در سطح جهان شناسایی کنیم.»
نتایج این مطالعه در مجله‌ی علمی Dialogues in Clinical Neuroscience منتشر شده است. این پروژه‌ی تحقیقاتی توسط انجمن ترویج علم ژاپن و آژانس تحقیق و توسعه‌ی پزشکی ژاپن تأمین مالی شد.
