سریع‌تر، ارزان‌تر و سبزتر: آیا تحویل کالا با پهپاد آینده حوزه لجستیک خواهد بود؟

پیشرفت فناوری سقف رویاهای ما را بالاتر برده و احتمالا باید منتظر باشیم تا به‌زودی تحویل کالا با پهپاد ممکن شود. شرکت‌های مختلفی در این زمینه در حال فعالیت هستند و به نظر می‌رسد که مزایای استفاده از آسمان برای تحویل مرسولات باعث می‌شود که کشورها هرچه زودتر پذیرای این فناوری‌ها باشند، همان طور که عمان برای اولین بار در دنیا به یک شرکت برای این کار مجوز داده است.

استفاده از پهپاد برای تحویل کالا راهی آسان برای دسترسی مشتریان به مرسولات است. این سازوکار به محیط زیست کمک می‌رساند، خدمت‌رسانی به مناطق دورافتاده را راحت می‌کند و از نظر اقتصادی به صرفه است. تحقیقی که به تازگی توسط شرکت UVL Robotics انجام شده، این مسئله را که یک مدل خودکار تحویل کالا می‌تواند ایمن و کارآمد عمل کند، ثابت کرده است. این شیوه حتی در شهرهای شلوغ و پرتراکم که بیش از دو سوم جمعیت دنیا تا سال 2050 ساکن آن‌ها خواهند شد، کاربردی است.

UVL Robotics یک شرکت کالیفرنیایی و ارائه دهنده راهکارهای پهپادی بر پایه هوش مصنوعی است. این شرکت تحقیقات خود را تقریبا در طول یک سال از طریق سیستم پهپادی خودکارش در مسقط، پایتخت عمان انجام داده که یک میلیون نفر جمعیت دارد. این شرکت در واقع اولین بازیگر این حوزه است که برای پهپاد فراتر از خط بصری دید (BVLOS) خود از سازمان هوانوردی عمان و دولت این کشور مجوز کامل گرفته است.

«موسی البلوشی»، هم‌بنیان‌گذار و مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقای UVL Robotics در گفتگو با خبرگزاری یورونیوز می‌گوید: «ما آزمایش‌ها و دموهای زیادی را از جمله برای تحویل دارو، غذا، مواد خوراکی و نامه‌ها انجام دادیم.»

ارزان‌تر و سریع‌تر از سایر روش‌های پستی؟

تحویل مایل آخر معمولا حدود نیمی از هزینه‌های پستی را در بر می‌گیرد. این بخش از فرآیند پست به آخرین بخش از جابه‌جایی مرسوله قبل از رسیدن به دست مشتری گفته می‌شود. این بازار پرهزینه احتمالا تا سال 2028 ارزشی در حدود 50 میلیارد دلار پیدا خواهد کرد. ولی با پهپادها می‌توانیم این کار را به شکل مقرون به صرفه‌تری انجام دهیم.

مطالعه UVL Robotics نشان می‌دهد که استفاده از پهپادها برای تحویل مرسولات در مناطق شهری به‌زودی به سطحی خواهد رسید که هزینه آن حداقل از تحویل مرسولات از طریق انسان‌ها بیشتر نخواهد بود. به‌طور میانگین، در شرایطی که شش پهپاد 192 سفر سریع روزانه در شعاع 10 کیلومتری داشته باشند، هزینه تحویل یک مرسوله 3 کیلوگرمی از مواد خوراکی 5 دلار یا کمتر خواهد بود.

این هزینه تقریبا مشابه هزینه‌ای است که معمولا برای تحویل مرسولات توسط اکثر شرکت‌های فعال در این حوزه دریافت می‌شود. البته موسی البلوشی می‌گوید روش آن‌ها ایمن‌تر و تا سه برابر سریع‌تر است: «ما می‌توانیم زمان تحویل کالاها را از چند روز به چند ساعت و از چند ساعت به چند دقیقه برسانیم.» او تاکید دارد که این روش به ویژه برای رسیدن به مناطق دور از دسترس عمان و جزیره‌های این کشور مناسب است و موجب کاهش زمان تحویل می‌شود.

