عینک‌های واقعیت افزوده چگونه به جایگزین گوشی‌های هوشمند تبدیل خواهند شد؟

درحال‌حاضر عینک‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در موارد مختلف از آموزش گرفته تا داستان‌های عملی‌تخیلی، بازی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند و این فناوری به بشر کمک کرده است تا در انجام برخی کارهای خود عملکرد بهتری داشته باشد.

با نگاه به آینده، می‌توانیم شاهد تبدیل شدن فناوری‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده به بخش مهمی در زندگی روزمره خود باشیم. انتظار می‌رود بازار ترکیبی هدست‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۸ حدود ۱۰ برابر گسترش یابد و این تکنولوژی‌ها می‌توانند در آینده جایگزین ابزاری شوند که زندگی امروزی ما به‌شدت به آن‌ها وابسته است: گوشی‌های هوشمند.

مطمئناً آینده‌ی اینترنت و این‌ که چگونه زندگی ما را دربرخواهد گرفت، در خطی مستقیم پیشرفت نخواهد کرد، اما مفاهیمی مثل متاورس نوید آینده‌ای را می‌دهد که می‌تواند زندگی ما را دگرگون کند. نگاه کردن به صفحه‌نمایش‌ها دیگر مثل گذشته باعث نمی‌شود از هر نظر راضی باشیم و اکنون قصد داریم به گسترش واقعیت در محیط‌های اطراف خود بپردازیم و آن‌ را بهتر درک کنیم. فناوری‌هایی مثل واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، می‌توانند این تمایل را برای تقویت واقعیت موجود یا فرار به واقعیتی که پذیرفتن آن آسان‌تر است، برآورده کنند.

چرا واقعیت افزوده (و نه واقعیت مجازی) بهترین جایگزین برای گوشی‌های هوشمند است؟

اگرچه واقعیت افزوده و واقعیت مجازی هردو، بینش و روان ما را به‌طور مشابه دستکاری می‌کنند، تجربیات واقعیت مجازی بسیار فراگیرتر هستند و ما را وارد قلمرویی کاملاً جدید خواهند کرد؛ چنین شرایطی می‌تواند در ابتدا هیجان‌انگیز باشد، اما درنهایت باعث می‌شود از دنیای واقعی دور شویم. علاوه‌براین، ازآنجاکه تجربه‌های واقعیت مجازی، دنیای واقعی را کاملاً محو می‌کنند، درصورتی‌که برای دوره‌های طولانی مورد استفاده قرار گیرند، حواس ما را پرت خواهند کرد.

درهمین‌حال، واقعیت افزوده، پلی میان دنیای واقعی و تجربه‌ی واقعیت مجازی مداوم ایجاد می‌کند. همان‌طور که از نام آن پیدا است، این فناوری فقط ازطریق اطلاعات اضافه که ممکن است به‌راحتی دردسترس نباشند، تجربه‌ی ما را از دنیای واقعی، تکمیل می‌کند. این تکنولوژی، تخیل ما را غنی‌تر می‌سازد، بدون این‌ که ارتباط با دنیای واقعی به‌طور کامل قطع شود.

ما می‌توانیم از گوشی‌های هوشمند یا تبلت‌های خود برای بررسی محیط اطراف استفاده کنیم. به‌عنوان مثال می‌توانیم دوربین گوشی هوشمند خود را به‌سمت منوهای غذا یا تابلوهای جاده بگیریم و سپس با بهره گرفتن از اپلیکیشن‌هایی مثل گوگل‌لنز، آن‌ها را به زبان دلخواه خود ترجمه کنیم. علاوه‌براین می‌توانیم درباره‌ی ساختمان‌ها و خیابان‌های اطراف، اطلاعاتی به‌دست آوریم یا با سرویس نقشه‌های گوگل یا اپل، برای رسیدن به مقصد، راهنمای مسیر گام‌به‌گام دریافت کنیم.

اگرچه واقعیت مجازی می‌تواند مثل واقعیت افزوده سرگرم‌کننده، مفید و تأثیرگذار باشد، اما ظاهراً فناوری واقعیت افزوده جانشین آینده‌نگرانه‌تری برای گوشی‌های هوشمند خواهد بود. در ادامه به دلایل حمایت از این استدلال اشاره خواهیم کرد.

استفاده‌ی آسان

یک هدست واقعیت افزوده، وزن کمی دارد و استفاده از آن بسیار آسان است، زیرا به‌جای ایجاد قلمرو مجازی جدید، فقط برخی از المان‌ها را به دنیای واقعی اضافه می‌کند. مورد دیگر این‌ است که هدست واقعیت افزوده ازنظر وضوح نمایشگر، محدودیت زیادی ندارد زیرا هنگام استفاده از آن‌ همچنان می‌توان دنیای واقعی را با شکوه تمام مشاهده کرد. ازآنجاکه نمایشگر روی هدست‌های واقعیت افزوده باید عناصر کمتری را ارائه و پردازش کند، بنابراین برای نیازهای پردازشی خود به سخت‌افزار خیلی قدرتمندی نیاز نخواهد داشت و حتی می‌توان از قدرت پردازشی کمتر نسبت به گوشی‌های هوشمند در ساخت چنین محصولاتی بهره گرفت. نتیجه این‌ است که بیشتر هدست‌های واقعیت افزوده با فرم‌فکتور عینک‌های معمولی دردسترس قرار گرفته‌اند.

