بازدید از فضا چگونه بر بینایی فضانوردان تاثیر میگذارد؟ [تماشا کنید]
در میان تمام تغییراتی که در فضا برای انسان رخ میدهد، یک مسئله نگرانکننده، تغییر در بینایی فضانوردان است. به گفته ناسا، حدود یک سوم فضانوردان حتی در سفرهای فضایی کوتاه مدت دو هفتهای نیز تغییراتی در بینایی خود احساس میکنند. با طولانی شدن ماموریت فضایی، میزان اختلالات در زمینه بینایی افزایش مییابد. حدود 70 درصد فضانوردانی که در ایستگاه بینالمللی فضایی ساکن میشوند، تورم پشت چشم را تجربه میکنند. دانشمندان علت این تورم را جمع شدن مایعات بدن در پشت چشم ناشی از عدم وجود گرانش میدانند.
البته این اختلالات در حدی نیست که فضانورد نابینا شود یا قدرت بینایی او به حدی ضعیف شود که قادر به انجام امور روزمره نباشد. اما با توجه به اهمیت بینایی فضانوردان برای کارهای دقیقی که انجام میدهند، این نگرانی وجود دارد که بسیاری از آنها به مرور زمان مشکلات دیگری از ناحیه چشم را نیز تجربه کنند.
بینایی فضانوردان چطور دچار مشکل میشود؟
نظریههای متفاوتی در تلاش برای پاسخ دادن به این سوال هستند. یکی از رایجترین نظریهها به بررسی نحوه توزیع مایعات در بدن میپردازد. هنگامی که ما روی زمین هستیم، گرانش تمام مایعات بدن ما را به سمت پایین میکشد. بنابراین، قلب و سایر ارگانها به نحوی تکامل یافتهاند که مایعات را در جهت خلاف گرانش به سمت بالا هدایت کنند.
هنگامی که فرد به فضا میرود و در محیط با گرانش ناچیز قرار میگیرد، هیچ نیرویی در تلاش برای به پایین کشیدن مایعات در بدن نیست. با اینحال، ارگانهای بدن هنوز در تلاش برای به سمت بالا راندن مایعات هستند. همین امر سبب میشود مایعات در قسمت بالایی بدن تجمع کنند و درنهایت بر بینایی فضانوردان اثر بگذارند. به همین دلیل است که اکثر فضانوردان با چهرههای پف کرده از فضا به زمین بازمیگردند.
تجمع مایعات در پشت چشم به کره چشم فشار وارد کرده و در طولانی مدت مشکلاتی در زمینه بینایی برای فضانوردان ایجاد میکند.
عوامل دیگری که ممکن است بر بینایی فضانوردان تاثیر بگذارند، التهاب و سطح بالای کربن دیاکسید است. اگرچه اکثر اثرات ناشی از حضور در فضا پس از مدتی زندگی در سطح زمین از بین میروند، اما برخی از آنها برای مدت طولانی بدن را دچار تغییرات عجیبی میکنند.
ناسا برای مطالعه بیشتر این مشکل، آزمایشهایی را در ایستگاه فضایی بینالمللی انجام میدهد. این آژانس با استفاده از دوربینی خاص با تکنیکی به نام «توموگرافی» به پشت چشم نگاه میکند تا مقدار مایع جمع شده در آن ناحیه را ردیابی کند. این بیماری که از نظر پزشکی سندرم عصبی-چشمی مرتبط با فضا «SANS» نامیده میشود، درحال بررسی توسط ناسا است.
ناسا در تلاش است تا علت و درمان آن را هرچه سریعتر دریابد تا در ماموریتهای بعدی بینایی فضانوردان دچار مشکل نشود.