پیشرفت‌های فنی در حوزه‌های کلیدی از جمله اینترنت چیزها (IoT)، بینایی کامپیوتر و تراکم سلول‌های باتری اجازه داده تا شرکت‌ها بتوانند شرایط لجستیک شرکت-تا-مصرف‌کننده را بازتعریف کنند و کل چرخه تحویل را به‌طور خودکار درآورند. البلوشی می‌گوید: «همه این اتفاقات خیلی سریع در حال رخ دادن است، در کمتر از دو سال.»

کاهش ترافیک شهری و تولید کربن

بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد، با رونق تجارت فروشگاه‌های آنلاین، تحویل مایل آخر احتمالا تا سال 2030 حدود 78 درصد رشد خواهد کرد و میزان تولید کربن را تا بیش از 30 درصد در 100 شهر بزرگ جهان افزایش خواهد داد. استفاده از پهپادهای برقی از جنبه‌های مختلف بسیار سبزتر از راهکارهای زمینی است.

اکثر تحویل‌هایی که در حال حاضر تحت آزمایش قرار دارند، بسته‌های کوچکی هستند که برای انتقال نیازی به ون یا وانت ندارند. UVL Robotics دریافته که اگر خودرویی در حین بار زدن و تخلیه بار در حالت آماده به کار نباشد، می‌توان 30 تا 50 درصد به کاهش آلودگی‌های ناشی از کربن دی اکسید کمک کرد.

مهاجرت به سمت استفاده از پهپادها برای تحویل مرسولات همچنین تعداد تصادفات جاده‌ای را کاهش می‌دهد و می‌تواند به حفظ جان شهروندان کمک کند. UVL در سیستم خود از ایستگاه‌های کوچکی استفاده می‌کند که کاملا خودکار هستند. این ایستگاه‌ها اجازه فرود پهپادها، شارژ و مدیریت دمای آن‌ها را می‌دهند.

در مسیر سوددهی

مدل تجاری تحویل مایل آخر با پهپادهای خودران ثابت کرده که یک مدل سودآور و مقیاس‌پذیر است. در واقع همین خودکار بودن، وجود ایستگاه‌های مخصوص مرسولات و مسیرهای مشخص پرواز عواملی هستند که باعث شده این مدل تجاری از لحاظ اقتصادی خیلی پایدارتر از مدل‌هایی باشد که در آن‌ها یک اپراتور هدایت پهپادها را برعهده دارد.

حتی اگر تمام مشکلات قانونی و مسائل مختلف استفاده از پهپادها در مناطق شهری از جمله مقررات سروصدا و محدودیت حرکت در ناحیه‌های خاص را در نظر بگیریم، UVL توانسته مسیر روشنی برای سوددهی شرکت‌ها و سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند وارد این فضا شوند، پیدا کند.

«یوگش گیکواد»، موسس شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر Yuvidigital Worldwide از لندن می‌گوید: «حمل و نقل شهری به سرعت در حال رشد است و در سال‌های آینده هم به همین منوال به پیش خواهد رفت. امیدواریم که با ظهور نوآوری‌های ناشی از دوره کرونا و پس از پایان جنگ در اروپا، شاهد تغییرات سریع‌تر در این حوزه باشیم.»

Yuvidigital Worldwide یکی از حامیان استارتاپ فرانسوی فعال در حوزه وسیله نقلیه برقی نشست و برخاست عمودی یا eVTOL است و سعی دارد یک صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی با تمرکز بر حمل و نقل شهری راه‌اندازی کند. گیکواد می‌گوید: «بازیگران بزرگ بسیاری در حال کار در این فضا هستند و انتظار داریم که فناوری‌های جذابی را در المپیک 2024 پاریس ببینیم.»

آمازون هم یکی از بازیگران بزرگ این حوزه است و با وجود همه مشکلاتی که در یک دهه تلاش این شرکت در این زمینه به وجود آمده، آن‌ها بالاخره در ماه ژوئن اعلام کردند که در دنباله سال برای اولین بار تحویل با پهپادهای پرایم ایر را در کالیفرنیا آغاز می‌کنند. این غول دنیای تجارت در پستی در این باره گفته بود که آن‌ها در حال ساخت یک فناوری متفاوت‌اند.