درواقع، شرکت‌هایی مثل اوپو و کوالکام، هدست‌های واقعیت افزوده را به‌عنوان ادامه‌‌دهنده‌ی مسیر گوشی‌های هوشمند توصیف می‌کنند. درحالی‌که این پیش‌بینی برای سال‌های آینده دقیق به‌نظر می‌رسد، اما ورود این نوع محصولات به زندگی روزمره‌ی ما به‌جای گوشی‌های هوشمند، باید در مسیر تکامل طبیعی قرار گیرد و به‌همین دلیل احتمالاً چندین سال تا رسیدن به آن، فاصله داریم.

آشنایی

طبق گزارش‌ شورای بینایی آمریکا، فقط در این کشور ۲۰۰ میلیون نفر برای اصلاح بینایی خود از عینک استفاده می‌کنند، درحالی‌که گفته می‌شود تعداد افراد عینکی در سراسر جهان حدود دو میلیارد نفر است. این آمار نشان می‌دهد که نوع بشر، با عینک رابطه‌ی صمیمانه‌ای دارد و در چند قرن اخیر این رابطه همچنان برقرار مانده است.

به‌طورکلی، مردم تمایل دارند به‌سمت محصولاتی که حس آشنای بیشتری ارائه می‌دهند، جذب شوند و این آشنایی با عینک می‌تواند به‌طور بالقوه، نیروی محرک مهمی برای پذیرش عینک‌های واقعیت افزوده باشد. این در حالی است که بیشتر کاربران واقعیت مجازی شامل گیمرها یا افراد حرفه‌ای می‌شوند که از آن برای تجربه‌ی دنیاهای جدید یا یادگیری استفاده می‌کنند. تعداد کاربران دستگاه‌های واقعیت افزوده در سال ۲۰۲۰ تقریباً ۱٫۵ برابر تعداد کاربران محصولات واقعیت مجازی گزارش شده است و انتظار می‌رود این شکاف در سال‌های آینده بیشتر شود.

یکی از مهم‌ترین عواملی که میزان استفاده از واقعیت افزوده را حتی بدون عینک‌های اختصاصی آن، افزایش می‌دهد، فیلترهای برنامه‌هایی مثل اسنپ‌چت، اینستاگرام، تیک‌تاک و غیره است. با نزدیک‌ شدن به آینده‌ و نفوذ بیشتر واقعیت افزوده، می‌توان انتظار داشت که نوع تعامل‌ها در شبکه‌های اجتماعی نیز به‌میزان درخورتوجهی با فناوری واقعیت افزوده ترکیب شود.

در چنین شرایطی، شنیدن نام افراد در یک محیط اجتماعی، هیجان‌انگیز خواهد بود زیرا عینک‌های واقعیت افزوده می‌توانند چهره‌ی افراد را به‌خاطر بیاورند و آن را به شما یادآوری کنند؛ بدون این‌ که دیگران بدانند جلوی چشم شما چه می‌گذرد. این یکی از مواردی است که می‌تواند به تکامل مسیر این نوع محصولات برای جایگزینی با گوشی‌های هوشمند، کمک کند.

کسب اطلاعات بیشتر از محیط اطراف

می‌توان انتظار داشت علاوه‌بر رشد فناوری‌هایی مثل واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، حوزه‌های دیگری مثل یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی نیز در سال‌های آینده پیشرفت‌های مهمی داشته باشند. با فرض بر این‌ که هوش مصنوعی به خودآگاهی نرسد و دنیا را تسخیر نکند، شاید بتوان گفت بینایی کامیپوتری در آینده‌ی نزدیک بهبود خواهد یافت. با این‌ پیشرفت‌ها و بهره گرفتن از مزیت‌های هوش مصنوعی، می‌توانیم داده‌های بیشتری از محیط‌هایی که در آن حضور داریم و از دریچه‌ی عینک به آن‌ها نگاه می‌کنیم، به‌دست آوریم.

همان‌طور که انویدیا نیز اشاره کرده است، بینایی رایانه‌ای که از آن به‌عنوان هوش ویدئویی نیز یاد می‌شود، برای مواردی مثل شناسایی اشیا، چهره‌ها، حرکت‌ها، حالت‌های چهره و جریان‌های نوری کلی استفاده می‌شود. دید رایانه‌ای به‌همراه محاسبات ابری می‌تواند به‌طور گسترده و با هزینه‌ی مقرون‌به‌صرفه دردسترس شرکت‌ها قرار گیرد تا با بهره گرفتن از آن‌ها، عینک‌های واقعیت افزوده‌ی خود را بسازند.

