بزرگ‌ترین گونه نیلوفر آبی غول‌پیکر با برگ‌هایی به اندازه بیش از ۳ متر کشف شد

گونه‌ی جدیدی از گیاه نیلوفر آبی غول‌پیکر که به‌گفته‌ی دانشمندان به مدت ۱۷۷ سال جلب توجه نکرده بود، به‌تازگی کشف شده است. این گیاه غول‌پیکر در آرشیو باغ گیاه‌شناسی سلطنتی کیو در لندن قرار داشته و در شماری از مجموعه‌های آبزی رشد کرده؛ اما دانشمندان آن را به اشتباه به‌عنوان گونه‌ای دیگر شناسایی کرده بودند. اکنون یک مطالعه‌ی علمی دقیق نشان داده که گیاه مورد اشاره گونه‌ی کاملاً جدیدی محسوب می‌شود.

به گزارش بی‌بی‌سی، گیاه تازه‌کشف‌شده بزرگ‌ترین نیلوفر آبی غول‌پیکر تا به امروز است و قطر برگ‌های آن به بیش از سه متر می‌رسد. دانشمندان نام این گیاه را ویکتوریا بولیویانا (Victoria boliviana) برگرفته از نام کشور بولیوی گذاشته‌اند. گیاه غول‌پیکر نیلوفر آبی در حوضه‌ی آبی مجزایی در بخشی از رودخانه‌ی بزرگ آمازون رشد می‌کند.

کارلوس مگدالنا، متخصص علم باغبانی و یکی از کارشناسان برجسته‌ی گیاه نیلوفر آبی در دنیا، مدت‌ها گمان می‌کرد که این گیاه با دو گونه‌ی غول‌پیکر دیگر یعنی Victoria amazonica و Victoria cruziana تفاوت دارد. از همین رو دانشمندان هرباریوم ملی بولیوی، باغ گیاه‌شناسی سانتا کروز و باغ گیاه‌شناسی عمومی لا رینکونادا مقداری بذر به باغ گیاه‌شناسی سلطنتی کیو اعطا کردند.

کارلوس مگدالنا می‌گوید: «با این کار توانستیم گیاه غول‌پیکر مدنظر خود را در کنار دو گونه‌ی غول‌پیکر دیگر تحت شرایط کاملاً مشابه پرورش دهیم. وقتی گیاهان را پرورش دادیم، به‌شکل کاملاً واضح دیدیم که تمامی بخش‌های گیاه موردبحث کاملاً متفاوت است.» مگدالنا این یافته را برجسته‌ترین اتفاق در دوران کاری‌اش خطاب می‌کند.

نقاشی لوسی اسمیت تفاوت‌های بین نیلوفر آبی ویکتوریا بولیویانا با دو گونه‌ی دیگر را نشان می‌دهد.

لوسی اسمیت که در زمینه‌ی طراحی تصاویر گیاهان تخصص دارد در همکاری نزدیک با کارلوس مگدالنا تصاویر علمی دقیقی از هر سه گونه گیاه نیلوفر آبی ترسیم کرد. اسمیت می‌گوید برای ترسیم دقیق نیلوفرهای آبی شب‌هنگام به داخل گلخانه رفته، چون گل‌های نیلوفر آبی صرفاً در تاریکی ظاهر می‌شوند.

او می‌گوید: «توانستم به گل‌ها دسترسی داشته باشم. من به‌عنوان یک طراح با نگاه به برگ‌ها توانستم تفاوت‌هایی را که به چشمم آمد برجسته کنم. در حین ترسیم عناصر متفاوت بین گیاهان، این تفاوت‌ها در ذهن من پررنگ‌تر شدند و توانستم راه‌های جدیدی برای مجزا کردن آ‌‌ن‌ها از هم پیدا کنم.» لوسی اسمیت در ادامه‌ی گفت‌و‌گوی خود با بی‌بی‌سی اضافه کرد: «شاید این حرفم متعصبانه باشد، اما از بین سه گونه‌ی مورد بررسی به نظرم گونه‌ی جدید یکی از زیباترین گل‌ها را دارد.»

نیلوفرهای آبی غول‌پیکر سال‌ها است از جاذبه‌های دیدنی باغ گیاه‌شناسی سلطنتی کیو محسوب می‌شوند.

باغ گیاه‌شناسی سلطنتی کیو تاریخچه‌ی بلندمدتی با گیاهان دارد و در سال ۱۸۵۲ برای نمایش مجموعه‌های مختلف از گیاهان احداث شد. نیلوفرهای آبی غول‌پیکر که در دهه‌ی ۱۸۰۰ میلادی کشف شدند یکی از شگفتی‌های طبیعت در آن دوران بودند و نام علمی آن‌ها از نام الکساندرینا ویکتوریا، ملکه‌ی بریتانیا گرفته شده است.

یافته‌های جدید نشان می‌دهد گیاهان نیلوفر آبی برخلاف آنچه تصور می‌کردیم همچنان شگفتی‌های بیشتری در خود دارند. دانشمندان می‌گویند کماکان باید اطلاعات بیشتری درباره‌ی این گیاهان کسب کنیم.

دکتر الکس مونرو، از اعضای باغ گیاه‌شناسی سلطنتی کیو می‌گوید هیچ‌یک از سه گونه‌ی Victoria boliviana و Victoria amazonica و Victoria cruziana به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند: «هنوز تعداد جوامع این گیاهان و تفاوت‌های آن‌ها از لحاظ اندازه را نمی‌دانیم. ما واقعاً هنوز نتوانسته‌ایم زیست‌شناسی گرده‌افشانی را به‌خوبی درک کنیم. اطلاعات زیادی درباره‌ی پراکندگی این گونه‌ها و نحوه‌ی انتقال آن‌ها از مکانی به مکان دیگر در دست نداریم. بنابراین اطلاعات ناشناخته، فراوان است. به نظرم از آن‌جایی که این گیاهان بسیار بزرگ هستند، انسان تلاش نکرده که آن‌ها را با جزئیات بسیار دقیق مورد مطالعه قرار دهد.»

جزئیات مطالعه‌ی علمی که به کشف Victoria boliviana منتهی شد در مجله‌ی Frontiers in Plant Biology منتشر شده است.