آمازون مدعی است: «ما یک سیستم پیشرفته و پیشگام برای شناسایی و اجتناب از موانع ساخته‌ایم که فعالیت بدون نیاز به ناظران انسانی را ممکن می‌کند و به پهپادهای ما اجازه می‌دهد در فواصل طولانی‌تر حرکت کنند و به‌صورتی ایمن و قابل اعتماد از برخورد با هواپیماها، مردم، حیوانات و دیگر موانع خودداری نمایند.»

آمازون می‌گوید تاکنون بیش از دو جین نمونه اولیه از پهپادهای خود را آزمایش کرده و در حال همکاری نزدیک با اداره هوانوردی فدرال (FAA) و سایر رگولاتورهاست تا مجوزهای لازم برای فعالیت خود را بگیرد.

چالش‌های رگولاتوری

این که رگولاتورها چقدر راحت به شرکت‌ها اجازه خواهند داد تا کل ناوگان پهپادهای خود را روانه آسمان‌ها کنند، هنوز مشخص نیست. گیکواد می‌گوید: «ایالات متحده آمریکا، ژاپن و چین در زمینه قوانین خیلی جلوترند. جلب رضایت [قانون‌گذاران] اروپایی کلیدی خواهد بود.»

«هریسون ولف»، رئیس واحد سیاست‌گذاری شرکت Zipline و از مشارکت‌کنندگان در مجمع جهانی اقتصاد می‌گوید وجود یک چارچوب قانونی صحیح در کنار دستیابی به فناوری‌های مناسب دو جزء حیاتی برای رسیدن به یک سیستم پهپادی عملی برای تحویل در مایل آخر است. ولف مدعی است: «به لحاظ فنی برای استفاده گسترده از این سازوکار به پهپادهایی نیاز داریم که بتوانند سایر هواپیماها و اشیاء را شناسایی و از برخورد با آن‌ها اجتناب کنند تا با ایمنی به مقصد برسند.»

لجستیک معکوس یا فرآیند مرجوعی احتمالا یکی از چالش‌های اصلی در تجارت مایل آخر است. Zipline موفق شده اولین فناوری تشخیص صدا و اجتناب از موانعی را بسازد که می‌تواند موانع را در فاصله 2 کیلومتری شناسایی کند و به پهپاد آگاهی 360 درجه بدهد.

ولف می‌گوید: «شرکت‌ها از لحاظ رگولاتوری در حال همکاری نزدیک با مسئولان دولتی هستند تا چارچوب‌هایی بسازند که امکان فعالیت گسترده پهپادها را فراهم می‌کنند و بیشترین فایده را برای جامعه دارند.» افزون بر این، اکثر بازیگران این حوزه حالا تمرکز خود را بر روی این موضوع گذاشته‌اند که این فناوری جدید تا چه اندازه می‌تواند برای ساکنان بیرون از شهرها مفید و ارزشمند باشد.

یوگش گیکواد می‌گوید پهپاد در حال متحول کردن زندگی انسان‌ها هستند: «در شمال شرق هند که منطقه‌ای صعب‌العبور است، از پهپادها برای تحویل عضو به منظور پیوند استفاده شده است.»

همه‌گیری ویروس کرونا نشان داد که سیستم‌های لجستیک فعلی به اندازه کافی بهینه و کارآمد نیستند. طرفداران پهپادها بر این قضیه پافشاری می‌کنند چون باور دارند که این گجت‌ها می‌توانند از مسیرهای متداول خارج شده و به مناطق دورافتاده برسند. به عبارت دیگر، پهپادها می‌توانند دسترسی به امکانات، خدمات و کالاهای مختلف را عادلانه‌تر کنند.

ولف می‌گوید: «می‌خواهم به وضوح بگویم که اثر استفاده از پهپاد برای تحویل کالا فقط محدود به شهرها نیست. تمام تلاش ما این است که مطمئن شویم محل زندگی شما بر کیفیت زندگی‌تان اثر نمی‌گذارد. مردم با تحویل پهپادی می‌توانند هر زمان هر چه نیاز دارند را در عرض 15 دقیقه دریافت کنند.»