داروی خوراکی فایزر در پیشگیری از بستری و مرگ براثر عفونت کووید ۱۹ بسیار موثر است
داروی جدید فایزر که پاکسلووید (Paxlovid) نام دارد، درمقایسهبا دارونما در پیشگیری از بستری یا مرگ در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ که درمعرض خطر عوارض شدید این بیماری قرار داشتند، ۸۹ درصد مؤثر بود. شرکت فایزر میخواهد مجوز استفادهی اضطراری این دارو را از سازمان غذا و داروی آمریکا بگیرد.
عملکرد این دارو چنان خوب بهنظر میرسد که فایزر ثبتنام داوطلبان در کارآزمایی دارو را متوقف کرده است. پاکسلووید با مهار آنزیمی به نام پروتئاز عمل میکند که ویروس کرونای جدیدی برای تولید نسخههای بیشتری از خود به آن نیاز دارد.
توقف کارآزمایی بالینی اقدامی نادر است که معمولا زمانی انجام میشود که درمان کاملا مؤثر بهنظر میرسد یا بهطور آشکار خطرناک است. در هر دو مورد، ادامه کارآزمایی بالینی که در آن افراد بهطور تصادفی برای دریافت داروی فعال یا دارونما درنظر گرفته میشوند، درشرایطیکه گزینههای امنتر و موثرتری برای آنها دردسترس است، غیراخلاقی درنظر گرفته میشود.
در این مورد، شرکت فایزر در اطلاعیهای اعلام کرده است که این اقدام به توصیه هیئت مستقلی از مشاوران که بر کارآزمایی نظارت داشتند و «کمیته نظارت بر ایمنی» نامیده میشود و با مشورت سازمان غذا و دارو انجام شده است. آلبرت بورلا، رئیس و مدیر اجرایی فایزر گفت:
خبر امروز برای تلاشهای جهانی برای توقف ویرانیهای این دنیاگیری تحولآفرین است. این دادهها نشان میدهند که کاندیدای ضدویروسی خوراکی ما، اگر توسط سازمانهای ناظر تأیید شود، این پتانسیل را دارد که جان بیماران را نجات دهد، از شدت عفونتهای کووید ۱۹ بکاهد و از ۱۰ مورد بستری، از ۹ مورد جلوگیری کند.
در کارآزمایی بالینی تصادفیشدهای که شامل بیش از ۱۹۰۰ بیمار بود که تست کووید ۱۹ آنها مثبت شده بود و درمعرض خطر عوارض شدید عفونت قرار داشتند، احتمال بستریشدن در افرادی که پاکسلووید را ظرف سه روز از آغاز علائم دریافت کردند، نسبتبه افرادی که دارونما دریافت کردند، ۸۹ درصد کمتر بود. سه بیمار از ۳۸۹ فردی که دارو را مصرف کردند، بستری شدند. این درحالیکه است که در گروه دارونما، ۲۷ نفر از ۳۸۵ نفر در بیمارستان بستری شدند.
در میان بیمارانی که دارو را در عرض ۵ روز از آغاز علائم دریافت کردند، از ۶۰۷ نفر، ۶ نفر طی ۲۸ روز بستری شدند، اما در گروه دارونما ۴۱ نفر از ۶۱۲ نفر در بیمارستان بستری شدند. در بیمارانی که Paxlovid مصرف کردند، در طول یک ماه هیچ مورد مرگی مشاهده نشد؛ اما در گروه دارونما ۱۰ مورد مرگ رخ داد.
خبر اثربخشی پاکسلووید پس از اطلاعیه ماه گذشته شرکت دارویی مرک میآید که اعلام کرده بود قرص ضدویروس آزمایشی آنها که مولنوپیراویر نام دارد، نسبتبه دارونما، خطر بستری و مرگ را در بیماران مبتلا به کووید خفیف تا متوسط ۵۰ درصد کاهش میدهد. بریتانیا اولین کشوری بود که مجوز استفاده از مولنوپیراویر را صادر کرد که نام تجاری آن Lagevrio است.
استفان گریفین، دانشیار پزشکی در دانشگاه لیدز موفقیت هر دو قرص ضدویروس جدید را تحسین کرد. گریفین که در ساخت هیچیک از داروها مشارکتی نداشت، گفت:
هر دو مورد نشان میدهند که با سرمایهگذاری مناسب، ساخت داروهای ضدویروس سفارشی که مستقیما SARS-CoV2 را مورد هدف قرار میدهند، کاملا امکانپذیر است و این داروها سرانجام بسیار موفقتر از داروهای دیگری ظاهر شدهاند که برای مبارزه با کووید تغییر کاربرد داده شدهاند و اثرات ضدویروسی آنها بحثبرانگیز است. موفقیت این ضدویروسها بهطور بالقوه نقطهی آغاز دوران جدیدی در توانایی ما برای پیشگیری از پیامدهای شدید عفونت SARS-CoV2 است و همچنین عاملی حیاتی برای مراقبت از افراد آسیبپذیری است که ممکن است نتوانند واکسن را دریافت کنند یا دربرابر آن پاسخ دهند.