انتشار تصویری آزمایشی از جیمز وب در آستانه رونمایی از نخستین عکس‌های تلسکوپ
کمتر از یک هفته‌ی دیگر تا ۲۱ تیر ۱۴۰۱، زمان رونمایی از نخستین تصاویر علمی تمام‌رنگی تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا باقی مانده است. اما این رصدخانه‌ی فضایی قدرتمند چگونه اهدافش را پیدا و دنبال می‌کند؟ حسگر هدایت دقیق وب یا به اختصار FGS که ساخت آژانس فضایی کانادا است، با درنظرداشتن این پرسش به‌خصوص طراحی شده است. این حسگر به‌تازگی تصویری از ستارگان و کهکشان‌ها ثبت کرده است که نمای اجمالی هیجان‌انگیزی از آنچه ابزارهای علمی تلسکوپ در هفته‌ها، ماه‌ها و سال‌های آینده آشکار خواهند کرد، ارائه می‌دهد.
حسگر هدایت دقیق وب همیشه از توانایی تصویربرداری برخوردار بوده؛ اما هدف اصلی آن فراهم‌کردن اندازه‌گیری‌های دقیق علمی و تصویربرداری با هدف‌گیری دقیق است. هنگامی که حسگر تصاویر را ثبت می‌کند، معمولاً آن‌ها را نگه نمی‌دارد. با توجه به پهنای باند محدود ارتباطی بین لاگرانژی ۲ و زمین، جیمز وب در یک زمان داده‌ها را فقط از حداکثر دو ابزار علمی ارسال می‌کند. بااین‌حال درطول آزمایش پایداری یک‌هفته‌ای در ماه مه، تیم تلسکوپ به این فکر افتاد که به دلیل دردسترس‌بودن پهنای باند برای انتقال داده، می‌تواند تصاویر ثبت‌شده را نگه دارد.
تصویر آزمایشی مهندسی که ناسا روز چهارشنبه آن را منتشر کرد، از ۷۲ عکس که درطول ۳۲ ساعت نوردهی گرفته شد، تشکیل شده است. هرچند حسگر هدایت دقیق به‌منظور ثبت تصاویر علمی طراحی نشده، عکس خیره‌کننده‌ی آن نمای کوتاهی از آنچه چند روز دیگر خواهد آمد، نشان می‌دهد. جیمز وب هم‌اکنون درحال تکمیل راه‌اندازی خود است و تیم تلسکوپ قصد دارد سه‌شنبه ۲۱ تیر در ساعت ۱۹:۰۰ به وقت ایران، نخستین عکس‌های تمام‌رنگی قدرتمندترین رصدخانه‌ی فضایی جهان را منتشر کند. شما مخاطبان دیتاسنتر من می‌توانید پوشش زنده‌ی این رویداد را در وب‌سایت ما تماشا کنید.
هنگام ثبت تصویر مورد بحث، درحالی‌که دوربین فروسرخ نزدیک جیمز وب روی ستاره‌ای به نام HD147980 تمرکز کرده بود، تلسکوپ مانند هواپیما از یک طرف به طرف دیگر می‌چرخید. درجریان این آزمایش، حسگر هدایت دقیق تلسکوپ را روی هدف خود قفل نگه داشته بود. تصویر نهایی، محصول جانبی تلاش این حسگر است و کیهان را در مقیاس رنگی از سفید تا قرمز نشان می‌دهد. سایه‌های سفیدتر نشانگر اجرامی هستند که درخشان‌ترین نور فروسرخ را ساطع می‌کنند و رنگ‌های قرمزتر نمایانگر اجرام کم‌نورتر هستند.
تعداد انگشت‌شماری ستاره در تصویر وجود دارند که به شکل علامت مثبت دیده می‌شوند. سایر اجرام، کهکشان هستند. جین ریگبی، دانشمند عملیات جیمز وب در مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا در مریلند می‌گوید: «کم‌نورترین لکه‌ها در تصویر دقیقاً همان نوع کهکشان‌های دوردستی هستند که جیمز وب در نخستین سال فعالیت علمی‌اش مطالعه خواهد کرد.»
تصویر کامل نیست؛ زیرا به جا ماندن نقطه‌های سیاه در مرکز ستارگان تصویربرداری‌شده، نشانه‌های اثر دیترینگ هستند. این اثر زمانی رخ می‌دهد که تلسکوپ موقعیت خود را به‌طور جزئی بین نوردهی‌ها تغییر می‌دهد؛ اتفاقی که به اشباع آشکارسازهایش منجر می‌شود.
- دانشمندان ناسا می‌گویند عکس‌های تلسکوپ جیمز وب نزدیک بود آن‌ها را به گریه بیندازد
- ناسا نخستین تصویر واضح تلسکوپ فضایی جیمز وب را منتشر کرد
ازآنجا که حسگر هدایت دقیق برای انجام فعالیت علمی طراحی نشده است، مانند دیگر ابزارهای علمی از فیلترهای رنگی استفاده نمی‌کند؛ بدین معنا که دانشمندان نمی‌توانند سن کهکشان‌های موجود در عکس را به‌طور دقیق تعیین کنند. هرچند این عکس ممکن است ژرف‌ترین تصویر فروسرخ جهان باشد که تاکنون دیده‌ایم، شکوه آن چندان دوام نخواهد داشت؛ زیرا به‌گفته‌ی بیل نلسون، مدیر ناسا، تصاویری که سه‌شنبه منتشر خواهند شد، حاوی ژرف‌ترین نماهای گرفته‌شده تاکنون از کیهان خواهند بود.
تلسکوپ فضایی جیمز وب حامل دو دوربین و دو طیف‌سنجی است که طیف رنگی نور اجرام تصویربرداری‌شده را می‌گیرند و ترکیبات شیمیایی آن‌ها را آشکار می‌کنند. این تلسکوپ به‌طور ویژه برای دیدن نور فروسرخ و رصد دورترین و قدیمی‌ترین کهکشان‌های جهان طراحی شده است. هرچند این کهکشان‌ها نور مرئی از خود ساطع می‌کنند، به دلیل اثر انتقال به سرخ ناشی از انبساط کیهان، این نور مرئی به طول موج‌های بلندتر فروسرخ منتقل شده است؛ درنتیجه برای دیدن آن‌ها به تلسکوپی فوق‌سرد مانند جیمز وب نیاز داریم.