تصور کنید بتوان دنیا را مثل شخصیت اصلی فیلم مرد آهنی مشاهده کرد. با تبدیل شدن عینک‌های واقعیت افزوده به بخشی از زندگی روزانه‌ی ما، بشر به قدرتی فوق‌العاده دست خواهد یافت که گوشی‌های هوشمند هرگز قادر به انجام آن نیستند.

افزایش روز‌افزون علاقه‌ی شرکت‌های بزرگ فناوری به حوزه‌ی واقعیت افزوده

شواهد نشان می‌دهد تقریباً هرچیزی که توجه اپل را به خود معطوف کند، مثل طلا مورد توجه همگان قرار خواهد گرفت. انتظار می‌رود این شرکت اواخر سال ۲۰۲۴ هدست‌ واقعیت ترکیبی خود را روانه‌ی بازار کند، اما علاقه‌ی اپل به حوزه‌ی واقعیت افزوده می‌تواند کل صنعت گوشی‌های هوشمند را به مسیری کاملاً جدید سوق دهد. به گفته‌ی تحلیلگر معروف، مینگ‌چی کو، غول فناوری مستقر در کوپرتینو قصد دارد در ۱۰ سال آینده، عینک‌های واقعیت افزوده را جایگزین آیفون کند که این مورد با توجه به رشد فناوری، قابل‌قبول است.

شرکت‌های کمتر شناخته‌شده مثل اوپو حتی قبل از اپل، عینک‌های واقعیت افزوده را به‌عنوان محصولاتی که در آینده جایگزین گوشی‌های هوشمند خواهند شد نشان می‌دهند.

به‌طور هم‌زمان، امکان دارد عینک واقعیت افزوده‌ی متا، ماه‌ها قبل از محصول واقعیت افزوده‌ی اپل روانه‌ی بازار شود. با توجه به هدست‌های واقعیت مجازی بسیار موفق این شرکت یعنی سری Oculus، می‌توان انتظار داشت عینک واقعیت افزوده‌ی آن نیز با ارائه‌ی تجربه‌ی متاورس، به چنین سطحی از موفقیت دست یابد.

اگرچه عینک گوگل و هولولنز مایکروسافت هنوز به‌طور گسترده وارد بازار نشده‌اند، اما تخصص این شرکت‌ها در حوزه‌ی بینایی کامپیوتری به آن‌ها اجازه می‌دهد تجربه‌های واقعیت افزوده را با پرکاربردترین سیستم‌عامل‌های جهان ازجمله اندروید و ویندوز ارائه دهند.

عینک‌های واقعیت افزوده چه مشکلاتی را برطرف نمی‌کنند؟

واقعیت افزوده احتمالاً در آینده به‌طور قابل‌توجهی بر زندگی اجتماعی و شخصی ما مسلط خواهد شد، اما مشکلات مرتبط با گوشی‌های هوشمند امروزی می‌تواند به فناوری‌های آینده نیز سرایت کند. احتمال دارد مردم انتظار داشته باشند شرایطی شبیه آغاز دوره‌ی گوشی‌های هوشمند را این‌ بار با عینک‌های واقعیت افزوده تجربه کنند. منطقه‌بندی یا مسدود کردن انتخابی برخی از جنبه‌های واقعیت می‌تواند دردسترس‌تر باشد، درحالی‌که عقب‌نشینی از یک واقعیت عینی قانع‌کننده می‌تواند پیچیده‌تر از فشار دادن دکمه‌ی پاور روی گوشی‌های هوشمند باشد.

البته در مسیر تسلط عینک‌های واقعیت افزوده روی زندگی بشر، چالش‌های مهمی پیش روی مهندسان است. به‌عنوان مثال کالیبره کردن محصولات واقعیت افزوده برای افزایش دقت، به زیرساخت گسترده‌ای از حسگرها و شبکه‌های بی‌سیم فوق‌سریع نیاز دارد. بهترین راهکار برای رفع این مشکلات، ایجاد یک شبکه‌ی فراگیر ماشین‌به‌ماشین (M2M) خواهد بود که در آن هر ماشین یا ابزاری با هر دستگاه دیگری تعامل خواهد داشت. علاوه‌براین، همه‌ی اجسام فیزیکی، ساختمان‌ها و شاید حتی عناصر طبیعی جهان به این نوع حسگرها مجهز شوند. بدین‌ترتیب، هر دستگاه به‌جای ارسال اطلاعات به عینک واقعیت افزوده، باید اشیای اطراف را شناسایی کند که این خود کاری بزرگ خواهد بود. درهمین‌حال، نگرانی‌های امنیتی و حفظ حریم‌ خصوصی، مواردی هستند که در مورد محصولات واقعیت افزوده اهمیت بالایی دارند.

درنهایت، حذف جهت‌گیری‌ها در هوش مصنوعی، یکی از چالش‌های مهمی خواهد بود که مهندسان باید با آن مقابله کنند. رایانه‌ها برخلاف انسان‌ها، احساسات را تشخیص نمی‌دهند و درواقع حسی را تجربه نمی‌کنند. مسلماً آموزش قضاوت و مهم‌تر از آن احترام گذاشتن به ارزش‌های انسانی، کار دشواری خواهد بود.